Thạc Sĩ Tăng cường quản lý chi sự nghiệp từ ngân sách nhà nước cho phát triển văn hóa, giáo dục tại huyện Võ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN . i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC . iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT . vi
DANH MỤC BẢNG . vii
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu 1
2. Mục tiêu của đề tài . 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu . 3
4. Ý nghĩa khoa học của đề nghiên cứu 4
5. Bố cục của luận văn 4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI SỰ
NGHIỆP TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHO PHÁT TRIỂN
VĂN HÓA - GIÁO DỤC 6
1.1. Tổng quan về chi NSNN và vai trò chi NSNN cho phát triển văn hóa -
giáo dục . 6
1.1.1. Khái niệm ngân sách nhà nước . 6
1.1.2. Cơ chế quản lý chi ngân sách nhà nước địa phương . 15
1.1.3. Vai trò của việc tăng cường quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát
triển văn hóa - giáo dục 17
1.1.4. Quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục . 20
1.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển
văn hóa - giáo dục. . 30
1.2. Cơ sở thực tiễn của quản lý Nhà nước về chi sự nghiệp từ NSNN cho
phát triển văn hóa - giáo dục 35
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv
1.2.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về chi sự nghiệp từ NSNN cho phát
triển văn hóa - giáo dục trên thế giới và Việt Nam 35
1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên từ
thực tiễn . 40
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 42
2.1. Câu hỏi nghiên cứu . 42
2.2. Phương pháp nghiên cứu 42
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin và tổng hợp thông tin . 42
2.2.2. Phương pháp thống kê, phân tích thông tin 42
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu . 43
Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI SỰ NGHIỆP TỪ NSNN CHO
PHÁT TRIỂN VĂN HÓA - GIÁO DỤC TẠI HUYỆN VÕ NHAI
TỈNH THÁI NGUYÊN 45
3.1. Khái quát về tình hình sử dụng ngân sách chi cho phát triển văn hóa -
giáo dục tại huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên . 45
3.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên . 45
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Võ Nhai 47
3.1.3. Đặc điểm văn hóa - giáo dục huyện Võ Nhai 51
3.2. Thực trạng quản lí chi sự nghiệp từ ngân sách nhà nước cho phát triển văn
hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai . 63
3.3. Quy trình quản lý chi NSNN cho văn hóa - giáo dục ở huyện Võ Nhai . 64
3.3.1. Quy trình phân bổ và lập dự toán 64
3.3.2. Điều hành NSNN . 66
3.3.3. Tình hình quản lý và sử dụng các khoản chi 67
3.3.4. Quy trình quyết toán, kiểm tra công tác thu chi . 72
3.4. Đánh giá chung về công tác quản li chi sự nghiệp từ ngân sách nhà nước
cho phát triển VHGD tại huyện Võ Nhai 73
3.4.1. Ưu điểm 73
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

v
3.4.2. Hạn chế . 75
Chương 4. GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ CHI SỰ NGHIỆP TỪ
NSNN CHO PHÁT TRIỂN VĂN HÓA - GIÁO DỤC TẠI
HUYỆN VÕ NHAI TỈNH THÁI NGUYÊN . 77
4.1. Định hướng phát triển văn hóa - giáo dục và tăng cường quản lý chi
sự nghiệp từ ngân sách nhà nước cho văn hóa - giáo dục của huyện Võ
Nhai đến 2020 77
4.1.1. Định hướng phát triển văn hóa - giáo dục của huyện Võ Nhai
đến 2020 77
4.1.2. Tăng cường quản lý chi sự nghiệp từ ngân sách nhà nước cho
văn hóa - giáo dục của huyện Võ Nhai đến 2020 79
4.2. Một số giải pháp tăng cường quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát
triển văn hóa - giáo dục trên địa bàn huyện Võ Nhai, thỉnh Thái Nguyên . 82
4.2.1. Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý văn hóa - giáo dục có năng lực và
trách nhiệm trong chuyên môn 82
4.2.2. Kiểm soát chặt chẽ các khoản thu chi tài chính cho sự nghiệp văn hóa
- giáo dục trên địa bàn 84
4.3. Một số kiến nghị 84
KẾT LUẬN 97
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 99
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

