Luận Văn Rèn luyện và phát triển tư duy lôgíc cho học sinh tiểu học thông qua các bài toán hình học

MụC LụC
Lời cảm ơn .1
Lời cam đoan .2
Phần mở đầu .4
1. Lý do chọn đề tài 4
2. Nhiệm vụ nghiên cứu 5
3. Đối tượng nghiên cứu 5
4. Phương pháp nghiên cứu 5
Phần 2: Nội dung
Chương 1: Cơ sở lí luận .6
1. Suy luận trong toán tiểu học 6
1.1 Suy luận là gì ? .6
1.2 Hai dạng suy luận .6
a. Suy luận quy nạp .6
b. Suy diễn 8
2. Đặc điểm của toán hình học tiểu học .8
3. Quy trình giải một bài toán tiểu học .11
3.1 Tìmhiểubàitoán 11
3.2 Lập kế hoạch giải .12
3.3 Thực hiện kế hoạch giải .12
3.4 Kiểm tra và đánh giá cách giải .12
Chương 2. Các bài toán 14
Phần kết luận .40
Tài liệu tham khảo .41



Phần mở đầu

1. Lý do chọn đề tài
Tiểu học là bậc học nền tảng, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân của một quốc gia. Ngày nay, tất cả các quốc gia trên thế giới đều quan tâm đến giáo dục, trong đó có giáo dục Tiểu học. Sự quan tâm đó không phải là ngẫu nhiên mà chính là ở vai trò của giáo dục đối với sự phát triển kinh tế- xã hội. Tổng bí thư Đỗ Mười đã nói: “Giáo dục là động lực phát triển kinh tế- xã hội”. Từ việc xác định vai trò của giáo dục đối với sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã không ngừng quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Sau bốn lần cải cách giáo dục mang tính toàn quốc, nội dung và phương pháp giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân không ngừng được hoàn thiện. Song thực tế đã chứng minh quá trình đổi mới, cải cách trong giáo dục vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. “Nhìn ra một số nước xung quanh, chúng ta rất sốt ruột vì thấy mình đang thực sự tụt hậu, không chỉ về kinh tế mà cả về giáo dục.” (Trần Hồng Quân - “Một số vấn đề về đổi mới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo” - Nhà xuất bản Giáo dục-1995). Trước thực tế này, Đảng và nhà nước ta đã có những chỉ đạo mang tính định hướng về việc đổi mới nội dung, phương pháp dạy học. Nghị quyết Trung ương khóa VII lần thứ tư về “Tiếp tục đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo” (1- 1993) chỉ rõ phải “Xác định lại mục tiêu, thiết kế lại chương trình, kế hoạch, nội dung, phương pháp giáo dục và đào tạo.” Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung ương khoá VIII đã xây dựng những giải pháp chủ yếu để phát triển sự nghiệp giáo dục trong đó có giải pháp đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục - đào tạo. Đây là một vấn đề bức xúc, đặt ra như một thử thách lớn với toàn ngành giáo dục.
Môn toán là một trong những môn học bắt buộc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chương trình Tiểu học. Một trong những tuyến kiến thức khó dạy, khó học nhất của chương trình toán Tiểu học là hình học. Tư duy lôgíc, tư duy trừu tượng của học sinh được rèn luyện, phát triển hơn nhiều thông qua hoạt động giải toán hình học. Song, nếu không được hướng dẫn chu đáo, đúng cách thì học sinh tiểu học sẽ cảm thấy rất khó khăn và mang tâm lý ngại tìm hiểu về hình học. Chính vì vậy, việc nghiên cứu các bài toán hình học trong chương trình toán tiểu học nhằm rèn luyện và phát triển tư duy cho học sinh là rất cần thiết.
Nghiên cứu về hình học trong chương trình toán tiểu học, đã có nhiều tác giả đề cập đến các vấn đề như: Tư duy thuật toán trong hình học, phép suy luận, phương pháp diện tích . nhưng chưa có nghiên cứu nào tìm hiểu riêng về việc rèn luyện và phát triển tư duy lôgíc cho học sinh thông qua các bài toán hình học.
Xuất phát từ thực tế trên, tôi đã quyết định chọn cho mình đề tài nghiên cứu “Rèn luyện và phát triển tư duy lôgíc cho học sinh tiểu học thông qua các bài toán hình học.”
2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lí luận về bài toán, phương pháp tìm lời giải bài toán
- Nghiên cứu phép suy luận quy nạp và suy diễn trong toán học
- Nghiên cứu việc vận dụng các phép suy luận toán học vào toán hình học
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: Các bài toán hình học ở tiểu học
- Phạm vi nghiên cứu: Các bài toán hình học lớp 4, 5
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm