Thạc Sĩ Quy hoạch và lập kế hoạch quản lý tổng hợp vùng bờ Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh- Đề xuất các giải pháp c

ii

MỤC LỤC

I. Giới thiệu Chiến lược QLTHVB vịnh Hạ Long .3
1.1. Khái quát về vùng bờ vịnh Hạ Long . 3
1.2. Các giá trị cơ bản . 4
1.3. Các đe doạ vấn đề 6
1.4. Cơ hội và thách thức 7
1.5. Mục tiêu của Chiến lược QLTHVB vịnh Hạ Long . 8
1.6. Các kế hoạch hành động đề xuất trong Chiến lược . 9
II. Kế hoạch đề xuất thực hiện Chiến lược QLTHVB .9
2.1. Cơ sở pháp lý để xây dựng và triển khai Kế hoạch 9
2.2. Các nguyên tắc xây dựng Kế hoạch .10
2.3. Quá trình xây dựng Kế hoạch thực hiện Chiến lược .10
2.4. Các bước xây dựng Kế hoạch thực hiện chiến lược QLTHVB .11
III. Kết quả phân tích xác định các giải pháp chính trong Kế hoach thực hiện
Chiến lược QLTHVB vịnh Hạ Long .12
3.1. Sắp xếp thứ tự ưu tiên các KHHĐ/giải pháp đề xuất trong Chiến lược
theo các vấn đề/rủi ro môi trường . 12
3.2. Rà soát các chương trình/dự án/đề tài đã và đang được triển khai tại địa
bàn vùng ven bờ thành phố Hạ Long .27
3.3. Đề xuất các chương trình, KHHĐ hoặc các giải pháp chính .27
Tài liệu tham khảo .31
Phụ lục 1. Các kế hoạch hành động đề xuất trong Chiến lược QLTHVB vịnh
Hạ Long .32
Phụ lục 2. Các vấn đề/rủi ro môi trường ưu tiên đối với vùng bờ vịnh hạ
Long. .36 iii

Các từ viết tắt

HST HÖ sinh th¸i
HIO Ph©n ViÖn H¶i dư¬ng häc H¶i Phßng
DONRE Së Tµi nguyªn vµ M«i trưêng
FFI Tæ chøc B¶o tån §éng Thùc vËt Quèc tÕ
UBND Uû ban nh©n d©n
RSH R¹n san h«
JICA
TTKHCNQN Trung t©m øng dông TiÕn bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i
trưêng Qu¶ng Ninh
GHCP Giíi h¹n cho phÐp
KLN Kim lo¹i nÆng
TCVN Tiªu chuÈn ViÖt Nam
BQL Ban Qu¶n lý vÞnh H¹ Long
HCBVTV Ho¸ chÊt B¶o vÖ thùc vËt
TQTMTB Tr¹m quan tr¾c m«i trưêng biÓn
RNM Rõng ngËp mÆn

1
Giới thiệu

Vùng bờ vịnh Hạ Long có đặc điểm đặc thù, khác biệt với các địa
phương khác trong cả nước, có địa hình chủ yếu là đồi núi và hàng ngàn hòn
đảo nổi bật trên nền nước biển xanh trong, tạo nên những giá trị vô cùng quý
giá về cảnh quan, môi trường. Từ 1994, vịnh Hạ Long đã được công nhận là
Di sản Thiên nhiên của Thế giới. Cùng với vinh dự đó, Hạ Long không ngừng
phát triển mạnh về kinh tế - xã hội, với những ngành chủ yếu dựa vào lợi thế
vê tài nguyên thiên nhiên và môi trường biển như khai thác khoáng sản, du
lịch, vận tải biển và đánh bắt nuôi trồng và chế biến hải sản.

