Sách Sinh lý học

Sinh lý họcLời giới thiệu

Thực hiện một số điều của Luật Giáo dục, Bộ Giáo dục & Đào tạo và Bộ Y tế đã ban hành chương trình khung đào tạo Cử nhân điều dưỡng. Bộ Y tế tổ chức biên soạn tài liệu dạy - học các môn cơ sở và chuyên môn theo chương trình trên nhằm từng bước xây dựng bộ sách đạt chuẩn chuyên môn trong công tác đào tạo nhân lực y tế.

Sách SINH LÝ HỌC được biên soạn dựa trên chương trình giáo dục của Trường Đại học Y Hà Nội trên cơ sở chương trình khung đã được phê duyệt. Sách được các tác giả GS. TS. Phạm Thị Minh Đức, PGS. TS. Lê Ngọc Hưng, PGS. TS. Lê Thu Liên, TS. Trịnh Hùng Cường, TS. Bùi Mỹ Hạnh, TS. Nguyễn Văn Khoan, TS. Lê Bá Thúc biên soạn theo phương châm: Kiến thức cơ bản, hệ thống; nội dung chính xác, khoa học; cập nhật các tiến bộ khoa học, kỹ thuật hiện đại và thực tiễn ở Việt Nam.

Sách SINH LÝ HỌC đã được Hội đồng chuyên môn thẩm định sách và tài liệu dạy - học chuyên ngành Cử nhân điều dưỡng của Bộ Y tế thẩm định năm 2007. Bộ Y tế quyết định ban hành là tài liệu dạy - học đạt chuẩn chuyên môn của ngành trong giai đoạn hiện nay. Trong thời gian từ 3 đến 5 năm, sách phải được chỉnh lý, bổ sung và cập nhật.

Bộ Y tế xin chân thành cảm ơn các tác giả và Hội đồng chuyên môn thẩm định đã giúp hoàn thành cuốn sách; Cảm ơn GS.TS. Đỗ Công Huỳnh, nguyên Trưởng bộ môn Sinh lý học  Học viện Quân y và TS. Hoàng Khánh Hằng, Trưởng bộ môn Sinh lý học  Trường Đại học Y Dược Huế đã đọc và phản biện để cuốn sách sớm hoàn thành kịp thời phục vụ cho công tác đào tạo nhân lực y tế.

Lần đầu xuất bản, chúng tôi mong nhận được ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, các bạn sinh viên và các độc giả để lần xuất bản sau được hoàn thiện hơn.

VỤ KHOA HỌC VÀ ĐÀO TẠO - BỘ Y TẾ

LỜI NÓI ĐẦU

Cử nhân đại học Điều dưỡng lần đầu tiên được đào tạo ở nước ta từ năm 1995. Khác với những điều dưỡng trung học, người điều dưỡng ở trình độ đại học cần có đủ kiến thức và kỹ năng về Y học cơ sở và Y học chuyên ngành để thực hiện tốt quy trình điều dưỡng. Họ không chỉ thực hiện y lệnh của bác sĩ mà còn có chức năng phối hợp và hoạt động độc lập chăm sóc người bệnh. Để có thể làm tốt chức năng này họ cần được trang bị những hiểu biết cơ bản về hoạt động chức năng của cơ thể người, về mối liên quan giữa cơ thể với môi trường. Sinh lý học là môn học cung cấp những kiến thức này. Tuy vậy cho tới nay, hơn 10 năm đã trôi qua nhưng sinh viên Điều dưỡng vẫn phải sử dụng chung sách của hệ đào tạo bác sĩ.

Sách Sinh lý học viết lần này bao gồm những nội dung bám sát mục tiêu môn Sinh lý học của chương trình đào tạo Cử nhân Điều dưỡng. Sách đề cập những kiến thức Sinh lý học Y học cơ bản nhất nhằm giúp sinh viên có cơ sở để học các môn chuyên ngành. Các kiến thức được viết trong sách là những kiến thức vừa kinh điển, vừa cập nhật. Các số liệu được trích dẫn trong sách phần lớn là các số liệu của Việt Nam được khảo sát vào những năm cuối của thập kỷ 90, thế kỷ XX.

Sách gồm 14 bài được đánh số thứ tự từ bài 1 đến bài 14, trong đó bài 1 đến bài 7 thuộc học trình I học trình Sinh lý học Đại cương và Dịch thể, bài 8 đến bài 11 thuộc học trình II học trình Sinh lý học Cơ quan và Hệ thống cơ quan, bài 11 đến bài 13 thuộc học trình III  học trình Sinh lý học Hệ thống điều hoà chức năng và Sinh lý học Sinh sản. Để dễ dàng học các kiến thức của các bài ở học trình II và III, sinh viên cần học kỹ các bài thuộc học trình I viết về các quy luật chung của hoạt động cơ thể.
Nắm vững các quy luật chung này thì sẽ có thể giải thích được cơ chế hoạt động của từng cơ quan, hệ thống cơ quan.
Với mỗi bài, các mục tiêu học tập được viết ở đầu mỗi bài và các câu hỏi lượng giá được viết ở cuối bài sẽ giúp sinh viên tập trung vào những nội dung cơ bản nhất cần học. Trả lời được các câu hỏi viết ở cuối bài có nghĩa là sinh viên đã đạt được mục tiêu học tập. Các câu hỏi dưới dạng test sẽ được xuất bản trong một cuốn sách khác.

Với nội dung và cách trình bày như đã nói ở trên, cuốn sách xuất bản lần này sẽ là tài liệu học tập dành cho sinh viên Điều dưỡng. Sách cũng có thể dùng làm tài liệu học tập cho sinh viên là đối tượng đào tạo cử nhân Kỹ thuật y học và Y tế công cộng.

Các tác giả tham gia viết cuốn sách lần này phần lớn là những giảng viên lâu năm của bộ môn Sinh lý học, có nhiều kinh nghiệm dạy học và nhiều công trình nghiên cứu về các lĩnh vực chuyên khoa sâu, đã tham gia làm công tác chẩn đoán chức năng tại các bệnh viện và phòng khám, thường xuyên tiếp cận với ngành Sinh lý học y học nước ngoài.

Trong quá trình biên soạn và xuất bản mặc dù đã cố gắng hạn chế bớt nhưng chắc chắn không tránh khỏi còn có các thiếu sót, chúng tôi mong nhận được các ý kiến đóng góp của các bạn đọc và đồng nghiệp.

GS.TS. Phạm Thị Minh Đức
TRƯỞNG BỘ MÔN SINH LÝ HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI