Tài liệu Sự hình thành và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta

1. Cơ sở lý luận
1.1. Khái niệm chung
1.1.1. Thế nào là nền kinh tế thị trường?
* Kinh tế thị trường là nền kinh tế mà các nguồn lực kinh tế được phân bổ bằng nguyên tắc thị trường, là trình độ phát triển cao của nền kinh tế hàng hóa, trong đó toàn bộ các yếu tố đầu vào và đầu ra của sản xuất kinh doanh đều được mua bán thông qua thị trường.
* Đặc điểm chung:
+ Các chủ thể kinh tế có quyền tự do tự chủ rất cao( khác với nền kinh tế tập trung).
+ Vấn đề lợi ích được đặt ra nghiêm ngặt.
+ Dung lượng thị trường lớn, sản phẩm phong phú, thỏa mãn được yêu cầu của người tiêu dùng.
+ Giá cả được xác định ngay trên thị trường.
+ Cạnh tranh là đặc điểm nổi bật.
+ Kinh tế thị trường là 1 hệ thống mở, sản xuất ra để bán và trao đổi.
+ Có sự quản lí và điều tiết của Nhà nước Pháp quyền.
1.1.2. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Bắt đầu từ Đại hội VII( 6-1991), Đảng ta khẳng định tiếp tục nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng XHCN nhưng cơ chế vận hành là “ cơ chế thị trường có sự quản lí của Nhà nước” bằng pháp luật, kế hoạch, chính sách và các công cụ khác.
Đến đại hội IX ( 4-2001) Đảng ta xác định, kinh tế thị trường định hướng XHCN là “ một kiểu tổ chức kinh tế vừa tuân theo quy luật của kinh tế thị trường và chịu sự dẫn dắt chi phối bởi các nguyên tắc và bản chất của CNXH”