Tài liệu Sửa chữa cho máy thu hình màu

ĐỀ TÀI: Sửa chữa cho máy thu hình màu

Phần I nguyên lư làm việc chung
và phương pháp sửa chữa


CHƯƠNG1
NGUỒN CUNG CẤP CHO MÁY THU H̀NH MÀU
A . LƯ THUYẾT I .Đặc điểm và yêu cầu Nguồn nuôi là bộ phận không thể tách rời của bất cứ thiết bị điện tử nào các máy thu h́nh màu hiện nay dùng IC đa năng và một transistor điện áp thấp <16v và transistor điện áp cao 90-180v v́ vậy nên nguồn điện áp một chiều cung cấp cho máy thu h́nh có nhiều mức điện áp khác nhau các nguồn điện áp một chiều này ,bảo đảm yêu cầu chất lượng điện áp ra như sau độ ổn định ḍng điện tải ổn định của điện áp nguồn cung cấp quyết định chất lượng làm việc của thiết bị v́ vậy trong các máy thu h́nh màu hiện nay nguồn một chiều cung cấp cho các mạch điện bao giờ cũng có mạch ổn định. Các máy thu h́nh màu hiện nay không dùng điện áp nguồn mà lấy điện áp mang điện Uv xoay chiều đưa trực tiếp đến bộ chỉnh lưu.Bộ chỉnh lưu có nhiệm vụ biến đổi điện áp xoay chiều thành một chiều thường dùng các mạch chỉnh lưu nửa chu kỳ và chỉnh lưu hai nửa chu kỳ h́nh cầu.Bộ ổn áp có nhiệm vụ giữ cho điện áp cung cấp cho mạch điện thật ổn định khi điện áp nguồn mang điện thay đổi hay điện trở tải thay đổi các mạch ổn áp gồm các loại sau :mạch ổn áp theo phương pháp thông số ,mach ổn áp theo phương pháp tuyến tính và mạch ổn áp theo phương pháp xung . Hiện nay máy thu h́nh màu chủ yếu sử dụng mạch ổn áp theo phương pháp tuyến tính va mạch ổn áp theo phương pháp xung


[TABLE]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]

II. MẠCH ỔN ÁP THEO PHƯƠNG PHÁP TUYẾN TÍNH
Phần tử điều chỉnh tương đương với một điện trở biến đổi R trị số của điện trở phụ thuộc vào điện áp điều khiển bộ khuếch đại so sánh v́ vậy điện áp ra ổn định U[SUB]02[/SUB] là
U[SUB]02[/SUB] =U[SUB]01[/SUB]-IoR (Io là ḍng điện tiêu thụ )
U[SUB]02[/SUB] =U[SUB]01[/SUB] -Δu
U[SUB]01[/SUB] là điện áp một chiều ở đầu ra của bộ chỉnh lưu
U[SUB]01[/SUB] là điện Êp một chiều đă được ổn định cung cấp cho Rt
ΔU là áp trên phần tử điều chỉnh . trong quá tŕnh làm việc điện áp ở đầu ra U02 được đưa về một phần qua bộ điện áp lấy mẫu Vm để so sánh với điện áp chuẩn Vr bộ khuếch đại so sánh có nhiệm vụ so sánh giữa điên áp lấy mẫu Vm và điện áp chuẩn Vr sù xa lẹch giữa Vm và Vr được bộ khuyếch đại so sánh khuếch đại lên để điều khiiển phần tử điều chỉnh R nhằm thay đổi sụt áp ∆U để bảo đảm cho điện áp ra U[SUB]02[/SUB] được ổn định . Mạch ổn định loại này có nhược điểm là hiệu xuất thấp thường đạt khoảng 30% một phần công suất bị tổn hao trên phần tử điều chỉnh. Phần tử điều chỉnh thường là tranzistor khi bị nối tắt th́ điện áp U[SUB]01[/SUB] đưa thẳng vào mạch điện gây nguy hiểm cho tầng khuếch đại công suất ḍng và đèn h́nh. Điện áp xoay chiều đầu vào chỉ được phép thay đổi trong môt dải hẹp từ 80 đến 120v AC để đảm bảo an toàn cho phần tử điều chỉnh hoặc để bộ nguồn loại ổn áp theo phương pháp này hoạt động b́nh thường.chính v́ các nhược điểm trên nên mạch ổn áp theo phương pháp tuyến tính chỉ được sử dụng ở những nơi dùng điện áp xoay chiều 100 đến 110v DC ngày nay chỉ thấy ở các máy thu h́nh một hệ nhật mà quen gọi là máy nội địa c̣n hầu hết các máy thu h́nh màu kiểu mới đều dùng bộ nguồn ổn áp theo phương pháp sung .
III . MạCH ổN áP THEO PHƯƠNG PHáP xung1 . Nguyên lư cơ bản.
Phần tử điều chỉnh ở mạch ổn áp tuyến tính làm việc liên tục c̣n phần tử hiệu chỉnh mạch ổn áp theo phương pháp xung lại làm việc ử chế độ đóng mở thời gian đóng mở cửa của nó được tự điều chỉnh để điều tiết năng lượng cung cấp cho tải nhằm giữ cho giá trị trung b́nh của điện áp trên áp là không đổi. Xét mạch điện áp sau. Điện áp một chiều cung cấp cho mạch là Uv khoá ngắt k ngắt theo chu kỳ t do đó điện áp ra trên điện trở Rt có dạng xung vuông. Giá trị trung b́nh của điện áp ra bằng:
Trong đó tx la thời gian khoá k mở
la tốc độ rông xung;
Từ đó rót ra :khi điện áp Uv thay đổi muôn có điện áp ra ổn dịnh ta có những biện pháp sau:
- Giữ nguyên chu kỳ T thay đổi thời gian tx.
- Gĩư nguyên thời gian mở tx thay dổi chu kỳ T.
- Thay đổi thời gian mở tx dông thời thay đổi chu kỳ T

