Thạc Sĩ So sánh việc bảo hộ quyền tác giả trong tư pháp quốc tế Việt Nam và Luật Dân sự Việt Nam

ĐỊnh dạng file word

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 2
I. BẢO HỘ QUYỀN TÁC GIẢ 3
1. Quyền tác giả là gì? 3
2. Bảo hộ quyền tác giả. 3
II. SO SÁNH VIỆC BẢO HỘ QUYỀN TÁC GIẢ TRONG TPQT VIỆT NAM VÀ LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM. 5
1. Sự giống nhau. 5
2. Sự khác nhau. 7
III. KẾT LUẬN 9
TÀI LIỆU THAM KHẢO 10
MỞ ĐẦU
Trong thời đại hiện nay, việc bảo hộ quyền tác giả không chỉ có ý nghĩa lớn trong việc bảo việc quyền lợi chính đáng của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm mà còn có tác động to lớn đến việc thúc đẩy những sản phẩm trí tuệ mới ra đời. Ý thức được điều đó, Việt Nam tham gia nhiều điều ước quốc tế bên cạnh việc đảm bảo quyền lợi của tổ chức, cá nhân Việt Nam còn thể hiện đất nước chúng ta đang trong tiến trình hội nhập quốc tế.
Đề tài dưới đây sẽ đi vào tìm hiểu nội dung của bảo hộ quyền tác giả, so sánh việc bảo hộ quyền tác giả trong tư pháp quốc tế Việt Nam và pháp luật dân sự Việt Nam. Với bố cục như vậy, đề tài sẽ được phân thành những nội dung chính sau đây:
I. Bảo hộ quyền tác giả.
II. So sánh việc bảo hộ quyền tác giả trong tư pháp quốc tế Việt Nam và trong luật dân sự Việt Nam.
III. Kết luận.