HĐND : Hội đồng nhân dân
KBNN : Kho bạc nhà nước
KT -XH : Kinh tế - xã hội
NSNN : Ngân sách nhà nước
QLNN : Quản lý nhà nước
TABMIS
: Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và
kho bạc
UBND : Ủy ban nhân dân
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vii
DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Chi NSNN cho văn hóa - giáo dục đào tạo trong chi thường xuyên 53
Bảng 3.2. Sự phát triển các ngành học trên địa bàn huyện Võ Nhai 55
Bảng 3.3: Số lượng giáo viên trên địa bàn huyện Võ Nhai 57
Bảng 3.4: Cơ cấu chi ngân sách huyện cho văn hóa - giáo dục đào tạo theo
mục lục ngân sách . 68
Bảng 3.5: Phân bổ chỉ tiêu nguồn thu học phí của các trường học trên địa bàn
huyện Võ Nhai 71
Bảng 3.6: Quan hệ giữa NSNN cấp chi thường xuyên cho văn hóa - giáo dục và
nguồn học phí công lập từ năm 2010 - 2014 của huyện Võ Nhai . 72












Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Đại hội khóa X của Đảng Cộng Sản Việt Nam đã khẳng định mục tiêu
tổng quát của chiến lược phát triển kinh tế xã hội năm năm 2006 - 2010 là
:”Sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, tạo nền tảng để đến năm
2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”.
“Về giáo dục và đào tạo, phấn đấu để lĩnh vực này cùng với khoa học và công
nghệ thực sự là quốc sách hàng đầu, thông qua việc đổi mới toàn diện giáo
dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, chấn hưng nền giáo
dục Việt Nam”.
Để giáo dục và văn hóa có thể đi đầu, qua đó phát triển nhân tố con
người, động lực trực tiếp của sự phát triển. Nhất là trong điều kiện hiện nay -
phát triển nền kinh tế tri thức thì tri thức được coi là một yếu tố quan trọng
của lực lượng sản xuất.
Qua mục tiêu phát triển kinh tế xã hội cho thấy Đảng và Nhà nước ta
luôn quan tâm phát triển văn hóa - giáo dục, không ngừng tăng cường đầu tư
cho giáo dục đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân
tài để đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế mới, thị trường lao động mới ở trong
và ngoài nước. Phát triển văn hóa - giáo dục vừa là mục tiêu, vừa là động lực
cho sự phát triển kinh tế xã hội. Đối với mỗi quốc gia muốn phát triển nhanh
kinh tế, xã hội, bắt kịp thời đại không còn con đường nào khác là phát triển
nhanh và mạnh hơn nữa khoa học công nghệ và văn hóa - giáo dục. Ngân
sách Nhà nước vẫn là nguồn tài chính cơ đào tạo chính là hoạt động đầu tư -
đầu tư cho tương lai.
Thực trạng đầu tư Ngân sách Nhà nước cho văn hóa - giáo dục trong
những năm qua cho thấy tỷ trọng chi Ngân sách cho văn hóa - giáo dục hàng
năm tăng lên đáng kể (năm 2000 tổng chi NSNN cho văn hóa - giáo dục là
14,5 ngàn tỷ đồng, chiếm 14,5% tổng chi NSNN; Năm 2004 tổng chi NSNN
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2
cho văn hóa - giáo dục là 32,73 ngàn tỷ đồng, chiếm 17,1% tổng chi NSNN;
Đến năm 2005 tổng chi NSNN cho văn hóa - giáo dục là 41,63 ngàn tỷ đồng,
chiếm 18% tổng chi NSNN), cơ sở vật chất đang được tăng lên rõ rệt song tuy
nhiên chất lượng vẫn còn thấp, còn có những nhận thức, quan điểm chưa phù
hợp, một số cơ chế chính sách chi ngân sách cho phát triển văn hóa - giáo
dục, đặc biệt là cơ chế quản lý và sử dụng nguồn kinh phí Ngân sách nhà
nước đầu tư chưa thật hiệu quả còn một số bất cập.
Chi ngân sách nhà nước cho phát triển văn hóa - giáo dục tại địa
phương nhìn chung trong những năm qua chưa có chiến lược tài chính, công
tác quản lý điều hành ngân sách chưa hợp lý, thể hiện từ công tác lập, phân bổ
dự toán đến công tác quyết toán. Mô hình tổ chức bộ máy quản lý chi ngân
sách cho văn hóa - giáo dục chưa đáp ứng được nhiệm vụ quản lý ngân sách
toàn ngành. Đã có một số đề tài nghiên cứu về công tác quản lý chi Ngân sách
nhà nước cho phát triển văn hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, song chưa có
đề tài nào nghiên cứu một cách có hệ thống cơ chế quản lý chi Ngân sách nhà
nước cho văn hóa - giáo dục, trong các đề tài đã nghiên cứu còn một số vấn
đề còn bỏ ngỏ cần phải bổ sung để nêu ra các giải pháp cụ thể nhằm hoàn
thiện cơ chế quản lý chi Ngân sách nhà nước cho văn hóa - giáo dục ở huyện
Võ Nhai.
Do vậy, cần phải có những định hướng chiến lược đúng đắn cũng như
cần phải đổi mới và hoàn thiện chính sách, cơ chế quản lý chi Ngân sách cho
văn hóa - giáo dục để phát triển văn hóa - giáo dục vì mục tiêu xây dựng xã
hội công bằng, dân chủ, văn minh. Xuất phát từ thực tế đó, bản thân là người
đang công tác trên địa bàn huyện Võ Nhai, tôi mong muốn nghiên cứu các
quy định của nhà nước về vấn đề quản lý chi sự nghiệp từ ngân sách nhà nước
cho phát triển văn hóa - giáo dục, tình hình thực tế của địa phương, từ đó đề
xuất các giải pháp, biện pháp góp phần quản lý tốt hơn về văn hóa - giáo dục
trên phạm vi địa bàn huyện. Chính vì vậy vấn đề “Tăng cường quản lý chi sự
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3
nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, tỉnh
Thái Nguyên”, được lựa chọn là đề tài nghiên cứu của Luận văn này.
2. Mục tiêu của đề tài
2.1. Mục tiêu chung
Đánh giá thực trạng quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn
hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên, từ đó đề xuất ra một số
giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát
triển văn hóa - giáo dục tại địa phương từ nay đến năm 2020.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý và
hoàn thiện quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục.
- Phân tích thực trạng quản chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn
hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
- Chỉ ra được những điểm mạnh, điểm yếu, đề ra giải pháp trong quản
lý chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục trên địa bàn
huyện Võ Nhai.
- Đề xuất giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý chi sự nghiệp từ
NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý chi sự nghiệp từ NSNN cho
phát triển văn hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
* Phạm vi nghiên cứu:
- Về không gian: Nghiên cứu vấn đề chi sự nghiệp từ NSNN cho phát
triển văn hóa - giáo dục trong phạm vi huyện Võ Nhai.
- Về thời gian: Từ năm 2010 đến năm 2014.
- Về nội dung: Nghiên cứu công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực
chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục tại huyện Võ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

