Luận Văn Sự bóc lột giá trị thăng dư của tư bản thương nghiệp

Sự bóc lột giá trị thăng dư của tư bản thương nghiệp



I. MỞ ĐẦU

Trải qua một thời kỳ thai nghén và phát triển lâu dài, CNTB và phương thức sản xuất của nó đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, đóng góp vào sự phát triển của lịch sử loài người. Sự phát triển mạnh mẽ của CNTB cũng hình thành nên các hình thức bóc lột ngày càng tinh vi hơn. Tiêu biểu cho các hình thức đó hoạt động bóc lột sức lao động của người lao động trong hoạt động thương nghiệp và cho vay. Nhìn bề ngoài các hoạt động này không có vẻ gì là sự bóc lột giá trị thặng dư, tuy nhiên đây chỉ là những hình thức phát triển cao của phương thức sản xuất tư bản với cách thức bóc lột ngày càng tinh vi hơn., đặc biệt là trong hoạt động thương nghiệp bởi lợi nhuận của tư bản thương nghiệp không chỉ là kết quả của của sự bóc lột giá trị thặng dư của người lao động trong sản xuất, mà còn là kết quả của sự bóc lột giá trị thặng dư của những người lao động thương nghiệp thuần tuý.













II. NỘI DUNG

Để làm rõ được quan điểm này, trước hết cần phải tìm hiểu sự ra đời của tư bản thương nghiệp trong nền kinh tế TBCN.
1. Sự ra đời của tư bản thương nghiệp
Xét về mặt lịch sử thì tư bản thương nghiệp ra đời trước cả tư bản công nghiệp, nó xuất hiện trên cơ sở của nền thương nghiệp cổ xưa. Tư bản thương nghiệp dưới chế độ CNTB được hình thành do sự phân công lao động xã hội, khi việc thực hiện chức năng chuyển hoá H' - T' của tư bản được chuyển hoá thành một hoạt động chuyên môn hoá cho một nhóm tư bản nào đó.
Tư bản thương nghiệp dưới chế độ CNTB là một bộ phận của tư bản công nghiệp tách rời ra, phục vụ quá trình lưu thông hàng hoá của tư bản công nghiệp.
Hàng hoá sau khi ở tay nhà tư bản công nghiệp được chuyển sang nhà tư bản thương nghiệp, có nghĩa là nhà tư bản công nghiệp đã bán xong hàng hoá. Đứng về mặt xã hội mà xét thì nhà tư bản công nghiệp phải bán một lần nữa thì mới xong (vì hàng hoá còn phải lưu thông đến tay người tiêu dùng). Nhưng khâu này giờ đây do nhà tư bản thương nghiệp đảm nhiệm. Do đó tư bản thương nghiệp chỉ là một khâu trong quá trình tái sản xuất, không có khâu này thì quá trình sản xuất không thể tiến hành bình thường được. Đây là sự phân chia cần thiết nếu nhà tư bản công nghiệp muốn nâng cao mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao lợi nhuận và khả năng cạnh tranh.

2. Giá trị thặng dư
Vậy là tư bản thương nghiệp ra đời để thực hiện chức năng lưu thông hàng hoá của tư bản công nghiệp. Chức năng này được thực hiện một cách độc lập. Nếu như vậy thì có vẻ vô lý vì bất kỳ một tư bản nào thì mục đích hoạt động của chúng cũng đều nhằm sinh lợi nhuận, trong khi đó, chúng ta đã biết: hoạt động lưu thông hoàn toàn không tạo ra giá trị. Thực chất sự hoạt động của tư bản thương nghiệp hoàn toàn không vô lý mà còn tạo ra lợi nhuận cao hơn cả tư bản công nghiệp, bởi đây là sự bóc lột giá trị thặng dư trên cả hai phương diện: sản xuất và lưu thông.

​