Luận Văn Sản xuất Chitin- Chitozan từ phế liệu chế biến thủy sản (vỏ tôm, vỏ ghẹ )

MỞ ĐẦU

Chitin - chitozan là vật liệu quý có nhiều trong phế liệu thủy sản như vỏ tôm,
vỏ ghẹ. Chitozan có nhiều ứng dụng trong các ngành công, nông nghiệp, y duợc và
bảo vệ môi trường. Trong y dược: Từ Chitozan vỏ tôm cua có thể sản xuất
Glucozamin, một dược chất quý đang phải nhập khẩu ở nước ta. Ngoài ra còn sản
xuất các loại dược liệu khác như: chỉ phẫu thuật tự hoại, Chito-olygosaccarit, da
nhân tạo v.v cũng được nghiên cứu sản xuất từ chitin – chitozan . Chitozan còn
được dùng sản xuất kem chống khô da, kem dưỡng da ngăn chặn tia cực tím phá
hoại da. Trong công nghiệp: từ Chitozan có thể chế tạo nhiều sản phẩm có giá trị
công nghiệp như : vải col dùng cho may mặc, vải chịu nhiệt, chống thấm, vải
Chitozan dùng cho may quần áo diệt khuẩn trong y tế, Chitozan làm tăng độ bền
của giấy, tăng cường độ bám dính của mực in, Chitozan dùng trong in hoa, góp phần
tăng tính bền của hoa vải, Chitozan được sử dụng trong sản xuất sơn chống mốc và
chống thấm. Trong nông nghiệp Chitozan được sử dụng để bảo quản quả, hạt mang
lại hiệu quả cao. Trong công nghệ môi trường hiện nay chitozan được sử dụng để xử
lý nước thải công nghiệp rất hiệu quả như xử lý nước thải trong công nghiệp nhuộm
vải, xử lý nước trong công nghiệp nuôi tôm, cá. Đặc biệt từ chitozan có thể sản xuất
ra màng mỏng để bao gói thực phẩm, màng này có thể thay thế cho PE, màng
Chitozan dễ phân hủy trong môi trường tự nhiên nên vấn đề này có ý nghĩa quan
trọng trong việc xử lý rác thải và bảo vệ môi trường. Ngoài ra Chitozan còn được
dùng trong công nghệ sinh học như: Chitozan dùng làm chất mang cố định enzyme
và cố định tế bào v.v .Từ khả năng ứng dụng khá rộng rãi của Chitin - Chitozan như
đã nói ở trên mà nhiều nước đã nghiên cứu sản xuất các sản phẩm này, trong khi đó
sản phẩm này đang phải nhập khẩu ở nước ta. Theo số liệu chiến lược xuất khẩu
của bộ Thủy sản đến năm 2005 sản lượng tôm xuất khẩu đạt 140.000 tấn trên năm.
Từ quá trình sản xuất này sẽ có một lượng lớn phế liệu riêng cho vỏ tôm ïthải ra
khoảng 70.000 tấn/năm. Theo số liệu thực nghiệm chitozan chiếm khoảng 5% vỏ
tươi và khoảng 20-40% vỏ khô, như vậy hàng năm có thể sản xuất gần 50.000 ngàn

tấn Chitozan từ vỏ tôm và ghẹ phục vụ sản xuất trong nước và xuất khẩu mang lại
hiệu quả kinh tế cho ngành thủy sản.
Năm 1998 - 2001 đề tài nghiên cứu “ Hoàn thiện công nghệ sản xuất Chitin-
Chitozan và sản xuất một số chế phẩm công nghiệp và dược học từ vỏ tôm, ghẹ “ đã
được nghiên cứu và hoàn thành tại đại học Thủy sản Nha Trang. Căn cứ trên kết
quả đạt được của đề tài và nhu cầu của thực tiễn về khả năng ứng dụng, khả năng
thương mại và những hiệu quả khác mang lại, Bộ giáo dực đào tạo đã giao cho
trường đại học Thủy sản Nha Trang thực hiện dự án sản xuất thử nghiệm: Sản xuất
Chitin- Chitozan từ phế liệu chế biến thủy sản (vỏ tôm, vỏ ghẹ )

Nhằm mục tiêu :
-Hoàn thiện quy trình công nghệ để nâng cao chất lượng Chitin-Chitozan.
-Tiến hành sản xuất thử nghiệm để tiến tới sản xuất công nghiệp.
- Chuyển giao quy trình công nghệ cho một số xí nghiệp và công ty.
- Góp phần đào tạo đội ngũ công nhân lao động lành nghề và kỹ thuật viên.
- Góp phần xử lý rác thải và bảo vệ môi trường.


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU. . 5
A - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU HOÀN THIỆN QUY TRÌNH SẢN XUẤT CHITIN-
CHITOZAN .7.
B- KẾT QUẢ SẢN XUẤT THỬ VÀ CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ .15
C- HIỆU QUẢ KINH TẾ XÃ HỘI CỦA DỰ ÁN 16
D - GIẢI TRÌNH CÁC KHOẢN CHI 17
IV- KẾT LUẬN .18
V-KIẾN NGHỊ 19
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 20
PHỤ LỤC 1 21
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ SẢN PHẨM VÀ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN DỰ ÁN TẠI
TRUNG TÂM CHẾ BIẾN THỦY SẢN
PHỤ LỤC 2 22
MỘT SỐ HỢP ĐỒNG CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT CHITIN-
CHITOZAN CHO CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT
PHỤ LỤC 3 23
BÁO CÁO TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU HOÀN THIỆN QUY TRÌNH CÔNG
NGHỆ SẢN XUẤT CHITIN- CHITOZAN

1. Kết quả nghiên cứu hồn thiện cơng đoạn deacetyl trong cơng nghệ sản xuất
chitosan từ vỏ tơm. 28
. 30
PHỤ LỤC 4 32
BÁO CÁO KHẢO SÁT HÀM LƯỢNG HỐ CHẤT CỊN LẠI TRONG NƯỚC THẢI
VÀ BIỆN PHÁP THU HỒI