Thạc Sĩ Quản lý tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam - Chi nhánh Việt T

LỜI CẢM ƠN


Luận văn là kết quả quá trình học tập, nghiên cứu ở nhà trường, kết hợp
với kinh nghiệm trong quá trình thực tiễn công tác, với sự cố gắng nỗ lực của
bản thân.
Lời đầu tiên tôi xin dành bày tỏ lòng biết ơn chân thành, sâu sắc tới
thầy giáo - TS. Nguyễn Đức Trung là người trực tiếp hướng dẫn khoa học,
đã tận tình hướng dẫn cho tôi cả chuyên môn và phương pháp nghiên cứu và
chỉ bảo cho tôi nhiều kinh nghiệm trong thời gian thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cám ơn Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt
Nam- CN Việt Trì đã giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập dữ liệu và cung cấp
thông tin của luận văn.
Tôi xin chân thành cám ơn các thầy, cô giáo trong Trường Đại học kinh
tế - Đại học Quốc gia Hà Nội và bạn bè đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập
cũng như trong quá trình hoàn thành luận văn này.
Sau cùng, tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình đã luôn tạo điều
kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học cũng như thực hiện luận văn.
Mặc dù với sự nỗ lực cố gắng của bản thân, luận văn không tránh khỏi
những thiếu sót. Tôi mong nhận được sự góp ý chân thành của quý Thầy, quý
Cô, đồng nghiệp và bạn bè để luận văn được hoàn thiện hơn.
Phú Thọ, ngày tháng 8 năm 2015
Học viên



Nguyễn Viết Bách

MỤC LỤC

DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT i
DANH SÁCH CÁC BẢNG . ii
DANH SÁCH CÁC BIỂU . ii
DANH SÁCH HÌNH . iii
MỞ ĐẦU . 1
CHƯƠNG 1 . 6
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC
TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI 6
1.1. Tổng quan tình hình nhiên cứu 6
1.1.1. Các công trình nghiên cứu 6
1.1.2. Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu . 7
1.2. Hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại 8
1.2.1. Khái niệm hoạt động tín dụng của NHTM 9
1.2.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng . 9
1.2.3. Phân loại tín dụng 11
1.3. Khái quát chung về tín dụng tiêu dùng 13
1.3.1. Khái niệm về tín dụng tiêu dùng . 13
1.3.2 Đặc điểm của các khoản tín dụng tiêu dùng 13
1.3.3. Phân loại tín dụng tiêu dùng . 15
1.4. Nghiệp vụ tín dụng tiêu dùng và quản lý tín dụng tiêu dùng của ngân hàng
thương mại . 21
1.4.1. Khái niệm quản lý tín dụng tiêu dùng . 21
1.4.2. Mục đích công tác quản lý tín dụng tiêu dùng . 21

1.4.3. Hiệu quả công tác quản lý tín dụng tiêu dùng tại ngân hàng
thương mại . 22
1.4.4. Sự cần thiết tín dụng tiêu dùng của Ngân hàng thương mại . 24
1.4.5. Nhu cầu vay tiêu dùng và các nguồn tài trợ 26
1.4.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tín dụng tiêu dùng tại Ngân
hàng thương mại . 27
1.5. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả quản lý tín dụng tiêu dùng ở ngân
hàng thương mại . 32
1.5.1. Các chỉ tiêu định lượng 32
1.5.2. Chỉ tiêu định tính . 34
1.6. Kinh nghiệm quản lý tín dụng tiêu dùng của một số Ngân hàng
thương mại trên địa bàn . 36
1.6.1. Kinh nghiệm quản lý tín dụng tiêu dùng của Ngân hàng Đầu tư
và phát triển Việt Nam - CN Phú Thọ . 36
1.6.2. Kinh nghiệm quản lý tín dụng tiêu dùng của Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam - CN Phú Thọ 37
1.6.3. Kinh nghiệm quản lý tín dụng tiêu dùng của Agribank Chi nhánh
tỉnh Phú Thọ . 37
1.6.4. Bài học kinh nghiệm đối với NHNT Việt Trì 39
CHƯƠNG 2 . 40
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 40
2.1. Câu hỏi nhiên cứu 40
2.2. Phương pháp nhiên cứu 40
2.2.1. Phương pháp luận 40
2.2.2 Các phương pháp nghiên cứu cụ thể 41
2.2.3. Địa điểm và thời gian thực hiện nghiên cứu 43
2.2.4. Các bước thực hiện và thu thập số liệu 44

