Luận Văn Tác động của Tài chính vi mô tới công tác xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam, và một số giải pháp nhằm nâ

Tác động của Tài chính vi mô tới công tác xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam, và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của tài chính vi mô


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA TÀI CHÍNH VI MÔ 3
I. Khái niệm về tài chính vi mô 3
1. Đói nghèo và một số quan điểm về dịch vụ tài chính cho người nghèo 3
1.1. Một số khái niệm về đói nghèo 3
1.1.1. Nghèo 3
1.1.2. Các thước đo đói nghèo 4
1.1.2.1. Xác định các chỉ số phúc lợi 4
1.1.2.2. Lựa chọn và ước tính chuẩn nghèo 4
1.1.2.3. Các thước đo đói nghèo thông dụng 6
1.2. Một số quan điểm về dịch vụ tài chính cho người nghèo 6
1.2.1. Tín dụng cho người nghèo theo quan điểm cũ 6
1.2.2. Tín dụng cho người nghèo theo quan điểm mới 8
2. Một số vấn đề cơ bản về tài chính vi mô 8
2.1. Khái niệm tài chính vi mô 8
2.2. Đối tượng của tài chính vi mô 9
2.3. Hình thức và nội dung hoạt động của TCVM 10
2.4. Vai trò của tài chính vi mô 12
II. Quá trình phát triển của tài chính vi mô 13
1. Trên thế giới 13
2. Ở Việt Nam 14
III. Một số mô hình tài chính vi mô trên thế giới, kinh nghiệm cho Việt Nam 15
1. Mô hình ngân hàng Grameem 15
2. Mô hình ngân hàng làng 17
3. Nhóm đoàn kết 18
4. Ngân hàng Rakyat Indonesia (BRI) 19
5. Đặc điểm chung của các mô hình trên, trừ mô hình ngân hàng BRI 21
6. Bài học kinh nghiệm 22
CHƯƠNG 2: TÁC ĐỘNG CỦA TÀI CHÍNH VI MÔ TỚI CÔNG TÁC XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO CỦA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA 23
II. Tác động của tài chính vi mô tới công tác xóa đói giảm nghèo trong thời gian qua 27
1. Các đặc điểm riêng của tài chính vi mô tại Việt Nam 27
1.1. Sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội vào hoạt động tài chính vi mô 27
1.2.Tài chính vi mô tập trung ở nông thôn hơn là thành thị 29
1.3.Ngân hàng cho vay chính sách được nhà nước tài trợ 30
2. Những nhà cung cấp tài chính vi mô chính ở Việt Nam 31
2.1. Khu vực chính thức 32
2.1.1. Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam 32
2.1.2. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam 34
2.1.3. Các quỹ tín dụng Nhân dân 35
2.1.4. Công ty dịch vụ tiết kiệm bưu điện Việt Nam 36
2.2. Khu vực bán chính thức 36
2.2.1. 58 tổ chức phi chính phủ quốc tế 37
2.2.2. Các tổ chức tài chính vi mô được chính phủ công nhận 39
2.2.2.1. Quỹ Tình thương (TYM) 39
2.2.2.2. Quỹ Trợ Giúp Vốn Làm Ăn cho Người Nghèo (CEP) 40
2.2.2.3. Trung tâm phát triển vì Người nhèo (PPC). 41
2.2.2.4. Quỹ hỗ trợ Phát triển Phụ nữ Uông Bí 42
2.3. Khu vực phi chính thức 44
2.3.1. Họ/hụi 44
2.3.2. Vay từ họ hàng, láng giềng, bạn bè 44
2.3.3. Người cho vay lãi 44
3. Tác động của tài chính vi mô tới công tác xóa đói giảm nghèo 45
3.1. Nâng cao khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính cho người nghèo 46
3.2. Đa dạng hóa nguồn thu nhập của các hộ gia đình, đồng thời giảm rủi ro nguy cơ bị thương tổn về kinh tế 54
3.3. Chương trình tài chính vi mô góp phần tạo bình đẳng giới, góp phần vào việc đạt được mục tiêu xóa đói giảm nghèo. 56
III. Đánh giá chung 62
1. Thuận lợi 62
1.1. Nhận thức và sự hỗ trợ của chính phủ đối với tài chính vi mô 62
1.2. Các tổ chức tài chính vi mô nhận được sự hỗ trợ từ các tổ chức đoàn thể và các NGO 66
2. Khó khăn, nguyên nhân 68
2.1. Thiếu các quy định quản lý TCVM một cách rõ ràng 68
2.2. Về cơ cấu tổ chức của các tổ chức tài chính vi mô 68
2.3. Khả năng tiếp cận các nguồn vốn vay còn hạn chế 69
2.4. Tất cả các tổ chức TCVM đều thiếu sự hiểu biết về tài chính và tài chính vi mô. 69
2.5. Phần lớn các chương trình TCVM quá nhỏ và phân tán nên không tạo được tác động lớn và bền vững 69
2.6. Thiếu nguồn nhân lực tổng hợp về TCVM và đơn vị chuyên trách theo dõi, giám sát hoạt động của các tổ chức TCVM 70
3. Thách thức trong thời gian tới 70
3.1. Tình hình kinh tế không ổn định 70
3.2. Các nhà tài trợ đưa ra các chuẩn mực ưu tiên cấp vốn 71
3.3. Lãi suất trong nước có nhiều biến động 71
3.4. Nhiều kênh dịch vụ tài chính, cạnh tranh hơn 71
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA TÀI CHÍNH VI MÔ 73
I. Phương hướng hoạt động của tài chính vi mô trong thời gian tới 73
II. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của tài chính vi mô hiện nay 73
1. Đối với chính phủ 73
1.1. Xây dựng chiến lược quốc gia về TCVM 74
1.2. Xây dựng hệ thống giám sát kiểm tra cho hoạt động tài chính vi mô 75
1.3. Chính phủ và ngân hàng Chính sách xã hội nên tập trung đầu tư có trọng điểm vào những khu vực thực sự khó khăn 75
2. Đối với các tổ chức TCVM 76
2.1. Tăng cường đầu tư phát triển hoạt động nghiên cứu và triển khai (R&D). 76
2.2. Đào tạo nhân lực có chuyên môn về tài chính ngân hàng, quản lý tài chính, chuyên nghiệp hóa cán bộ. 77
2.3. Nâng cao khả năng quản lý vốn và điều hành tổ chức 78
2.4. Tối ưu hóa việc sử dụng thông tin và hệ thống thông tin quản lý, quản lý rủi ro 78
2.5. Mở rộng các hoạt động quảng bá sản phẩm tín dụng 79
KẾT LUẬN 80
NHẬN XÉT CỦA CƠ SỞ THỰC TẬP
TÀI LIỆU THAM KHẢO



DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

WWI Chiến tranh thế giới I
ADB Ngân hàng phát triển Châu Á
TCVM Tài chính vi mô
TCTCVM Tổ chức tài chính vi mô
CEP Quỹ trợ vốn cho người nghèo tự tạo việc làm
TYM Quỹ Tình thương
NGO Tổ chức phi chính chủ
AAV Tổ chức Hành động viện trợ Anh
NHNo - Agaribank Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
NHCSXH Ngân hàng Chính sách xã hội
QTDND Quỹ tín dụng nhân dân
WTO Tổ chức thương mại thế giới
HĐND Hội đồng nhân dân
UBND Ủy ban nhân dân
BRI Ngân hàng Rakyat Indonesia
CIDSE Cơ quan hợp tác quốc tế vì sự phát triển và đoàn kết
MFWG Nhóm công tác tài chính vi mô