Vùng bờ vịnh Hạ Long là một trong những cực phát triển của cả nước,
nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc và trên trục hành lang kinh tế
đường 18, hứa hẹn một sự phát triển rực rỡ về kinh tế, đa dạng các ngành
nghề, đem lại ấm no hạnh phúc cho nhân dân. Mối quan tâm lớn trước mắt
của vùng bờ là khai thác sử dụng tài nguyên chung một cách bền vững, tối ưu
và hiệu quả để vừa có thể tăng trưởng kinh tế ổn định vừa đảm bảo sự an toàn
cho cuộc sống con người và duy trì được chất lượng các nguồn tài nguyên
cho thế hệ hiện tại và tương lai.

Để đạt được viễn cảnh đó, chiến lược QLTHVB vịnh Hạ Long đã được
xây dựng trong khuôn khổ đề tài QLTHVB vịnh Hạ Long nhằm đưa ra những
định hướng chung trong việc quản lý và sử dụng tài nguyên thiên nhiên và
môi trường vùng bờ Thành phố, và đưa ra các chương trình/ kế hoạch cụ thể
nhằm đạt được phát triển bền vững vùng bờ.

Việc xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Chiến lược QLTHVB
(hay còn gọi là KHHĐ QLTHVB) là bước tiếp theo, sau khi Chiến lược được
xây dựng. Nó cụ thể hoá các mục tiêu và chương trình/KHHĐ đề xuất trong
Chiến lược bằng các giải pháp/đề xuất cụ thể hơn và làm sáng tỏ một số vấn
đề liên quan đến việc triển khai các kế hoạch đó.

Kế hoạch đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp cho chính quyền
địa phương và các sở, ban, ngành cơ sở để đề xuất, xây dựng các dự
án/chương trình và các kế hoạch đầu tư liên quan đến vùng bờ. Kế hoạch
cũng được xây dựng phù hợp với điều kiện và năng lực của địa phương, giúp
phòng tránh những trùng lắp, lãng phí tài chính và thời gian, giảm các mâu
thuẫn trong việc sử dụng nguồn tài nguyên và môi trường chung, từ đó giảm
thiểu và phòng tránh sự suy giảm các nguồn tài nguyên và suy thoái các thành
phần môi trường.

Nội dung cơ bản của Kế hoạch là các hành động đề xuất cho thời gian
trước mắt cũng như lâu dài, được xây dựng dựa vào:
ã Các chương trình/KHHĐ đã được xác định trong Chiến lược
QLTHVB.
ã Phân tích và sắp xếp ưu tiên các vấn đề và rủi ro môi trường được xác
định trong quá trình xây dựng Chiến lược QLTHVB, từ đó xác định các
lĩnh vực ưu tiên quản lý trong Kế hoạch.
ã Xem xét và lồng ghép với các kế hoạch, chương trình, dự án, đề tài
đang triển khai hoặc đã được phê duyệt cho triển khai trên địa bàn vùng
ven bờ. Đưa ra các giải pháp/kế hoạch chính và sắp xếp ưu tiên chúng
để thực thi cho các giai đoạn thời gian khác nhau.
ã Các kế hoạch được lựa chọn và sắp xếp ưu tiên cho các giai đoạn ngắn
hạn (1 đến 2 năm), trung hạn (3-5 năm) và dài hạn (hơn 5 năm). Chúng
sẽ được xây dựng chi tiết hơn (phân tích tính khả thi về mặt tài chính,
kỹ thuật, nhân lực và tính hiệu quả khi cân nhắc lợi ích –chi phí theo
các khía cạnh về kinh tế, xã hội và môi trường).
ã Sắp xếp thể chế để thực hiện phụ thuộc vào tính ưu tiên trong từng giai
đoạn.

Cũng như Chiến lược QLTHVB, Kế hoạch thực hiện Chiến lược được
xây dựng với sự nỗ lực của nhiều chuyên gia kỹ thuật từ các ban, ngành, cơ
quan khác nhau, và được hoàn thiện trên cơ sở các ý kiến đóng góp quý giá
của đại diện các bên liên quan, trong đó có các nhà hoạch định chính sách,
các nhà quản lý TN&MT, các nhà khoa học, đại diện các tổ chức xã hội, các
cơ quan liên quan và các nhóm cộng đồng địa phương.