Tiểu Luận Tài Chính Công - Nguyên tắc cư trú

I. Giới thiệu

Sự luân chuyển quốc tế mãnh liệt của vốn, lao động và hàng hóa làm gia tăng sự xáo trộn các phương thức thu thuế và phân phối thu nhập được yêu thích từ trước tới nay ở các quốc gia. Khối lượng đầu tư trực tiếp quốc tế tăng hơn 12 lần, khối lượng thương mại hàng hóa tăng hơn 3 lần trong 15 năm qua trên toàn thế giới. Giai đoạn 1983 – 1998, giá trị danh nghĩa của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) hàng năm đã tăng từ dưới 50 tỷ USD năm 1983 lên hơn 600 tỷ USD năm 1998. Cũng trong giai đoạn này, tổng khối lượng xuất khẩu của thương mại hàng hóa quốc tế đã tăng từ 1,667 tỷ USD năm 1983 lên 5,377 tỷ USD năm 1998 (theo Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, 1990, 1999).
Toàn cầu hóa thị trường nội địa phá hủy hệ thống thuế thu nhập toàn phần dựa trên nguyên tắc cư trú, đe dọa hệ thống thuế thu nhập lũy tiến và hệ thống phúc lợi của các quốc gia. Việc trốn thuế thu nhập đối với thu nhập từ vốn đang gia tăng đáng kể, vì vốn có thể dễ dàng luân chuyển hơn trên phạm vi toàn cầu so với lao động và các nguồn lực tự nhiên.
Sự phân phối của các dịch vụ thương mại điện tử có thể được thực hiện thông qua truyền tin điện tử đã hoàn toàn thoát khỏi thuế gián thu và việc mua sắm xuyên biên giới cũng đe dọa thuế gián thu của mỗi quốc gia.
Để đối phó với các vấn đề trên, Scandinavian và Áo đã giới thiệu một hệ thống thuế được gọi là “hệ thống thuế thu nhập kép” vào thập niên 90. Nó đã mở ra một kỷ nguyên mới xuất phát từ chế độ thuế thu nhập toàn phần đã được thiết lập từ lâu, chế độ thuế áp dụng thuế suất lũy tiến trên toàn bộ thu nhập của một cá nhân.
Mặt khác, thuế thu nhập kép chia tổng thu nhập của một cá nhân thành hai phần. Thứ nhất, thu nhập từ vốn có thể di chuyển dễ dàng xuyên biên giới quốc tế. Thứ hai, thu nhập từ lao động không thể dễ dàng di chuyển xuyên biên giới. Hệ thống thuế này áp dụng một thuế suất lũy tiến trên thu nhập từ lao động và một thuế suất cố định trên thu nhập từ vốn. Thuế suất cố định có thể áp dụng cho thu nhập từ vốn được thiết lập bằng với thuế suất thấp nhất có thể áp dụng cho thu nhập từ lao động. Thuế suất thấp trên thu nhập từ vốn được thiết kế để ngăn chặn dòng chảy của vốn ra ngoài quốc tế. Một hệ thống thuế như vậy phản ánh tư duy tiến bộ của một hệ thống thuế tối ưu, nó cũng khuyên áp dụng một thuế suất ngược lại đối với các hàng hóa bị đánh thuế có cung co giãn.
Rõ ràng, dưới hệ thống thuế thu nhập kép, hệ thống phúc lợi mức độ cao được hỗ trợ bởi một mức thuế cao sẽ trở nên khó khăn. Việc lựa chọn áp dụng hệ thống thuế kép không phải là một sự lựa chọn mong muốn mà nó thể hiện một sự bắt buộc đối với các quốc gia nhằm thích ứng với hoàn cảnh. Nó là một quyết định cần thiết cho một nền kinh tế mở nhỏ để tồn tại dưới sự cạnh tranh vốn quốc tế khốc liệt trong nền kinh tế toàn cầu.
Tình hình thế giới đáng lo ngại hiện nay như chủ nghĩa khủng bố, xung đột khu vực và tình hình ở Afghanistan là một kết quả của xung đột này, phần lớn, tình trạng nghèo đói vẫn đang diễn tra ở nhiều khu vực trên thế giới và sự chênh lệch giàu nghèo giữa các quốc gia. Theo truyền thống, hệ thống tài chính công gánh vác vai trò chính trong việc giải quyết sự mất cân đối, bất bình đẳng trong nội bộ từng quốc gia. Thực tế cho thấy rằng những áp lực của cạnh tranh toàn cầu hiện nay buộc tất cả các quốc gia từ bỏ chức năng tái phân phối thu nhập của hệ thống tài chính công hiện tại của họ thể hiện một vấn để nghiêm trọng đối với sự ổn định của thế giới.