Tiểu Luận Thị trường tiền tệ Việt Nam – thực trạng và giải pháp

TÊN ĐỀ TÀI : Tiểu Luận Thị trường tiền tệ Việt Nam – thực trạng và giải pháp


LỜI MỞ ĐẦU

Thị trường tiền tệ Việt Nam đã được hình thành và từng bước hoàn thiện gắn liền với tiến trình đổi mới và phát triển nền kinh tế đất nước. Cho đến nay, mặc dù thị trường tiền tệ Việt Nam chưa thực sự phát triển, nhưng nó đã đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết cung cầu về nguồn vốn ngắn hạn nhằm hỗ trợ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đời sống của các chủ thể trong nền kinh tế. Đặc biệt, thị trường đã thực hiện chức năng cân đối, điều hòa nguồn vốn giữa các ngân hàng, góp phần hỗ trợ cho các ngân hàng đảm bảo khả năng thanh toán, hoạt động an toàn và hiệu quả. Thông qua các hoạt động trên thị trường tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã thực hiện điều tiết tiền tệ nhằm thực thi chính sách tiền tệ quốc gia. Có thể khẳng định rằng, thị trường tiền tệ Việt Nam đã góp phần nhất định trong quá trình phát triển kinh tế đất nước, nhất là quá trình chuyển đổi sang kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa và từng bước hội nhập kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên, so với lịch sử phát triển thị trường tiền tệ các nước trên thế giới, thị trường tiền tệ Việt Nam vẫn còn non trẻ và nhiều bất cập, cần đẩy nhanh hoàn thiện để phát triển. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 9 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX và Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X xác định phát triển thị trường tài chính có vai trò quan trọng trong việc phát triển đồng bộ các yếu tố thị trường. Do đó việc đánh giá đúng thực trạng các kết quả đạt được, các hạn chế của thị trường tiền tệ Việt Nam trong thời gian qua và đề ra mục tiêu, định hướng, giải pháp phát triển thị trường trong những năm tới có ý nghĩa rất lớn để tiếp tục hoàn thiện thị trường tiền tệ, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Xuất phát từ những lý do trên, nhóm học viên cao học lớp ngày 3 – khóa 17, chọn đề tài: “Thị trường tiền tệ Việt Nam – thực trạng và giải pháp” làm chủ đề nghiên cứu của nhóm.
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là:
- Đánh giá thực trạng những kết quả đạt được và những hạn chế trong quá trình hình thành và phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam trong 15 năm qua (7/1993 -5/2008);
- Xác định nguyên nhân của những tồn tại, yếu kém của thị trường tiền tệ Việt Nam hiện nay;
- Đưa ra mục tiêu, định hướng và giải pháp thực hiện phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam từ nay đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2015.
Phương pháp nghiên cứu, thu thập dữ liệu:
Nhóm sử dụng phương pháp phân tích định tính dựa trên cơ sở nguồn dữ liệu thứ cấp thu thập từ tài liệu tạp chí chuyên ngành và báo cáo thống kê chuyên ngành ngân hàng.
Cấu trúc bài viết: ngoài phần mở đầu và phần kết luận bài viết gồm 3 phần:
Phần 1: Cơ sở lý thuyết: Phần này nêu và phân tích một số khái niệm cơ bản về thị trường tiền tệ;
Phần 2: Thực trạng thị trường tiền tệ Việt Nam: Phần này tập trung đánh giá những kết quả đạt được và tồn tại, hạn chế trong quá trình hình thành và phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam giai đoạn 7/1993 – 5/2008. Trong đó, tập trung vào các ngiệp vụ thị trường chủ yếu: thị trường liên ngân hàng, thị trường mở, thị trường đấu thầu trái phiếu chính phủ.
Phần 3: Mục tiêu, định hướng và giải pháp phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam từ nay đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2015: Phần này đưa ra các mục tiêu, định hướng và giải pháp phát triển thị trường tiền tệ Việt Nam cần hoàn thiện đến năm 2010 và định hướng phát triển đến năm 2015.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
