Tài liệu Tài liệu hướng dẫn kĩ thuật trong nông lâm nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản

MỤC LỤC
Mục lục i
LỜI NÓI ĐẦU . xiii
PHẦN I
SINH HỌC VÀ KĨ THUẬT NUÔI TRỒNG THUỶ SẢN
I. SINH HỌC VÀ KĨ THUẬT NUÔI CÁ CHẼM 1
1. Đặc điểm phân loại và hình thái 1
2. Đặc điểm phân bố 1
3. Vòng đời 2
4. Tính ăn . 2
5. Phân biệt giới tính 2
II. CÁC MÔ HÌNH NUÔI CÁ CHẼM . 3
1. Nuôi cá chẽm trong lồng 3
1.1 Chọn ví trí nuôi lồng 3
1.2 Thiết kế và xây dựng lồng 3
1.3 Kỹ thuật nuôi và quản lý lồng 4
1.4 Thức ăn và cách cho ăn 4
1.5 Quản lý lồng cá . 5
2. Nuôi ao 5
2.1 Nuôi đơn . 5
2.2 Nuôi ghép . 5
2.2.1 Tiêu chuẩn chọn lựa địa điểm nuôi cá Chẽm . 6
2.2.2 Thiết kế và xây dựng ao 7
2.2.3 Chuẩn bị ao . 7
2.2.4 Quản lý ao . 7
2.2.5 Thức ăn và cách cho ăn 7
III. NUÔI CÁ VƯỢC (CHẼM) THƯƠNG PHẨM 7
1. Điều kiện ao nuôi 8
2. Giai đoạn ương cá giống . 8
2.1 Ương cá giống trong ao ương riêng . 8
http://www.**************
Mục lục
ii
2.1.1 Bố trí ao ương 8
2.1.2 Chuẩn bị ao ương . 8
2.2 Ương cá giống trong ao nuôi thương phẩm . 8
2.2.1 Bố trí lưới ương . 8
2.2.2 Chuẩn bị vùng ương 9
2.3. Cách thuần dưỡng cá 9
2.4. Thao tác thả cá giống 9
2.5. Thức ăn và cách cho cá ăn 9
3. Giai đoạn nuôi cá thịt . 10
3.1. Chuẩn bị ao nuôi . 10
3.2. Thả cá giống . 10
3.3. Thức ăn và cách cho cá ăn 10
4. Quản lý chất lượng nước trong ao 10
5. Phòng và trị bệnh cá . 10
6. Một số bệnh thường gặp . 10
6.1 Các bệnh do virus 10
6.2 Các bệnh do vi khuẩn 11
6.3 Các bệnh do nấm . 11
6.4 Cá bị bệnh do ký sinh trùng . 11
7. Thu hoạch cá . 11
IV. NUÔI CÁ VƯỢC NƯỚC LỢ CÔNG NGHIỆP 12
1. Chuẩn bị ao nuôi . 12
2. Đặt hệ thống nén khí . 12
3. Thả cá, quản lý và chăm sóc . 12
4. Chế độ thay nước 12
V. KINH NGHIỆM NUÔI CÁ CHẼM LÀM GIÀU 12
VI. TRÀ VINH ĐA DẠNG HÓA MÔ HÌNH NUÔI CÁ CHẼM 13
VII. PHƯƠNG PHÁP NUÔI CUA BIỂN 15
1. Nuôi cua thương phẩm . 15
2. Nuôi cua ốp thành cua chắc 15
3. Nuôi cua gạch . 15
http://www.**************
Mục lục
iii
VIII. BIỆN PHÁP PHÒNG, TRỊ MỘT SỐ BỆNH THƯỜNG GẶP TRÊN CÁ MÚ VÀ
CÁ GIÒ NUÔI BIỂN 16
1. Biện pháp phòng trị bệnh ký sinh trùng cho cá nuôi biển 16
1.1. Ký sinh trùng đơn bào (Amyloodinium ocellatum) . 16
1.2. Bệnh đốm trắng do nhóm ký sinh trùng Cryptocaryonosis gây ra . 16
1.2.1 Biện pháp phòng bệnh . 16
1.2.2 Biện pháp trị bệnh . 16
1.3. Ký sinh trùng bánh xe (Trichodiniosis) 16
1.3.1 Biện pháp phòng bệnh . 16
1.3.2 Biện pháp trị bệnh . 17
1.4. Bệnh thích bào tử trùng (Microsporidiosis) . 17
1.5. Bệnh sán lá đơn chủ (Monogeneansis) . 17
1.5.1 Biện pháp phòng bệnh . 17
1.5.2 Biện pháp trị bệnh . 17