Dể thực hiện mạch nguyên lư trên ta dùng một tranzistor làm việc ở trạng thái mở đóng vai tṛ khoá K. Để điều khiển khoá K ngắt mở theo chu kỳ ta dùng bộ giao động đa hài hay giao động nghẹt để tạo xung vuông điều khiển. Điện áp sai số ở đầu ra đưa về khống chế bộ tạo xung điều khiển làm biến đổi tần số giao động hay thời gian mở cưa bộ tạo sung điều khiển nhằm luôn giữ cho điện áp ra ổn định.

· 2. Sơ đồ khối cưa nguồn ổn áp theo phương pháp xung.
· A . Loại dùng mạch dao động đa hài.
Bộ điều chỉnh lưu có nhiệm vụ nắn điện áp xoay chiều Uv thành điện áp một chiều U[SUB]01[/SUB] điện áp U[SUB]01[/SUB] chưa được ổn định đi tới khoá ngắt mở,khoá ngắt mở được điều khiển bởi xung điều khiển tạo nên từ bộ dao động đa hài và được khuếch đại để có biên độ xung đủ lớn ở đầu ra của khoá K ta có điện áp xung dạng vuông do tụ của bộ lọc phóng nạp ta lấy ra được điện áp U[SUB]02[/SUB]. Giá trị của điện áp U[SUB]02[/SUB] phụ thuộcvào điện áp U[SUB]01[/SUB] ,chu kỳ T của khoá ngắt mở và thời gian mở tx . Để điện áp ra U[SUB]02[/SUB] có độ gợn sóng nhỏ .Ta cho bé dao động đa hài làm việc ở tần số cao hàng chục KHz ,do đó bộ lọc chỉ cần dùng những tụ điện có trị số nhỏ cũng đủ bảo đảm điện áp U[SUB]02[/SUB] đạt được độ gợn sóng nhỏ trong các máy thu h́nh màu ta thường cho bé giao động làm việc ở tần số nhỏ hơn tần số quét ḍng FH .Sau đó dùng xung quét ḍng lấy từ biến áp ḍng để điều khiển bộ dao động đa hài , nhằm đảm bảo cho bé dao động có tần số FH cố định. Khi điện áp của mạch điện xoay chiều thay đổi dần tới điện áp sau chỉnh lưu U[SUB]01[/SUB] thay đổi và làm cho điện áp ra U[SUB]02[/SUB] thay đổi sự biến đổi điện áp ra U[SUB]02[/SUB] được bộ khuếch đại so sánh khuếch đại và đưa ra điện áp sửa sai Uo diều khiển dao động đa hài để thay đổi thời gian tx của khoá ngắt mở. Kết quả là điện áp ra U[SUB]02[/SUB] được ổn định .