I. BẢO HỘ QUYỀN TÁC GIẢ
1. Quyền tác giả là gì?
Quyền tác giả là quyền mà pháp luật dành cho người sáng tạo ra các tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học. Pháp luật mỗi quốc gia có những quy định khác nhau về quyền tác giả, các nội dung của quyền tác giả.
Thuật ngữ copyright trong tiếng Anh được dịch là quyền tác giả được ghép từ danh từ copy (bản sao, phỏng theo) và danh từ right (quyền). Như vậy, nguyên nghĩa tiếng Anh thì quyền tác giả được hiểu là quyền đối với các bản sao từ tác phẩm. Tuy nhiên, nếu ta chỉ hiểu quyền tác giả theo nghĩa đó sẽ không khái quát hết được nội hàm của khái niệm quyền tác giả. Quyền đối với các bản sao chỉ là một trong số các quyền trong nội dung quyền tác giả mà thôi.
Quyền tác giả là một khái niệm khá mới mẻ trong pháp luật Việt Nam, nếu như trên thế giới thuật ngữ quyền tác giả được đề cập lần đầu trong các hệ thống văn bản pháp luật quốc tế từ những năm cuối của thế kỷ IXX thì ở Việt Nam ý tưởng về thuật ngữ này được nhắc tới lần đầu tại bản Hiến pháp đầu tiên năm 1946 của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, sau đó thuật ngữ này đó cũng được đề cập ở các bản hiến pháp về sau. Theo quy định tại khoản 2 điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2006 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) khái niệm quyền tác giả được hiểu “Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu”. Nội dung quyền tác giả cũng được đề cập chi tiết trong Bộ luật Dân sự Việt Nam, theo đó quyền tác giả bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản đối với tác phẩm của tác giả hoặc chủ sở hữu.
2. Bảo hộ quyền tác giả.
Trong thời đại Cổ đại, Trung cổ việc bảo hộ quyền đối với các sản phầm mang tính chất trí tuệ chưa được đặt ra, có chăng chỉ là những quy định của pháp luật liên quan đến việc xác lập quyền sở hữu đối với tác phẩm hiện hữu của tác giả. Do đó, mới có chuyện người ta không phép được ăn cắp một cuốn sách do tác giả đó sáng tạo lên nhưng lại có thể sao chép quyển sách đó thành nhiều bản khác nhau. Cùng với dòng chảy của thời gian, ngành công , kỹ nghệ của nhân loại ngày càng có những phát triển vượt bậc, đặc biệt là việc phát minh ra nghề in ấn đã giúp việc sao chép một tác phẩm được dễ dàng hơn. Tuy vậy, khi công nghệ in, ấn mới có những thành tựu thì việc bảo hộ quyền tác giả vẫn chưa thực sự được quan tâm, chỉ đến khi xuất hiện tình trạng nhà in ấn này sao chép lại bản in của nhà in ấn khác mà không được sự đồng ý của tác giả, gây anh hưởng tới quyền lợi cũng như uy tín của tác giả.
Xuất phát từ chính việc bảo vệ quyền lợi của mình cũng như của các tác giả, các nhà in đề nghị có được sử bảo hộ của chính quyền đối với tác phẩm mình được phép in lần đầu tiên thông qua việc cấm in ấn trong một thời hạn nhất định. Đây chính là những mầm mống đầu tiên của việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ nói chung, bảo hộ quyền tác giả nói riêng dù cho ban đầu việc bảo hộ này không được sự ủng hộ từ chính quyền các nước cũng như đại bộ phận giới trí thức bấy giờ.
Khoa học công nghệ ngày càng phát triển thì việc in ấn, sao chép trở lên dễ dàng hơn bao giờ hết, yêu cầu bảo hộ đối với một tác phẩm ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm, bởi lẽ đây là cách tốt nhất để bảo vệ quyền lợi của tác giả cũng như việc khuyến khích nhân loại sáng tạo ra những tác phẩm mới. Cùng với đó là sự ảnh hưởng của toàn cầu hoá, các quốc gia có mối quan hệ tác động qua lại với nhau. Do đó, việc bảo hộ quyền tác giả không chỉ giới hạn trong phạm vi quốc gia gốc của tác phẩm mà còn đặt ra trên phạm vi toàn thế giới. Một trong những công ước quốc tế quan trọng nhất trong lĩnh vực bảo hộ quyền tác giả đối với các tác phẩm là Công ước Berne đã được sự quan tâm của rất nhiều quốc gia. Công ước Bern không những tăng về số lượng thành viên mà còn được sửa đổi cho phù hợp với tình hình hiện tại. Ngoài ra, có thể kể tới rất các công ước quốc tế khác góp phần quan trọng đến việc bảo hộ quyền tác giả như Hiệp định Trips, Hiệp định Genevơ Các công ước này góp phần quan trọng, là công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc bảo hộ quyền tác giả đối với tác phẩm của mình thông qua chính những quy định của công ước cũng như yêu cầu ràng buộc đối với thành viên của công ước.
Việt Nam đang trong tiến trình hội nhập quốc tế, yêu cầu tham gia vào các công ước quốc tế liên quan đến bảo hộ quyền tác giả như một điều kiện tiên quyết để Việt Nam có thể hội nhập với thế giới. Đầu tiên, có thể kể đến Hiệp định thương mại Việt Nam – Hoà Kỳ được ký kết trong nhiều lĩnh vực trong đó có lĩnh vực bảo hộ quyền tác giả là một hiệp định quan trọng ngay sau khi hai quốc gia chính thức bình thường hoá quan hệ. Hiện nay, Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên thứ 151 của Tổ chức thương mại thế giới WTO. Chính việc nỗ lực trở thành thành viên của tổ chức này, Việt Nam đã tiến hành sửa đổi nhiều quy định của pháp luật trong đó có lĩnh vực bảo hộ quyền tác giả để phù hợp với pháp luật quốc tế. Do đó, những quy định của pháp luật Việt Nam về bảo hộ quyền tác giả tương đối đầy đủ và phù hợp với pháp luật quốc tế.
II. SO SÁNH VIỆC BẢO HỘ QUYỀN TÁC GIẢ TRONG TPQT VIỆT NAM VÀ LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM.
Như đã nói ở trên, trong nỗ lực hội nhập của mình, Việt Nam đã tham gia nhiều công ước quốc tế trong đó có những công ước quốc tế liên quan đến bảo hộ quyền tác giả. Khi tìm hiểu và so sánh việc bảo hộ quyền tác giả trong Tư pháp quốc tế Việt Nam với Luật Dân sự Việt Nam ta quan tâm nhiều hơn đến các điều ước quốc tế có ảnh hưởng lớn tới Việt Nam như Hiệp định thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ, công ước Berne và những quy định về sở hữu trí tuệ trong pháp luật dân sự Việt