2. Biện pháp phòng, trị một số bệnh vi khuẩn trên cá nuôi lồng biển 18
2.1. Biện pháp phòng bệnh vi khuẩn cho cá nuôi lồng biển 18
2.2. Biện pháp trị bệnh vi khuẩn trên cá nuôi lồng biển 18
2.2.1 Biện pháp trị bệnh lở loét 18
2.2.2 Biện pháp trị bệnh xuất huyết đường ruột do Staphyloccus sp . 19
2.2.3 Biện pháp trị bệnh trướng bụng do Pseudomonas spp gây ra . 19
2.2.4 Biện pháp trị bệnh mà mắt do nhóm cầu khuẩn (Streptococcus sp) 20
2.2.5 Biện pháp trị bệnh mòn đuôi và hoại tử mang cá do nhóm vi khuẩn dạng sợi
Flexibacter spp 20
IX. SINH HỌC VÀ KĨ THUẬT NUÔI CÁ CHÌNH . 20
1. Đặc điểm sinh học 20
1.1 Môi trường . 20
1.2 Tập tính ăn và sinh trưởng . 20
1.3 Tập tính sinh sản 21
2. Khai thác cá chình hương . 21
3. Vận chuyển cá chình hương . 21
3.1 Vận chuyển bằng khay gỗ. 21
3.2 Vận chuyển bằng túi nilông có bơm ôxy . 21
4. Nuôi cá hương lên cá giống 22
http://www.**************
Mục lục
iv
4.1 Tiêu độc cho cá 22
4.2 Ao ương. 22
4.3 Nhiệt độ nước ao. 22
4.4 Mật độ 22
4.5 Cho ăn 22
4.6 Quản lý chăm sóc. . 23
5. Kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm . 24
5.1 Nuôi trong bể xây bằng gạch hoặc bằng xi măng 24
5.2 Nuôi trong ao đất. 25
5.2.1 Thiết kế và xây dựng ao . 25
5.2.2 Cải tạo ao 25
5.2.3 Chọn và thả giống . 26
5.2.3.1 Chọn giống 26
5.2.3.2 Mật độ thả 26
5.2.3.3 Vận chuyển cá giống 26
5.2.3.4 Thả giống . 26
5.2.4 Quản lý hằng ngày 26
5.2.5 Quản lý thức ăn . 26
5.2.6 Quản lý môi trường 27
6. Một số phương pháp phòng bệnh cho cá Chình 27
6.1 Khâu tuyển chọn giống 27
6.2 Khâu Chuẩn bị Ao nuôi . 27
6.3 Thức ăn 27
X. KINH NGHIỆM NUÔI CÁ CHÌNH TRONG BỂ XI MĂNG 28
XI. KĨ THUẬT NUÔI CÁ QUẢ (CÁ LÓC) 29
1. Ðặc điểm sinh học và sinh sản 29
1.1 Ðặc điểm hình thái 29
1.2 Tập tính sinh học 29
1.3 Tính ăn 29
1.4 Sinh trưởng . 29
1.5 Tập tính sinh sản . 30
1.5.1 Ðẻ tự nhiên . 30
http://www.**************
Mục lục
v
1.5.2 Sinh sản nhân tạo 30
2. Phương pháp nuôi . 30
2.1. Phân biệt cá đực, cá cái 30
2.2 Nuôi cá bột và giống . 31
2.3 Nuôi cá thịt . 31
XII. CÁC CHÚ Ý KHI NUÔI CÁ LÓC CON VÀ CÁ LÓC THỊT 32
1. Nuôi cá lóc con . 32
2. Nuôi cá thịt ở ao . 32
3. Nuôi cá lóc ghép với cá nuôi khác . 32
4. Tìm hiểu thêm: kinh nghiệm nuôi cá lóc thịt ở Trung Quốc . 32
XIII. NHÂN GIỐNG CÁ LÓC ĐEN . 33
1. Chọn và nuôi vỗ cá bố mẹ 33
2. Sử dụng kích thích tố sinh dục . 34
XIV. KỸ THUẬT NUÔI CÁ LÓC TRONG AO ĐẤT . 34
1. Kỹ thuật ương nuôi cá lóc 34
1.1 Ương cá bột 5 ngày tuổi . 34
1.1.1 Điều kiện ao ương . 34
1.1.2 Bón phân tạo thức ăn tự nhiên . 34
1.1.3 Mật độ thả ương 34
1.1.4 Cho ăn và chăm sóc 34
1.2. Nuôi cá lóc thương phẩm . 35
1.3. Nuôi cá lóc trong bè . 35
2. Phòng trị bệnh cá lóc . 36
XV. NUÔI CÁ LÓC CÔNG NGHIỆP TRONG VÈO LƯỚI 36
XVI. NUÔI CÁ LÓC TRONG MÙNG LƯỚI 38
1. Chuẩn bị mùng 38
2. Thời vụ nuôi 38
3. Thức ăn 38
XVII. KỸ THUẬT NUÔI CÁ THÂM CANH TRONG AO ĐẤT . 39
1. Xác định vị trí ao nuôi thâm canh . 39
2. Hoạt động chuẩn bị ao nuôi . 39
3. Kỹ thuật nuôi . 39
http://www.**************
Mục lục
vi
3.1. Cơ cấu loài cá thả nuôi. . 39
3.2. Mật độ loài cá thả nuôi. . 40
3.3. Kích thước loài cá thả nuôi. . 40
4. Biện pháp quản lý và chăm sóc hệ thống nuôi 40
4.1. Thức ăn cung cấp cho cá trong hệ thống nuôi . 40
4.2. Khẩu phần ăn cá nuôi trong hệ thống 40
4.3. Tần suất cho ăn 41
4.4. Quản lý công trình nuôi . 41
4.5. Quản lý chất lượng nước ao nuôi 41
5. Thu hoạch hệ thống nuôi . 41
6. Hiệu quả kinh tế . 41
XVIII. KỸ THUẬT NUÔI THÂM CANH Ở BÈ 42
1. Chọn vị trí đặt bè 42
2. Kết cấu bè nuôi 42
2.1. Vật liệu 42
2.2. Kích thước bè nuôi cá 42
2.3. Độ ngập nước bè nuôi 42
3. Biện pháp kỹ thuật nuôi . 42
3.1. Mùa vụ nuôi . 42
3.2. Quy cách giống và mật độ thả nuôi . 42
4. Chăm sóc quản lý bè nuôi . 43
4.1. Thức ăn 43
4.2. Chăm sóc và quản lý bè nuôi . 43
4.3. Quản lý bệnh cá nuôi . 44
5. Thu hoạch 44
6. Hiệu quả kinh tế . 44
XIX. KỸ THUẬT NUÔI CÁ AO 44
1. Ðiều kiện ao nuôi 44
2. Chuẩn bị ao nuôi 44
3. Ðối tượng nuôi 45
4. Kỹ thuật nuôi . 45
4.1 Thả giống 45
http://www.**************
Mục lục
vii
4.2 Chăm sóc quản lý . 45
4.3 Thu hoạch . 46
XX. KỸ THUẬT NUÔI CÁ AO NƯỚC TĨNH 46
1. Ao nuôi cá . 46
2. Các loài cá thích hợp nuôi ao nước tĩnh . 47
3. Thả cá giống . 48
4. Quản lý - chăm sóc ao . 48
4.1 Thức ăn, phân bón cho ao nước tĩnh 48
4.2 Quản lý ao . 48
5. Thu hoạch . 49
XXI. CHỐNG RÉT CHO CÁ . 49
1. Chống rét giữ giống qua đông 49
2. Chống rét cho cá thịt 49
2.1 Chọn và chuẩn bị ao nuôi 50
2.2 Thả giống và nuôi chống rét 50
2.3 Chống rét và chăm sóc cá 50
2.4 Thu hoạch cá đưa ra nuôi thành cá thịt 51
XXII. PHÒNG BỆNH CHO CÁ TRONG MÙA MƯA 51
1. Bệnh trắng đuôi 52
1.1 Triệu chứng 52
1.2 Cách phòng trị . 53
2. Bệnh trắng da 53
2.1 Triệu chứng 53
2.2 Cách phòng trị . 53
PHẦN II
SINH HỌC VÀ KĨ THUẬT TRỒNG CÂY NÔNG NGHIỆP
I. TRỒNG BÍ XANH TRÁI VỤ . 54
II. BÓN PHÂN CHO CÀ CHUA . 55
III. TRỒNG CÀ CHUA SẠCH 56
Một số điều cần lưu ý . 56
1. Kỹ thuật canh tác . 56
http://www.**************
Mục lục
viii
1.1. Thời vụ . 56
1.2. Giống 56
1.3. Quy trình trồng . 56
1.3.1 Gieo cây con 56
1.3.2 Chuẩn bị đất trồng 56
1.3.3 Mật độ và khoảng cách trồng 57
1.3.4 Lượng phân sử dụng và cách bón . 57
