Tài liệu Sách Thiết bị điện - Lê Thành Bắc

LÊ THÀNH BẮC


GIÁO TRÌNH THIẾT BỊ ĐIỆN

(Tái bản có sửa chữa và bổ xung)


NHÀ XUẤT BẢN KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT

HÀ NỘI - 2003






MỤC LỤC




Phần thứ nhất CƠ SỞ LÍ THUYẾT THIẾT BỊ ĐIỆN


Khái niệm chung về thiết bị điện

Chương 1 Hồ quang điện

1.1. Đại cương về hồ quang điện

1.2. Hồ quang điện một chiều

1. 3. Hồ quang điện xoay chiều

1. 4. Qúa trình phục hồi điện áp của hồ quang điện

1. 5. Các biện pháp và trang bị dập hồ quang trong thiết bị điện

Chương 2 Tiếp xúc điện

2. 1. Đại cương về tiếp xúc điện

2. 2. Tiếp điểm của thiết bị điện

Chương 3 Phát nóng

3. 1. Đại cương

3. 2. Chế độ làm việc dài hạn của vật thể đồng nhất

3. 3. Chế độ làm việc ngắn hạn của vật thể đồng nhất

3. 4. Chế độ làm việc ngắn hạn lặp lại của vật thể đồng nhất

3. 5. Sự phát nóng khi ngắn mạch

Chương 4 Lực điện động

4. 1. Khái niệm chung

4. 2. Các phương pháp tính lực điện động

4. 3. Tính lực điện động của vật dẫn

4. 4. Lực điện động trong mạch điện xoay chiều

4. 5. Cộng hưởng cơ khí và ổn định lực điện động

Chương 5 Cơ cấu điện từ và nam châm điện

5. 1 Khái niệm chung về mạch từ

5. 2 Tính từ dẫn khe hở không khí của mạch từ

5. 3 Tính toán mạch từ

5. 4 Đại cương về nam châm điện

5. 5. Tính lực hút điện từ nam châm điện một chiều

5. 6. Nam châm điện xoay chiều và vòng chống rung

5. 7 Nam châm điện 3 pha

5. 8. Cơ cấu điện từ chấp hành


Phần thứ hai THIẾT BỊ ĐIỆN HẠ ÁP

Chương 6 Rơle

6. 1. Khái niệm chung về rơle

6. 2. Rơle điện từ

6. 3. Rơle điện động

6.4. Rơle từ điện

6. 5. Rơle cảm ứng

6. 6. Rơle thời gian - Rơle nhiệt -Rơle tốc độ-- Rơle điều khiển

6.7 Rơ le tĩnh

Chương 7 Cảm biến

7. 1. Khái niệm chung

7. 2. Cảm biến điện trở

7. 3. Cảm biến điện cảm

7. 4. Cảm biến cảm ứng - Cảm biến điện dung - Cảm biến điểm

7.5. Cảm biến quang

Chương 8 Công tắc tơ-khởi động từ-cầu chì-áptômát

8.1. Công tắc tơ

8.2. Khởi động từ

8.3. Cầu chảy(cầu chì)

8.4. Áptomat

Chương 9 Các bộ ổn định điện

9. 1. Khái niệm chung về các bộ ổn định điện

9. 2. Ổn áp sắt từ không tụ

9. 3. Ổn áp sắt từ có tụ

9. 4. Ổn áp khuếch đại từ

9. 5. Ổn áp biến trở than

9.6. Ổn áp Servomotor

9.7. Ổn áp kiểu bù

9.8. Ổn áp điện tử


Phần thứ ba THIẾT BỊ ĐIỆN TRUNG VÀ CAO ÁP

Chương 10 Dao ngắt

10. 1. Các định nghĩa và đặc tính của thiết bị đóng cắt

10. 2. Dao cách li

10. 3. Cầu dao nối đất một trụ

10. 4. Cơ cấu thao tác tác của dao cách li và cầu dao nối đất

10.5. Cầu dao cao áp

10. 6. Dao cách li và cầu dao phụ tải lưới trung áp

Chương 11 Máy ngắt điện

11.1. Chức năng-phân loại-cách lựa chọn và cấu trúc

11. 2. Nguyên lí cắt và các điều kiện đóng cắt khắc nghiệt

11. 3. Môi trường dập hồ quang và nguyên lí tác động

11.4. Cơ cấu tác động và điều khiển

11.5. Một số loại máy ngắt cao và siêu cao áp

Chương 12 Thiết bị chống sét

12. 1. Khái niệm chung

12. 2. Thiết bị chống sét ống

12. 3. Chống sét van

12. 4. Chống sét van từ

12. 5. Chống seõt ôxit kim loại

12. 6. Chống sét VariSTAR UitraSIL

Chương 13 Kháng điện

13.1. Khái niệm chung

13.2. Lựa chọn và kiểm tra kháng điện

Chương 14 Biến áp đo lường

14.1. Biến điện áp đo lường

14.2. Biến dòng điện

Chương 15 Hệ thiết bị SCADA

15.1. Công dụng và chức năng của hệ SCADA

15.2 Tổ chức SCADA trong hệ thống điện lực

15.3. Phần mềm RUNTIME thường lệ của SCADA

15.4. Hệ phần mềm thương phẩm của SCADA công nghiệp

15.5. Các mạng truyền tin của hệ SCADA

15.6 Truyền tin trong hệ SCADA


Phụ lục

Tài liệu tham khảo



Lời nói đầu


Giáo trình Thiết bị điện “ được biên soạn trên cơ sở đề cương chi tiết môn học Thiết

bị điện cho các ngành Kỹ thuật Điện, Tự động hóa, Kỹ thuật Nhiệt-Điện lạnh. Trong quá trình

biên soạn, tác giả có tham khảo các giáo trình Cơ sở líï thuyết khí cụ điện, Phần tử tự động,

Khí cụ điện hạ áp , Khí cụ điện cao áp, .đã được trường Đại học Bách khoa Hà Nội xuất bản.

