Chuyên Đề Thị trường phi tập trung (otc) ở việt nam

THỊ TRƯỜNG PHI TẬP TRUNG (OTC) Ở VIỆT NAM

Ở Việt nam, Luật công ty ra đời vào năm 1990. Kể từ thời điểm này, các công ty cổ phần

bắt đầu được thành lập và hoạt động. Nhưng sau đó 10 năm, trung tâm giao dịch chứng

khoán đầu tiên ở Việt nam mới đi vào hoạt động. Sau 5 năm khai trương, tính đến thời

điểm tháng 6 năm 2005, mới có 26 công ty chính thức niêm yết tại trung tâm giao dịch

chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh. Hay nói cách khác, thị trường chứng khoán Việt

Nam ở thời điểm này chỉ phục vụ cho 26 công ty.

Nhưng ngoài, 26 công ty nêu trên, còn hàng nghìn cổ phiếu của các công ty khác được

giao dịch trên thị trường phi tập trung (Over The Counter - OTC). Việc tồn tại thị trường

OTC ở Việt Nam là một thực thể khách quan. Nhưng câu hỏi đặt ra là quy mô, phương

thức hoạt động của thị trường OTC ở Việt Nam như thế nào? Đây cũng chính là câu hỏi

mà nhóm của ông Reform – nhóm chuyên gia nghiên cứu về hệ thống tài chính Việt Nam

đang tìm cách trả lời.

Sau một thời gian tìm hiểu, nhóm của ông Reform đã đưa ra một phác thảo sơ bộ về thị

trường OTC ở Việt Nam như sau:

Quy mô thị trường

Theo kết quả điều tra của Tổng cục Thống kê về thực trạng doanh nghiệp năm 2001-

2003, tính đến cuối năm 2002, cả nước có 2.829 công ty cổ phần. Trong đó 557 công ty

nhà nước được cổ phần hoá, 2.272 công ty cổ phần không có vốn nhà nước. Tổng vốn tự

có của các doanh nghiệp này là 20.937 tỷ đồng, gấp 20 lần tổng vốn điều lệ và 10 lần vốn

hoá của các công ty niên yết tại thời điểm đó. Tính đến thời điểm tháng 6 năm 2005, cả

nước có gần 2000 doanh nghiệp nhà nước cổ phần hoá và trên 3000 công ty cổ phần.

Tổng vốn điều lệ của các công ty này hơn hơn rất nhiều lần khối lượng vốn hoá trên thị

trường chính thức1. Đây chính là nguồn cung của thị trường OTC. Hay nói theo cách của

một số người thường nói là thị trường OTC ở Việt Nam rất nhiều tiềm năng.

Không phải cổ phiếu của tất cả các công ty cổ phần đều được mua bán, trao đổi thường

xuyên mà chỉ có một ít trong số đó được giao dịch. Có những loại cổ phiếu gần như

không bao giờ được giao dịch, nhưng có những loại cổ phiếu tuy chưa được niêm yết trên

thị trường chính thức trên sàn, nhưng chúng được giao dịch rất sôi động như cổ phiếu của

các ngân hàng cổ thương mại cổ phần Á Châu, Sài Gòn Thương Tín, Bánh kẹo Kinh đô,

Vinamilk. Đây chính là những cổ phiếu mà các nhà đầu tư có tổ chức, nhất là các quỹ đầu

tư rất quan tâm.

Thị trường phi tập trung ở Việt Nam đang tồn tại là một thực thể khách quan. Chỉ có thể

nói rằng hoạt động của thị trường này còn manh mún, rời rạc, tổ chức của thị trường này

chưa được chặt chẽ, chưa có người tạo lập và dẫn dắt thị trường chứ không thể nói là Việt