4
Nhai, bao gồm hệ thống bộ máy quản lý nhà nước, việc cụ thể hoá các văn
bản Luật và hệ thống văn bản hướng dẫn vào công tác quản lý nhà nước,
thực trạng quản chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục
tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
4. Ý nghĩa khoa học của đề nghiên cứu
- Nêu được các vấn đề lý luận về chi sự nghiệp từ NSNN cho phát triển
văn hóa - giáo dục, các nội dung quản lý nhà nước về về chi sự nghiệp từ
NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục, những hạn chế, tồn tại cần khắc
phục, hệ thống quan điểm, giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước về chi
sự nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục.
- Đề tài vận dụng lý luận quản lý chi NSNN cho văn hóa - giáo dục đào
tạo để phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý chi NSNN cho văn hóa
- giáo dục tại huyện Võ Nhai. Từ đó đề ra quan điểm, giải pháp nhằm hoàn
thiện quản lý chi NSNN cho văn hóa - giáo dục đào tạo tại huyện Võ Nhai
trong thời gian tới.
- Với kết quả nghiên cứu đó, đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho
việc lãnh đạo, điều hành quản lý chi NSNN nói chung và chi NS cho văn hóa
- giáo dục đào tạo nói riêng, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế -
xã hội trên địa bàn huyện Võ Nhai.
- Cụ thể hoá các Luật và hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành luật vào
tình hình thực tế của một địa phương từ đó đánh giá công tác quản lý chi sự
nghiệp từ NSNN cho phát triển văn hóa - giáo dục tại nơi nghiên cứu.
5. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo luận văn được kết
cấu thành 4 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi sự nghiệp từ ngân sách
nhà nước cho phát triển văn hóa - giáo dục.
Chương 2. Phương pháp nghiên cứu.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

5
Chương 3. Thực trạng quản lý chi Ngân sách Nhà nước cho phát triển
văn hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
Chương 4. Giải pháp tăng cường quản lý chi sự nghiệp từ ngân sách nhà
nước cho phát triển văn hóa - giáo dục tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.