Giáo trình này dùng làm tài liệu giảng dạy và học tập cho sinh viên ngành Điện, Điện tử, Công

nghệ Nhiệt -Điện lạnh cũng như làm tài liệu tham khảo cho kiî sư và cán bộ kiî thuật ngành điện

cũng như các chuyên ngành liên quan.

Nội dung của giáo trình đề cập đến các vấn đề líï thuyết cơ bản của thiết bị điện và

giới thiệu một số thiết bị điện thông dụng hiện nay.

Giáo trình này được chia làm ba phần:

+ Phần thứ nhất: Lí thuyết cơ sở.

+ Phần thứ hai: Thiết bị điện hạ áp.

+ Phần thứ ba: Thiết bị điện trung - cao áp.

Trong quá trình biên soạn, Tác giả đã nhận được sự giúp đỡ và cung cấp tài liệu của:

- Các Thầy, Cô giáo trong bộ môn Thiết bị điện -điện tử, trường Đại học Bách khoa Hà

Nội.

- Các đồng nghiệp trong nhóm Thiết bị điện trường Đại học Kỹ thuật Đà Nẵng như

GVC. Lê Văn Quyện, ThS.Võ Như Tiến.

- Các Kiî sư công tác tại cơ quan đại diện các hãng thiết bị như ABB, SIEMENS,

COOPER, . và các Kiî sư của trung tâm Điều độ điện Quốc gia.

Đặc biệt là sự giúp đỡ tận tình của TS.Trần Văn Chính trong việc hiệu đính và đóng

góp thêm nhiều ý kiến cho nội dung Giáo trình.

Mặc dù, tác giả đã có nhiều cố gắng trong việc biên soạn giáo trình nhất là đề cập đến

những thiết bị điện hiện đại nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo, phục vụ nhu cầu

công nghiệp hóa - hiện đại hóa hiện nay nhưng với khả năng và kinh nghiệm có hạn, chắc chắn

không tránh khỏi thiếu sót. Sách sau khi được nhà xuất bản Khoa Học và Kỹ Thuật phát hành,

tác giả cũng đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp và khích lệ động viên của các Thầy Cô giáo và

nhiều kỹ sư, cán bộ kỹ thuật đang công tác tại các trường đại học cũng như các công ty, xí nghiệp

của ngành điện. Tác giả xin chân thành cảm ơn và rất mong tiếp tục nhận được sự đóng góp ý

kiến của đông đảo bạn đọc để giáo trình được hoàn thiện hơn nữa trong các lần tái bản sau.

Mọi thư tư,ì góp ý xin gửi về ban biên tập nhà xuất bản Khoa Học và Kỹ Thuật - Hà Nội


Tác giả



TÀI LIỆU THAM KHẢO


1. Teopия ЭΛectpичekиx AΠΠapatob -Γ. H. AΛekcaHЪpoba-MOCKBA Bыcшaя ШkoΛa-1985.

2. Cơ sở lí thuyết khí cụ điện - Bộ môn Máy điện- Khí cụ điện - Đại học Bách khoa Hà Nội - 1978.

3. Khí cụ điện, kết cấu sử dụng và sửa chữa - Nguyễn Xuân Phú, Tô Đằng -Nhà xuất bản Khoa học và

kỹ thuật - 1997.

4. Cẩm nang thiết bị đóng cắt - Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật -Hà Nội - 1998.

5. Giáo trình Kĩî thuật điện cao áp - Võ Viết Đạn - Đại học Bách khoa Hà Nội - 1972.

6. Phần tử tự động - Nguyễn Tiến Tôn, Phạm Văn Chới - Bộ môn Máy điện - Khí cụ điện - Đại học

Bách khoa Hà Nội - 1980.

7. Giáo trình Khí cụ điện, dùng cho ngành Điện khí hóa- Đại học Bách khoa Hà Nội - 1979.

7. Giáo trình Khí cụ điện- Đại học Bách khoa Hà Nội - 1985.

8. Static Relays - ABB.

9. Low Oil Content Circuit - Breakers for Outdoor Stations 10 .72.5 kV. E.I.B.

10. SF6 Circuit - Breakers with Spring Operating Mechanism 72.5 . 170 kV. AEG.

11. Gas - Insulated Switchgear 72.5 . 525 kV. AEG.

12. Metal - Enclosed, SF6 - Gas Insulated High Voltage Switchgear (V.I.S.). series B3 up to 420kV.

AEG.

13. Giáo trình Cảm biến- Phan Quốc Phô, Nguyễn Đức Chiến-Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật - Hà

Nội -2000.

14. Quy trình vận hành và bảo dưỡng các loại máy cắt dầu- Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật-Hà Nội

-1996.

15. Quy trình vận hành và bảo dưỡng máy ngắt SF6-Tổng công ti Điện lực Việt Nam- Hà Nội -1998.

16. Nhà máy điện và trạm biến áp - Trịnh Hùng Thám, Nguyễn Hữu Khai, Đào Quang Thạch, Lã Văn

Út, Phạm Văn Hòa, Đào Kim Hoa -Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật -Hà Nội -1996.