Thạc Sĩ Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO đối với xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam

Tác động của việc Trung Quốc
gia nhập WTO đối với xuất khẩu
hàng hoá của Việt Nam


Mục Lục

Trang
Danh mục chữ viết tắt
Mở đầu 1
Chương 1. Vai trò của Trung Quốc trong thương mại toàn cầu sau khi là thành viên của WTO
5
1. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO đối với nền kinh
tế Trung Quốc
5
1.1. Khái lược về các cam kết của Trung Quốc khi gia nhập WTO 5
1.2. Các lợi ích của việc tham gia WTO đối với Trung Quốc 11
1.3. Những thách thức đối với Trung Quốc khi thực hiện các
nguyên tắc của WTO
18
2. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO đối với thương
mại quốc tế
20
2.1. Vị trí của Trung Quốc trong hệ thống thương mại toàn cầu sau
khi trở thành thành viên WTO
20
2.2. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO đối với với một
số trung tâm thương mại lớn trên thế giới
24
2.2.1. Tác động đến thương mại Trung Quốc - Hoa Kỳ 25
2.2.2. Tác động đến thương mại Trung Quốc - EU 27
2.2.3. Tác động đến thương mại Trung Quốc - Nhật Bản 29
2.2.4. Tác động đến thương mại Trung Quốc - ASEAN 30

Chương 2. Những tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO đối với xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam
37
1. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO tới xuất khẩu
hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc
37
1.1. Thực trạng xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường
Trung Quốc
37
1.2. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO tới năng lực
cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam trên thị trường Trung Quốc
41
1.3. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO tới chính sách
thương mại đối với Việt Nam
46
2. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO tới xuất khẩu
hàng hoá của Việt Nam sang các thị trường khác
48
2.1. Tác động tới năng lực cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam trên
một số thị trường xuất khẩu chủ yếu
49
2.1.1. Thị trường Hoa Kỳ 49
2.1.2. Thị trường EU 57
2.1.3. Thị trường Nhật Bản 62
2.1.4. Thị trường ASEAN 67
2.2. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO tới thay đổi
chính sách của các thị trường xuất khẩu chủ yếu
70
3. Đánh giá tổng quát tác động của việc Trung Quốc gia nhập
WTO tới xuất khẩu của Việt Nam
75
3.1. Các tác động tích cực 75
3.2. Các tác động tiêu cực 76
3.3. Những vấn đề đặt ra cần giải quyết 80

Chương 3. Một số giải pháp nhằm phát triển xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh Trung Quốc là thành viên
chính thức của WTO
82
1. Quan điểm và định hướng phát triển xuất khẩu của Việt Nam
trong những năm tới
82
1.1. Quan điểm về phát triển xuất khẩu của Việt Nam trong bối
cảnh Trung Quốc là thành viên của WTO
82
1.2. Định hướng phát triển xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh
Trung Quốc là thành viên của WTO
85
2. Một số giải pháp nhằm phát triển xuất khẩu của Việt Nam 86
2.1. Các giải pháp chung 86
2.1.1. Phát triển quan hệ quốc tế 86
2.1.2. Nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế 88
2.1.3. Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp xuất khẩu 92
2.1.4. Nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hoá xuất khẩu 95
2.1.5. Hoàn thiện chính sách khuyến khích xuất khẩu, phát triển thị
trường, xúc tiến thương mại
97
2.2. Các giải pháp cho từng thị trường và ngành hàng 98
2.2.1. Thị trường Trung Quốc 98
2.2.2. Thị trường Hoa Kỳ 101
2.2.3. Thị trường EU 106
2.2.4. Thị trường Nhật Bản 112
2.2.5. Thị trường ASEAN 114