2. Quy trình quản lý dịch hại tổng hợp . 57
2.1. Biện pháp canh tác 57
2.2. Biện pháp vật lý, cơ giới 58
2.3. Biện pháp sinh học 58
2.4. Biện pháp hóa học . 58
2.4.1 Sâu . 58
2.4.2 Bệnh . 59
IV. TRỒNG CÀ CHUA F1 . 59
1. Giống . 59
2. Thời vụ . 59
3. Gieo trồng và chăm sóc 59
4. Làm đất . 59
5. Lượng phân bón và cách bón phân cho cà chua . 60
V. TRỒNG CÀ CHUA VỤ ĐÔNG XUÂN 60
1. Xử lý giống . 60
2. Thời vụ 60
3. Chuẩn bị đất 61
4. Bón phân . 61
5. Phòng trừ sâu bệnh . 61
VI. TRỒNG CÀ TÍM VỤ HÈ THU . 62
1. Chuẩn bị giống 62
2. Thời vụ 62
3. Làm đất 62
4. Khoảng cách trồng . 62
5. Phòng trừ sâu bệnh 62
http://www.**************
Mục lục
ix
VII. TRỒNG DƯA CHUỘT BAO TỬ 63
VIII. KỸ THUẬT TRỒNG HÀNH TÍM . 64
IX. TRỒNG ỚT CAY 65
1. Ươm cây con (ươm cây trên liếp hoặc ươm bầu) . 65
2. Làm đất bón phân . 65
X. MỘT SỐ GIỐNG ỚT CAO SẢN MỚI 66
XI. MINH CHÂU: TRỒNG ỚT CAO SẢN THU 90-100 TRIỆU ĐỒNG/HA 67
XII. KỸ THUẬT TRỒNG ỚT TRÁI MÙA 67
1. Khả năng thích ứng kỹ thuật . 67
2. Lợi thế kỹ thuật . 67
3. Kỹ thuật 67
3.1 Hạt giống . 67
3.2 Những yêu cầu chăm bón 67
3.3 Cây giống . 67
3.4 Làm đất 68
3.5 Phủ plastic đen . 68
3.6 Trồng trọt . 68
3.7 Bảo vệ 68
3.8 Phòng trừ sâu bệnh 68
3.9 Thu hoạch và sau thu hoạch 68
XIII. KINH NGHIỆM TRỒNG ỚT Ở NGĂM MẠC 69
XIV. NINH THUẬN: CÂY ỚT XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO . 69
XV. CÂY ỚT CHO TIỀN TỶ 70
1. Trồng ớt thu nhập 200 triệu đồng/ha 70
2. Dầy công chăm bón 71
XVI. TRỒNG ỚT NGỌT 71
1. Chọn giống . 71
2. Thời vụ trồng 71
3. Gieo ươm cây giống trong khay bầu 71
4. Chọn và làm đất trồng 72
5. Lượng phân bón 72
6. Trồng cây và chăm sóc . 72
http://www.**************
Mục lục
x
XVII. BẰNG CÁCH NÀO PHÒNG TRỊ BỌ TRĨ HẠI DƯA HẤU? . 72
XVIII. XÂY DỰNG ĐỒNG CỎ CHĂN NUÔI . 74
1. Chọn giống cỏ . 74
2. Khai hoang 74
3. Làm đất . 74
4. Thời vụ và địa điểm gieo trồng 74
5. Chuẩn bị giống 75
6. Gieo trồng 75
7. Chăm sóc trong thời gian đồng cỏ thiết lập . 75
XIX. TRỒNG CỎ VOI NUÔI BÒ - HẤP DẪN NHƯNG 75
1. 1 ha cỏ nuôi trên 30 con bò 75
2. Trồng cỏ để phát triển đàn bò . 76
XX. KHẮC PHỤC ĐU ĐỦ BỊ CHẾT DO MƯA ÚNG 77
XXI. BÍ QUYẾT TRỒNG ĐU ĐỦ THU 6– 7 TRIỆU ĐỒNG/SÀO, NĂM 77
XXII. KỸ THUẬT TRỒNG BƯỞI 78
1. Yêu cầu sinh thái 78
1.1. Nhiệt độ . 78
1.2. ánh sáng . 78
1.3. Nước 78
1.4. Đất trồng 79
2. Cách nhân giống tiêu chuẩn cây giống và những giống bưởi phổ biến hiện nay . 79
2.1. Cách nhân giống . 79
2.2.Tiêu chuẩn cây giống tốt 79
2.3. Những giống bưởi phổ biến hiện nay . 79
3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc 80
3.1. Thiết kế vườn . 80
