Luận Văn Tác động của khủng hoảng tài chính mỹ đến hoạt động thương mại của eu

Đề tài: TÁC ĐỘNG CỦA KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH MỸ ĐẾN HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI CỦA EU


Luận văn dài 72 trang

LỜI MỞ ĐẦU
Tính cấp thiết của đề tài:
Khủng hoảng tài chính Mỹ diễn ra từ giữa năm 2007, kéo dài cho đến nay đã tác động nghiêm trọng không chỉ đến nền kinh tế Mỹ, mà còn tác động đến hàng loạt các nước khác trên thế giới và nền kinh tế khu vực EU cũng không phải là ngoại lệ. Từ cuối năm 2008, khủng hoảng tài chính đã nhanh chóng lan rộng sang các nước khu vực châu Âu, khiến cho kinh tế của EU khó khăn. Nhiều nước trong khu vực đã phải tuyên bố rơi vào thời kỳ suy thoái kinh tế. Không chỉ lĩnh vực tài chính ngân hàng gặp nạn, các ngành khác cũng bắt đầu bị đình trệ, giảm sút; hoạt động đầu tư cũng gặp rất nhiều khó khăn. Điều đó đã khiến cho hoạt động thương mại của khu vực EU không mấy suôn sẻ, bị ảnh hưởng và thiệt hại nghiêm trọng. Đó cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến cho tốc độ tăng trưởng kinh tế nói chung của châu Âu suy giảm đáng kể, nền kinh tế EU chính thức bước vào thời kỳ “đen tối” nhất trong lịch sử kể từ khi thành lập đến nay.
Với những lý do đó, đề tài: “TÁC ĐỘNG CỦA KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH MỸ ĐẾN HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI CỦA EU” đã được chọn làm Khóa luận tốt nghiệp.
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:
Trên cơ sở phân tích, tìm hiểu nguyên nhân tại sao cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ tác động đến EU, khóa luận tập trung phân tích tác động và mức độ ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng đến hoạt động thương mại của EU năm 2008. Qua đó, khóa luận đưa ra lý do vì sao hoạt động thương mại của EU năm 2008 giảm sút mạnh và để từ đó thực hiện các biện pháp khắc phục những tác động tiêu cực của khủng hoảng tài chính đến nền kinh tế EU.
Đối tượng nghiên cứu của đề tài:

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ NỀN KINH TẾ EU 3
1. Quá trình hình thành và phát triển của EU. 3
1.1. Cộng đồng than thép châu Âu – một thị trường chung của sáu nước. 3
1.2. Hiệp ước Maastricht – một thị trường nội địa châu Âu đã hình thành. 5
1.3. Liên minh kinh tế và tiền tệ. 7
2. Nền kinh tế EU trước và trong thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 8
2.1. Trước thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 9
2.1.1. Tốc độ tăng trưởng kinh tế. 9
2.1.2. Tỷ lệ thất nghiệp. 11
2.2. Trong thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 12
2.2.1. Tốc độ tăng trưởng kinh tế. 12
2.2.2 Tỷ lệ thất nghiệp. 14


CHƯƠNG II: HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI CỦA EU DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH MỸ 16
1. Nguyên nhân khủng hoảng tài chính Mỹ tác động đến EU 16
1.1. Nguyên nhân bên ngoài. 16
1.2. Nguyên nhân bên trong. 18
2. Hoạt động xuất khẩu của EU. 20
2.1. Trước thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 20
2.1.1. Thương mại ngoại khối. 20
2.1.2. Thương mại nội khối. 21
2.2. Trong thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 22
2.2.1. Thương mại ngoại khối. 22
2.2.1.1. Kim ngạch xuất khẩu. 22

2.2.1.2. Các đối tác thương mại lớn. 23
2.2.2. Thương mại nội khối. 26
2.2.3. Khu vực đồng euro – EA15. 28
2.3. Nguyên nhân giảm sút kim ngạch xuất khẩu EU. 29
3. Hoạt động nhập khẩu của EU. 30
3.1. Trước thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 30
3.1.1. Thương mại ngoại khối. 30
3.1.2.Thương mại nội khối. 31
3.2. Trong thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 32
3.2.1. Thương mại ngoại khối. 32
3.2.1.1. Kim ngạch nhập khẩu. 32
3.2.1.2. Các đối tác thương mại lớn. 33
3.2.2. Thương mại nội khối. 37
3.2.3. Khu vực đồng Euro – EA 15. 38
3.3. Nguyên nhân giảm sút kim ngạch nhập khẩu của EU. 39
4. Cán cân thương mại của EU. 40
4.1. Trước thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 40
4.2. Trong thời kỳ khủng hoảng tài chính Mỹ. 42
4.2.1. Khu vực EU. 42
4.2.2. Khu vực đồng Euro – EA 15. 43


