Luận Văn Thành phần hóa học của rễ cây hà thủ ô trắng

TÓM TẮT: Ba hợp chất khung cardenolid đã được cô lập từ rễ cây hà thủ ô trắng
(Streptocaulon juventas). Cấu trúc các hợp chất này được làm sáng tỏ bằng các phương pháp
phổ nghiệm. Trong số các hợp chất đã được cô lập, acovenosigenin A 3-O-glucosid là một dẫn
xuất mới có khung cardenolid.
Periplogenin glucoside 17-Periplogenin
Acovenosigenin A 3-O- glucoside
1. MỞ ĐẦU
Cây hà thủ ô trắng có tên khoa học là Streptocaulon juventas Merr., thuộc họ
Asclepiadaceae. Trong y học cổ truyền, dịch trích nước rễ cây hà thủ ô trắng dùng giải độc,
chữa cảm sốt, trị vết sưng đau, vết thương do rắn cắn [1, 2]. Các thử nghiệm về hoạt tính
kháng ung thư cho thấy dịch chiết metanol rễ cây hà thủ ô trắng có độc tính chọn lọc đối với
năm dòng tế bào ung thư là tế bào ung thư tử cung Hela người, tế bào ung thư phổi người
A549, tế bào ung thư chuột colon 26-L5, tế bào ung thư phổi chuột LLC và tế bào ung thư ruột
kết chuột B16-BL6 chuột [3].
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 12, SỐ 10 - 2009
Bản quyền thuộc ĐHQG-HCM Trang 73
Trong bài này, chúng tôi giới thiệu một vài kết quả nghiên cứu tách chiết và xác định cấu
trúc hóa học của ba hợp chất được cô lập từ phần dịch nước còn lại của cao metanol rễ cây hà
thủ ô trắng sau khi đã chiết cao metanol với CHCl3. Các hợp chất cô lập được là periplogenin
glucosid, 17α-periplogenin, acovenosigenin A 3-O-glucosid. Trong số các chất đã được cô lập,
acovenosigenin A 3-O-glucosid là một hợp chất mới, lần đầu tiên được tìm thấy trên thế giới.
2. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
Từ phần dịch nước còn lại của cao metanol rễ cây hà thủ ô trắng sau khi đã chiết với
CHCl3, bằng các phương pháp sắc ký cột silica gel, sắc ký cột silica gel RP-18, chúng tôi thu
được ba hợp chất là periplogenin glucosid, 17α-periplogenin, acovenosigenin A 3-O-glucosid.
Cấu trúc hóa học các hợp chất này được xác định bằng các phương pháp phổ nghiệm.