3.1.1. Đào mương lên líp 80
3.1.2. Trồng cây chắn gió 80
3.1.3. Mật độ và khoảng cách trồng 80
3.2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc . 81
3.2.1.Thời vụ trồng 81
3.2.2. Chọn giống trồng thích hợp . 81
http://www.**************
Mục lục
xi
3.2.3. Chuẩn bị hố trồng và cách trồng 81
3.2.4. Tưới gốc giữ ấm 81
3.2.5. Tưới và tiêu nước 82
3.2.6. Vét bùn bồi líp (vùng ĐBSCL) . 82
XXIII. TRỒNG BƯỞI RA TRÁI MÙA NGHỊCH . 82
XXIV. CHO BƯỞI DA XANH RA TRÁI THEO Ý MUỐN . 83
XXV. KINH NGHIỆM CHO CÂY RA TRÁI NGHỊCH MÙA 83
1. Cây vú sữa 83
2. Cây cam sành 84
XXVI. ĐỂ CÂY BƯỞI LIÊN TIẾP BỘI THU . 84
XXVII. DINH DƯỠNG ĐỐI VỚI CÂY CÓ MÚI 85
1. Các yếu tố dinh dưỡng cuả cây trồng . 85
2. Phân bón. . 85
2.1 Vai trò cuả một số nguyên tố dinh dưỡng đối với cây có múi 85
2.2 Phân hữu cơ . 86
2.3 Phân vô cơ 86
2.4 Phân vi sinh 87
2.5 Lợi ích của việc sử dụng phân đạm vi sinh 87
2.6 Phân bón qua lá . 88
2.7 Phương pháp bón . 91
2.8 Xử lý ra hoa 91
2.9 Neo trái 92
2.10 Tỉa cành và tạo tán 92
3. Phòng trừ sâu bệnh chính . 93
3.1 Sâu hại 93
3.1.1. Sâu vẽ bùa (Phyllocnistis citrella) . 93
3.1.1.1 Hình thái và cách gây hại 93
3.1.1.2 Phòng trị 93
3.1.2. Rầy mềm (Toxoptera citricidus) 93
3.1.2.1 Hình thái và cách gây hại 93
3.1.2.2 Phòng trị 93
3.1.3. Nhóm Nhện . 94
http://www.**************
Mục lục
xii
3.1.3.1 Hình thái và cách gây hại 94
3.1.3.2 Phòng trị 94
3.1.4 Bù lạch . 94
3.1.4.1 Hình thái và cách gây hại 94
3.1.4.2 Phòng trị 94
3.1.5. Nhóm rệp sáp . 94
3.1.5.1 Hình thái và cách gây hại 94
3.1.5.2 Phòng trị 94
3.2 Bệnh hại 94
3.2.1. Bệnh Tristeza . 94
3.2.1.1 Triệu chứng 94
3.2.1.2 Phòng trị 95
3.2.2. Bệnh vàng lá Greening (do vi khuẩn Liberobacter asiaticus) . 95
3.2.2.1 Triệu chứng 95
3.2.2.2 Phòng trị 95
3.2.3. Cách phòng trị bệnh thối gốc chảy mủ . 95
3.2.3.1 Triệu chứng 95
3.2.3.2 Phòng trị 95
XXVIII. NGUYÊN NHÂN RỤNG HOA VÀ TRÁI Ở XOÀI 96
1. Hạn chế sự rụng hoa, trái Chế độ dinh dưỡng 96
2. Chế độ nước 96
3. Phòng trừ sâu bệnh 97
4. Sử dụng chất kích thích sinh trưởng và phân bón lá. . 97
XXIX. TẠO TÁN VÀ ĐỐN TỈA CÂY ĂN QUẢ CÓ MÚI 97
1. Mở đầu . 97
2. Mục đích của tạo tán và đốn tỉa 97
3. Các tập tính nảy chồi (lộc) và sinh quả của CAQ có múi 98
3.1 Các đặc tính tổng quan của sinh trưởng 98
3.2 Sự bật chồi . 98
3.3 Tập tính sinh quả . 98
4. Dáng cây và hệ thống tạo tán . 98
5. Các phương pháp đốn tỉa 99


Mục lục
xiii
5.1 Cấu trúc của cây 100
5.2 Các nguyên tắc và thủ tục đốn tỉa 100
5.3 Các cành và chồi không mong muốn .100
5.4 Cách đốn tỉa .100
5.5 Đốn cải tạo cây già 101
TÀI LIỆU THAM KHẢO .102