· B . Loại dùng mạch dao động nghẹt.
Bộ chỉnh lưu nắn nguồn điện xoay chiều của mạch điện xoay chiều thành điện áp một chiều U[SUB]01[/SUB] nguồn điện áp một chiều chưa được ổn định U[SUB]01[/SUB] được dùng để cấp điện cho giao động nghẹt có công suất lớn ta lơị dụng biến áp của bộ giao động nghẹt để tạo điện áp xoay chiều U[SUB]2[/SUB] có tần số cao trên cuộn thứ cấp của biến áp bộ chỉnh lưu ở tần số cao khoảng 10 KHz cho điện áp một chiều U[SUB]01[/SUB] có độ gợn sóng rất nhỏ mà không cần dùng lọc lớn.
Để có điện áp một chiều U[SUB]02[/SUB] có độ ổn áp cao ta dùng phương pháp xung. Bộ khuếch đại so sánh có nhiệm vụ nhận điện áp mẫu Vm lấy từ điện áp ổn định U[SUB]02[/SUB] và điện áp chuẩn Vr so sánh hai điện áp này và đưa ra điện áp sửa sai Uo qua bộ khuếch đại một chiều. Điện áp sửa sai một chiều đă được khuếch đại
U[SUP]’[/SUP]o=K*Uo(k là hệ số khuếch đại)làm thay đổi điện áp phân cực của tranzistor dao động nghẹt làm cho tần số dao động nghẹt thay đổi dẫn tới điện áp U[SUB]02[/SUB] ổn định. Trong các máy thu h́nh màu ta thường dùng xung quét ḍng ngược lấy từ biến áp ḍng đưa về kích bộ dao động nghẹt. Tần số của bộ dao động nghẹt thường 02 c̣n thấp cung cấp cho khối quét ḍng chạy yếu xung quét ḍng ngược có tần số FH từ biến áp ḍng đưa về kích cho bé dao độn nghẹt làm cho tần số của bộ dao dộng nghẹt tăng dần và bằng tần số quét ḍng, do đó điện áp U[SUB]02[/SUB] tăng với trị số ổn định. Khi điện áp của mạch điện U xoay chiều tăng lên th́ U[SUB]01[/SUB] tăng dần tới U[SUB]02[/SUB] có khuynh hướng tăng .Khi U[SUB]02[/SUB] tăng dẫn tới điện áp mẫu Vm tăng làm cho tầng khuếch đại so sánh đưa ra điện áp sửa sai U[SUP]‘[/SUP]o điện áp sửa sai này làm giảm thời gian mở tx của bộ dao động xung (chu kỳ của bộ dao động nghẹtT= T[SUB]H[/SUB]=không đổi)do đó U­[SUB]02[/SUB]không tăng được v́ vậy điện áp ra U[SUB]02[/SUB] được ổn định .Nguồn ổn áp theo phương pháp xung dùng mạch dao động nghẹt được sử dụng nhiều trong máy thu h́nh màu.

[TABLE=align: left]
[TR]
[TD][/TD]
[/TR]
[TR]
[TD][/TD]
[TD][/TD]
[/TR]
[/TABLE]



IV . Bộ NGUồN Tự độngLà bộ nguồn ổn áp kiểu ngắt mở nhưng có độ ổn định rất lớn thí dụ :khi ḍng điện xoay chiều của mạch điện thay đổi rất lớn từ 80-240 v th́ nguồn điện áp một chiều ở đầu ra bộ ổn áp vẫn rất ổn định U[SUB]02[/SUB]=+110v. Nguyên lư làm việc của mạch ổn áp dải rộng cũng nh­ nguyên lư làm việc của mạch ổn áp theo phương pháp xung nhưng c̣n có một số đặc điểm sau :
Tần sè dao động của bộ dao động nghẹt phải thật ổn định và bằng tần số dao động ḍng F[SUB]H[/SUB]=15625H[SUB]Z[/SUB]. Để đảm bảo yêu cầu này ta lấy xung quét ḍng ngược từ biến áp ḍng đưa về đồng bộ tần số của bộ dao động nghẹt .
Bộ khuếch đại só sánh có khả năng đưa điện áp sửa sai U[SUP]‘[/SUP]o biến đổi trong phạm vi rộng để thay đổi thời gian mở tx của bộ dao động nghẹt .
Phần tử công suất nguồn phải có khả năng làm việc ở mọi trường hợp khi điện áp khá cao mà ḍng tiêu thụ nhỏ và ngược lại khi điện áp khá nhỏ mà ḍng tiêu thụ lớn.
B . Hướng dẫn sửa chứa máy thu h́nh dùng nguồn tự động
I . NHẬN BIẾT MÁY THU H̀NH MÀU SỬ DỤNG NGUỒN TỰ ĐỘNG
Các máy thu h́nh màu đa hệ ngày này đều sử dụng bộ nguồn tự động cách thức phân biệt nguồn tự động với các nguồn khác là .
- Tụ lọc sau chỉnh lưu phải có điện áp chịu đựng lớn thường là 400v/220àF hay 400/270à F hay 400v /330àF
- Bao giờ cũng có một biến áp xung ở phần nguồn , là một biến áp có kích thước nhỏ lơi ferit.
- Phần tử công suất nguồn có thể là tranzistor hoặc một IC (hybrib IC).
- V́ hoạt động ở chế độ xung tần số cao nên tụ lọc ra chỉ cần nhỏ > =220àF vẫn đảm bảo B1có độ ngợn nhỏ.
- Ở một số máy bộ nguồn c̣n tạo ra các điện áp tháp cung cấp cho máy nhờ lợi dụng sự thuận lợi của biến áp ngắt mở.
II . PHƯƠNG PHÁP SỬA CHỮA.
-Luôn luôn đặt mức xoay chiều đầu vào ở điện áp tối ưu (140v-180v AC)
- Không thay đổi chị số của bất kỳ linh kiện nào trong mạch nguồn ban đâuu(theo thiết kế )