CHƯƠNG III: CÁC GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC CỦA KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH ĐẾN EU 45
1. Các giải pháp đã và đang thực hiện. 45
1.1. Thực hiện các gói cứu trợ khẩn cấp đối với các ngân hàng và các tổ chức tài chính tín dụng có nguy cơ phá sản. 45
1.1.1. Giải pháp chung của EU. 45
1.1.2. Giải pháp riêng của từng nước thành viên. 48

1.2.Thực hiện chính sách tiền tệ linh hoạt, cụ thể và tập trung, nhất là liên tục hạ lãi suất cho vay để khuyến khích đầu tư kinh doanh. 51
1.2.1. Giải pháp chung của EU. 51
1.2.2. Giải pháp riêng của từng nước thành viên. 52
1.3. Ban hành các chương trình cứu trợ khẩn cấp cho nền kinh tế. 53
1.3.1. Giải pháp chung của EU. 54
1.3.2. Giải pháp riêng của từng nước thành viên. 56
2. Thực trạng và triển vọng của nền kinh tế khu vực EU. 58
2.1. Thực trạng của nền kinh tế khu vực EU. 58
2.1.1. Các chỉ số kinh tế vĩ mô. 58
2.1.2. Hiệu quả của ba giải pháp còn hạn chế. 58
2.1.3. Nguyên nhân của thực trạng nền kinh tế khu vực EU. 60
2.2. Triển vọng của nền kinh tế khu vực EU. 61
2.2.1.Dự báo ngắn hạn về nền kinh tế khu vực EU. 61
2.2.2. Triển vọng trung hạn của nền kinh tế khu vực EU. 61


KẾT LUẬN 63
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO. 65
BẢNG CHÚ THÍCH CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt
Tên Tiếng Anh
Tên TiếngViệt
BoE
Bank of England
Ngân hàng Trung ương Anh
EA 15
Euro Area 15
Khu vực đồng Euro
EC
European Community
Cộng đồng châu Âu
ECB
European Central Bank
Ngân hàng Trung ương châu Âu
ECSC
European Coal and Steel Community
Cộng đồng than thép châu Âu
EEC
European Economic Community
Cộng đồng kinh tế châu Âu
EIB
European Investment Bank
Ngân hàng đầu tư châu Âu
EMU
European Monetary Union
Liên minh tiền tệ châu Âu
EU
European Union
Liên minh châu Âu
Euratom
European Atomic Energy Community
Cộng đồng năng lượng nguyên tử châu Âu
FED
Federal Reserve System
Cục dự trữ liên bang Mỹ
IMF
International Monetary Fund
Quỹ tiền tệ quốc tế
KNNK

Kim ngạch nhập khẩu
KNXK

Kim ngạch xuất khẩu
MBS
Mortgage-backed security
Chứng khoán đảm bảo bằng nợ địa ốc
SNB
Swiss National Bank
Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ
WB
World Bank
Ngân hàng thế giới


DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU
Bảng 1: Tốc độ tăng trưởng GDP thực tế hàng năm (Đơn vị: %). 10
Bảng 2: Tốc độ tăng trưởng kinh tế của khu vực EA 15 và EU 27. 13
Bảng 3: Tỷ lệ thất nghiệp và số lượng người thất nghiệp ở khu vực EU 15
Bảng 4: Kim ngạch xuất khẩu giữa EU 27 với các đối tác thương mại chính ngoài khu vực năm 2008 và tháng 1/2009. 25
Bảng 5: Kim ngạch nhập khẩu giữa EU 27 và các đối tác thương mại chính ngoài khu vực năm 2008 và tháng 1/2009. 34

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1: Tổng thu nhập quốc nội của khu vực EA 15. 10
Biểu đồ 2: Thu nhập bình quân đầu người của khu vực EA 15 (USD) 11
Biểu đồ 3: Tỷ lệ thất nghiệp của EA 15 và EU 27. 12
Biểu đồ 4: Tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực EA 15. 15
Biểu đồ 5: Kim ngạch xuất khẩu ngoại khối của EU 27 năm 2008 và tháng 1/2009. 23
Biểu đồ 6: Kim ngạch xuất khẩu của EA 15 năm 2008. 28
Biểu đồ 7: Kim ngạch nhập khẩu ngoại khối của EU 27 năm 2008 và tháng 1/2009. 33
Biểu đồ 8: Kim ngạch nhập khẩu của EA 15 năm 2008 39