Sách Thần mã – Hoàng Đăng Cấp

Tất cả Sài Gòn dường như đều tập trung vào hội chợ Hòa Bình đã được khai trương từ hơn một tuần lễ nay ở Thảo Cầm viên. Hội chợ này có lẽ là một hội chợ lớn nhất từ trước đến giờ. Ngoài tất cả diện tích Thảo Cầm viên đều được dùng khai thác hội chợ, người ta còn trưng dụng gần cả con đường trước mặt lẫn khu đất rộng lớn bên kia cầu Thị Nghè.
Mỗi ngày, khi mặt trời bắt đầu lặn và sức nóng của một ngày bắt đầu dìu dịu, hội chợ liền bắt đầu sống dậy thật sự và càng lúc càng náo nhiệt, người đi như nước chảy, đèn muôn màu rực sáng cả một vòm trời. Hôm nay, hội chợ bước qua ngày thứ tám. Cảnh náo nhiệt như thường lệ. “Mau lên ! Mau lên ! Chỉ còn một vé nữa thôi là mở màn ! Quí ông ! Quí bà ! Quí cô ! Quí cậu ! Quí chị ! Quí anh hai ! Sẽ được xem và nghe đầu lâu biết nói ! Mau lên ! Chỉ có 30 đồng bạc, quí vị được xem một màn độc nhất vô nhị ! Dạ ! Bà đây mua vé ! Mời bà vào Xin quí vị chưa kịp, chờ chốc lát chúng tôi sẽ bán vé cho đợt tới ! Mười đồng bắn được ba phát 30 đồng năm trái banh liệng đổ hết các lon để trên là được thưởng. Trời đất ơi ! Vì đâu mà thân tôi ra nỗi này ! Tứng tửng từng tưng ! Thùng ! Thùng ! Thùng ! Đây là gánh xiếc Bành Tổ lớn nhất Việt Nam ! Sáu con cọp ! Bốn con sư tử ! Tám con voi ! Bảy con báo ! Và tất cả các con thú dữ nhất của rừng sâu Phi Châu ! Một con sư tử của chúng tôi chút xíu đã nghiền nát người dạy thú của chúng tôi trong ngày hôm qua nhưng người dạy thú chúng tôi đã chế ngự được nó bởi cặp mắt điện lực của mình. Hôm nay cảnh ghê rợn và hứng thú đó lại tái diễn ! Kính mời quí ông, quí bà mua vé mau, kẻo hết như đêm qua !”
Giữa cảnh ồn ào đó, chỉ có một lều vải hoàn toàn yên lặng đã ba ngày rồi : đó là lều của “gánh xiếc Bồ Câu”. Nếu so sánh với gánh xiếc Bành Tổ, gánh xiếc Bồ Câu nhỏ và khiêm nhượng hơn, nhưng lừng danh hơn gánh xiếc Bành Tổ nhờ các màn đặc sắc như “Ngựa biết nhảy đầm”, “Chó biết làm tính”, “Gà biết khóc”, tất cả các màn trên đều do ông Sanh, một tay kỳ cựu trong gánh xiếc Bồ Câu biểu diễn và nhất là nhờ bộ ba du bay : Lãnh, Đình, Vân lẫn những trò hề cười bể bụng của chú hề Lùn Tịt.
Gánh xiếc Bồ Câu chìm đắm trong bóng tối giữa các nhà, trại lều tràn ngập ánh sáng muôn màu. Không ai để ý đến gánh xiếc này nữa cả ! Trong góc lều còn lóe ra một ít ánh sáng, nhìn qua lần vải mỏng, người ta thấy các bóng người lay động