Thạc Sĩ Sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện nay

Đề tài: Sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện nay


Luận văn dài 113 trang

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong đời sống chính trị - xã hội, báo chí giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc truyền bá hệ tư tưởng, phản ánh hoạt động của các giai cấp, các tầng lớp nhân dân và là diễn đàn, nhu cầu không thể thiếu của quần chúng nhân dân. Trong đấu tranh chính trị, các lực lượng chính trị đều nhận thấy tác dụng lợi - hại của báo chí. Họ sử dụng báo chí như một công cụ để tác động vào tư tưởng, tình cảm của công chúng nhằm tạo ra ở họ những nhận thức, hành động mới theo những định hướng của mục tiêu chính trị. Do đó, để phát huy được vai trò của báo chí phục vụ nhiệm vụ chính trị của mình, thì lực lượng chính trị cầm quyền tất yếu và cần thiết phải định hướng, quản lý hoạt động báo chí.
Ở nước ta, Đảng và Nhà nước luôn đánh giá cao vai trò quan trọng của báo chí trong đời sống xã hội, đồng thời quan tâm lãnh đạo, quản lý và tạo điều kiện để báo chí liên tục phát triển. Trong các thời kỳ cách mạng, báo chí luôn là vũ khí sắc bén trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, báo chí nước ta đã phản ánh sinh động, kịp thời mọi khía cạnh, mọi mũi tiến công, mọi thắng lợi trong từng trận đánh suốt mấy chục năm kháng chiến trường kỳ và vĩ đại. Trong công cuộc xây dựng đất nước, báo chí đã đóng góp tích cực vào thành tựu đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa (XHCN). Sự phát triển của báo chí là một bộ phận không thể tách rời của sự phát triển xã hội, là thành tựu, đồng thời là động lực to lớn của sự nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, hoạt động báo chí còn những thiếu sót, khuyết điểm không thể xem thường. Tình trạng thương mại hóa và xu hướng xa rời tôn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ chậm được ngăn chặn, khắc phục làm ảnh hưởng xấu đến dư luận xã hội, gây bức xúc trong nhân dân . phần lớn là do những hạn chế không đáng có trong công tác lãnh đạo và điều hành của Đảng. Vì vậy, để đảm bảo tính chính trị, tính giai cấp của báo chí phục vụ sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới thì việc tăng cường lãnh đạo báo chí của Đảng là hết sức cần thiết và mang tính cấp bách.
Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) gồm 13 tỉnh, thành phố, có diện tích đất gần 40.000 km2, dân số khoảng 17 triệu người, là một trong những đồng bằng châu thổ rộng và phì nhiêu ở Đông Nam á và thế giới, là một vùng đất quan trọng, sản xuất ra lượng lương thực lớn nhất Việt Nam, là vùng thủy sản và vùng cây ăn trái nhiệt đới lớn của cả nước. Đây cũng là vùng đất có hệ thống báo chí địa phương có bề dày lịch sử và có những bước phát triển mạnh mẽ về số lượng lẫn chất lượng, hoạt động dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng và quản lý của Nhà nước.
Những năm qua, quán triệt quan điểm của Đảng, công tác lãnh đạo hoạt động báo chí ở khu vực ĐBSCL có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều cơ quan chủ quản đã coi trọng công tác lãnh đạo, tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng cán bộ, phóng viên, biên tập viên, nâng cao sức chiến đấu của các tổ chức Đảng và đoàn thể quần chúng trong các cơ quan báo chí. Bên cạnh đó, thường xuyên định hướng thông tin, hướng dẫn báo chí nhận thức đúng bản chất những sự kiện nổi cộm, biểu dương kịp thời những đóng góp quan trọng của báo chí, đồng thời chú ý nhắc nhở xử lý các sai phạm. Nhờ đó, báo chí đã kịp thời tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; cổ vũ, động viên các phong trào hành động cách mạng, tham gia đắc lực vào công cuộc chống tham nhũng, chống các biểu hiện tiêu cực; phản ánh ý kiến, nguyện vọng bức xúc của quần chúng nhân dân; góp phần to lớn trong việc ổn định chính trị, giữ vững an ninh - quốc phòng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Tuy nhiên, công tác lãnh đạo báo chí địa phương ở vùng ĐBSCL nhìn chung vẫn chưa theo kịp sự phát triển của xã hội. Một số cơ quan chủ quản báo chí nhận thức chưa đầy đủ, đúng mức về vai trò đặc biệt quan trọng của báo chí trong đời sống xã hội; ý thức chưa cao trách nhiệm của mình trong việc lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động báo chí. Sự phân công cán bộ phụ trách báo chí ở nhiều cơ quan chủ quản còn mang tính hình thức; chỉ đạo công tác cán bộ thiếu chặt chẽ từ đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, quản lý đến khen thưởng, kỷ luật cán bộ. Nhiều trường hợp bố trí cán bộ phụ trách báo chí không ngang tầm nhiệm vụ. Một số cơ quan chủ quản chưa làm tốt nhiệm vụ cung cấp thông tin, định hướng, chỉ đạo thiếu sâu sát, chặt chẽ, đặc biệt chưa kịp thời nhắc nhở, uốn nắn những sai sót của cơ quan báo chí trực thuộc, chưa kiên quyết xử lý thích đáng những sai phạm của cán bộ, phóng viên, biên tập viên vi phạm. Trong hoạt động báo chí, từng lúc, từng nơi còn biểu hiện tình trạng thương mại hóa. Xu hướng xa rời tôn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ ở một số báo chậm được ngăn chặn khắc phục. Đáng chú ý là còn nhiều thông tin thiếu khách quan, không chính xác, tô đậm mặt trái xã hội trên các báo địa phương. Một số báo đưa thông tin thiếu cân nhắc về sự kiện, thời điểm, liều lượng, mức độ, thậm chí có trường hợp biểu hiện sự lệch lạc, thông tin theo kiểu giật gân, câu khách, sa đà thị hiếu tầm thường, vi phạm đạo đức nghề nghiệp.
Với những lý do trên, việc nghiên cứu "Sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện nay" là cấp thiết. Công trình nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa về mặt lý luận mà còn có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc. Đó là khẳng định tầm quan trọng công tác lãnh đạo của Đảng đối với báo chí địa phương nhằm phát huy tối đa vai trò, vị trí, nhiệm vụ của báo chí địa phương trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước nói chung và vùng ĐBSCL nói riêng.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài

MỤC LỤC



Trang

MỞ ĐẦU
1

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI BÁO CHÍ ĐỊA PHƯƠNG
9
1.1.
Sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí là một tất yếu khách quan
9
1.2.
Nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí
21
1.3.
Hệ thống báo chí địa phương và hệ thống các cơ quan lãnh đạo hoạt động báo chí địa phương
33

Chương 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI BÁO CHÍ ĐỊA PHƯƠNG Ở VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (QUA KHẢO SÁT TỈNH CÀ MAU, BẾN TRE VÀ TRÀ VINH)
40
2.1.
Khái quát về đồng bằng sông Cửu Long và hệ thống báo chí địa phương ở vùng đồng bằng sông Cửu Long
40
2.2.
Tình hình công tác lãnh đạo của Đảng đối với báo chí địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện nay


Chương 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI BÁO CHÍ ĐỊA PHƯƠNG VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG HIỆN NAY
82
3.1.
Nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải tăng cường sự lãnh đạo, định hướng của Đảng đối với báo chí địa phương
83
3.2.
Kiện toàn và nâng cao năng lực các cơ quan chức năng lãnh đạo báo chí địa phương
84
3.3.
Qui hoạch hệ thống báo chí địa phương và kiện toàn các cơ quan báo chí địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long
86
3.4.
Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãng đạo, quản lý báo chí địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long
88
3.5.
Thể chế hóa quan điểm, đường lối của Đảng về đổi mới báo chí thành văn bản pháp luật. Hoàn thiện hệ thống pháp luật về báo chí
91
3.6.
Khắc phục những lệch lạc trong hoạt động báo chí và trong công tác lãnh đạo hoạt động báo chí địa phương
94

KẾT LUẬN
103

TÀI LIỆU THAM KHẢO
106

PHỤ LỤC
113