Kết luận 117
Tài liệu tham khảo 119
Phụ lục 121



Danh Mục bảng biểu, sơ đồ, phụ lục

Bảng 1.1. So sánh cam kết WTO của Trung Quốc với cam kết trong
Hiệp định Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ
10
Bảng 1.2. Một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô của Trung Quốc 2000 - 2005 17
Bảng 1.3. Tình hình FDI tại khu vực Đông á 22
Bảng 1.4. Thương mại của Trung Quốc với các đối tác chính sau khi
gia nhập WTO
24
Bảng 1.5. Thương mại Trung Quốc – Hoa Kỳ 26
Bảng 1.6. Thương mại Trung Quốc - EU 28
Bảng 1.7. Thương mại Trung Quốc – Nhật Bản 29
Bảng 1.8. Thương mại Trung Quốc – ASEAN 31
Bảng 2.1. Thương mại Việt Nam – Trung Quốc 1995 - 2000 38
Bảng 2.2. Xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc 1995 - 2000 40
Bảng 2.3. Xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc 2001 - 2004 39
Bảng 2.4. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Trung
Quốc 2001 - 2004
39
Bảng 2.5. Khả năng tự cung ứng một số sản phẩm của Trung Quốc 41
Bảng 2.6. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ 49
Bảng 2.7. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Hoa Kỳ 50
Bảng 2.8. Nhập khẩu hàng dệt may vào thị trường Hoa Kỳ 51
Bảng 2.9. Nhập khẩu giày dép vào thị trường Hoa Kỳ 54
Bảng 2.10. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU 15 57
Bảng 2.11. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang
EU 15
58
Bảng 2.12. Nhập khẩu hàng dệt may ngoại khu vực của EU 15 60
Bảng 2.13. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản 63
Bảng 2.14. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Nhật
Bản
64
Bảng 2.15. Nhập khẩu giày dép vào thị trường Nhật Bản 67
Bảng 2.16. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường
ASEAN
68
Bảng 2.17. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang thị trường
ASEAN
69

Đồ thị. FDI vào Trung Quốc 15

Phụ lục 1. Những cam kết chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ của Trung
Quốc
121
Phụ lục 2. Cam kết về TQR của Trung Quốc 123
Phụ lục 3. Tình hình xuất nhập khẩu nông sản của Trung Quốc 125
Phụ lục 4. Cơ cấu hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang EU 126
Phụ lục 5. Tác động của việc Trung Quốc gia nhập WTO các nước
trong khu vực
127
Phụ lục 6: RCA của Trung Quốc và các nước ASEAN 128
Phụ lục 7. Tình hình nhập khẩu một số nông sản vào thị trường Trung
Quốc
130
Phụ lục 8. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các nước thành
viên EU - 15
131
Phụ lục 9. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các nước ASEAN 131

Danh mục chữ viết tắt

Viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt
AFTA ASEAN Free Trade Area Khu vực mậu dịch tự do ASEAN
ASEAN Association of Southeast Asian Nations Hiệp hội các quốc gia Đông Nam á
ATC Agreement of Textile & Clothing Hiệp định Hàng dệt may
CEPT Common Effective Preferential Tariff Thuế quan ưu đãi có hiệu lực chung
DSM Dispute settlement mechandise
Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại
của WTO
EHP Early Harvest Progam Chương trình Thu hoạch sớm
EU European Union Liên minh châu Âu
FAO Food and Agriculture Organization Tổ chức nông lương Liên Hợp quốc
FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài
GATT General Agreement on Trade and Tariff
Hiệp định chung về thương mại và thuế
quan
GATS General Agreement on Trade in Services Hiệp định chung về thương mại dịch vụ
GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội
GSP Generalized System of Preferences Hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập
HACCP
Hazard Analysis and Critical Control
Point (FDA program)
Điểm kiểm soát tới hạn mối nguy hại đối
với hàng thực phẩm
HS Harmonized System Hệ thống phân loại hàng hoá
HTS Harmonized Tariff Schedule Lịch trình thuế quan hài hoà
IMF International Monetary Fund Quỹ tiền tệ quốc tế
JICA Japan International Cooperation Agency Cơ quan Hợp tác quMốc tế Nhật Bản
MFN Most-Favored-Nations Quy chế Tối huệ quốc