* Sách:
- Sử Đình Thành và Vũ Thị Minh Hằng (2006) Nhập môn Tài chính – Tiền tệ, NXB Đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh.
- Trần Đình Ty (2006) Đổi mới quản lý nhà nước đối với tiền tệ, tín dụng,NXB Lao động.
- Lê Văn Tư (2004) Thị trường Hối đoái, NXB Thống kê
- Hoàng Hoa Sơn (2006) Tìm hiểu Luật các công cụ chuyển nhượng năm 2006, NXB Lao động.
* Tạp chí
* Website
- Phùng Khắc Kế (2006), Thị trường tiền tệ trong quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, www.sbv.gov.vn.
- Đoàn Phương Thảo: Phát triển thị trường liên ngân hàng Việt Nam www.gov.vn
- Trang Web www.sbv.gov.vn: Chính sách tiền tệ/thị trường tiền tệ
ã Văn bản quy phạm pháp luật:
- Luật Ngân hàng Nhà nước năm (1996);
- Luật các tổ chức tín dụng (1996);
- Luật sửa đổi bổ sung một số điều của luật Ngân hàng Nhà nước (2003);
- Luật sửa đổi bổ sung một số điều của luật các tổ chức tín dụng các tổ chức tín dụng (2003);
- Các văn bản về thị trường liên ngân hàng:
+ Quyết định số 114/QĐ-NH14 ngày 21/6/1993 của Thống đốc NHNN ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của thị trường liên ngân hàng.
+ Quyết định số 190/QĐ-NH14 ngày 06/10/1993 của Thống đốc NHNN về việc bổ sung, sửa đổi Quy chế tổ chức và hoạt động của thị trường liên ngân hàng.
- Các văn bản về thị trường đấu thầu tái phiếu chính phủ:
+ Nghị định 141/2003/NĐ-CP ngày 20/11/2003 của Chính phủ về việc phát hành trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu Chính quyền địa phương.
+ Thông tư 19/2004/TT-BTC ngày 18/3/2004 của Bộ Tài chính hướng dẫn việc đấu thầu tín phiếu kho bạc và trái phiếu ngoại tệ qua Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
+ Quy chế đấu thầu Trái phiếu chính phủ tại Ngân hàng Nhà nước ban hành kèm theo Quyết định số 935/2004/QĐ-NHNN ngày 23/7/2004 của Thống đốc NHNN.
+ Quy trình số 1872/QT-SGD ngày 15/9/2004 của Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn Quy trình nghiệp vụ đấu thầu trái phiếu Chính phủ tại Ngân hàng Nhà nước.
- Các văn bản về nghiệp vụ thị trường mở:
+ Quy chế hoạt động thị trường mở được ban hành kèm theo Quyết định số 85/2000/QĐ-NHNN14 ngày 09/3/2000 và các Quyết định sửa đổi: Quyết định số 1439/2001/QĐ-NHNN ngày 20/11/2001 về việc sửa đổi một số điều trong Quy chế nghiệp vụ TTM, Quyết định số 877/2002/QĐ-NHNN ngày 19/8/2002 về việc sửa đổi điều 1 Quyết định 1439/2001/QĐ-NHNN ngày 20/11/2001; Quyết định số 1085/2003/QĐ-NHNN ngày 16/9/2003 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều trong Quy chế nghiệp vụ TTM ban hành kèm theo Quyết định số 85/2000/QĐ-NHNN và Khoản 4 Điều 1 Quyết định số 1439/2001/QĐ-NHNN.
+ Quyết định số 1909/2005/QĐ-NHNN ngày 30/12/2005 của Thống đốc NHNN về việc các tổ chức tín dụng sử dụng một số loại trái phiếu trong các giao dịch tái cấp vốn của NHNN.
+ Quy trình nghiệp vụ thị trường mở số 608/2000/QT-SGD ngày 08/5/2000 của Ngân hàng Nhà nước.
+ Công văn số 1273/NHNN-SGD ngày /02/2006 về việc hướng dẫn sử dụng một số loại trái phiếu trong giao dịch tái cấp vốn của NHNN.
- Các văn bản về nghiệp vụ tái cấp vốn:
+ Quyết định 1452/2003/QĐ-NHNN ngày 03/11/2003 của Thống đốc NHNN về việc ban hành quy chế cho vay có bảo đảm bằng cầm cố giấy tờ có giá;
+ Quyết định số 94/2004/QĐ-NHNN ngày 20/01/2004 của Thống đốc NHNN về việc sửa đổi một số điều của Quy chế cho vay có bảo đảm bằng cầm cố giấy tờ có giá
+ Quyết định 1509/QĐ-NHNN ngày 14/11/2003 của Thống đốc NHNN về việc ban hành Quy chế cho vay có bảo đảm bằng cầm cố trái phiếu đặc biệt
+ Quyết định 898/2003/QĐ-NHNN ngày 12/8/2003 của Thống đốc NHNN về việc ban hành Quy chế nghiệp vụ chiết khấu, tái chiết khấu của NHNN đối với các ngân hàng
+ Quyết định 12/2008/QĐ-NHNN ngày 29/4/2008 của Thống đốc NHNN về việc ban hành Quy chế nghiệp vụ chiết khấu, tái chiết khấu của NHNN đối với các ngân hàng.