2.2.5. Các công cụ được sử dụng . 45
CHƯƠNG 3 . 46
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÍN DỤNG 46
TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VN- CN VIỆT
TRÌ 46
3.1. Tổng quan về NHNT Việt Trì . 46
3.2. Thực Trạng hoạt động tín dụng tiêu dùng tại NHNT Việt Trì . 53
3.3. Quy trình xử lý phát sinh nợ quá hạn 61
3.4. Thực trạng quản lý tín dụng tiêu dùng tại NHNT Việt Trì 66
3.5. Đánh giá quản lý tín dụng tiêu dùng tại NHNT Việt Trì . 73
CHƯƠNG 4 . 87
GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÍN DỤNG TIÊU DÙNG
TẠI NHNT VIỆT TRÌ 87
4.1.Định hướng quản lý tín dụng tiêu dùng tại NHNT Việt Trì . 87
4.1.1. Nhu cầu vay tiêu dùng của khách hàng là thể nhân 87
4.1.2. Định hướng hoạt động tín dụng tiêu dùng của NHNT Việt Trì . 88
4.2. Một số giải pháp nhằm phát triển TDTD tại NHNT Việt Trì 90
4.2.1. Lập kế hoạch phát triển tín dụng tiêu dùng 90
4.2.2. Hoàn thiện các sản phẩm tín dụng tiêu dùng của NHNT Việt Trì
92
4.2.3. Hoàn thiện chiến lược Marketing trong ngân hàng 95
4.2.4. Bán chéo sản phẩm dịch vụ ngân hàng 104
4.2.5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực 107
4.2.6. Mở rộng mạng lưới của Ngân hàng . 108
4.3. Một số kiến nghị 108
4.3.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 108
4.3.2.Kiến nghị đối với Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam 110

KẾT LUẬN 113
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 115

i
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 ASEAN Hiệp hội các nước Đông Nam Á
2 CBCNV Cán bộ công nhân viên
3 CPI Chỉ số năng lực cạnh tranh
4 NHNT Ngân hàng Ngoại Thương
5
NHNT
Việt Trì
Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam- CN Việt Trì
6 NHTM Ngân hàng cổ phần thương mại
7 TCTD Tổ chức tín dụng
8 TDTD Tín dụng tiêu dùng
9 WTO Tổ chức Thương mại thế giới
10 XNK Xuất nhập khẩu

ii
DANH SÁCH CÁC BẢNG

STT Bảng Nội dung Trang
1 Bảng 3.1
Tình hình Huy động vốn và sử dụng vốn NHNT
Việt Trì
47
2 Bảng 3.2 Tình hình sử dụng vốn tại NHNT Việt Trì 49
3 Bảng 3.3 Chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh năm 2014 51
4 Bảng 3.4
Tình hình hoạt động cho vay theo thành phần kinh
tế tại NHNT Việt Trì
68
5 Bảng 3.5 Tình hình hoạt động TDTD tại NHNT Việt Trì 70
6 Bảng 3.6 Chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh năm 2014 82

DANH SÁCH CÁC BIỂU
STT Biểu Nội dung Trang
1
Biểu đồ
3.1
Tỷ lệ nợ quá hạn tại NHNT Việt Trì 53
2
Biểu đồ
3.2
Cơ cấu cho vay tiêu dùng 71


iii
DANH SÁCH HÌNH

STT Hình Nội dung Trang
1 Hình 1.1 Sơ đồ Cho vay tiêu dùng gián tiếp 18
2 Hình 1.2 Sơ đồ Cho vay tiêu dùng trực tiếp 20
3 Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức NHNT Việt Trì 46



1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Trong đời sống kinh tế xã hội hoạt động sản xuất luôn được tiến hành
theo một chu kỳ nhất định, chu kỳ đó luôn bắt đầu từ sản xuất qua lưu thông
rồi được kết thúc ở tiêu dùng. Có hai loại tiêu dùng đó là tiêu dùng cho hoạt
động sản xuất (mua máy móc thiết bị, công cụ lao động, nguyên vật liệu phục
vụ cho hoạt động sản xuất) và tiêu dùng cá nhân. Trong đó, tiêu dùng cá nhân
luôn được coi là mục tiêu cuối cùng của quá trình sản xuất, nó thúc đẩy sản
xuất phát triển, khuyến khích quá trình sản xuất và kinh doanh thương mại
được thông suốt.
Thông qua tiêu dùng sản phẩm của sản xuất mới thực sự phát huy vai
trò.Sản xuất tạo ra tiêu dùng, nâng cao chất lượng cuộc sống.Nhu cầu tạo ra
sản phẩm, cũng tức là tạo ra động cơ bên trong tạo ra động lực thúc đẩy sản
xuất, nó cũng là tiền đề cho sản xuất.
Thông thường người ta chỉ tiến hành mua sắm hay sử dụng các hàng
hoá dịch vụ khi họ tích luỹ đủ một lượng tiền nhất định chứ không nghĩ đến
việc đi vay để tiêu dùng. Ngược lại, đối với sản xuất khi có một phương án
khả thi cùng với một số điều kiện nhất định họ sẽ tìm các nguồn tài trợ để
thực hiện phương án kinh doanh của mình, thông thường họ tìm đến các Ngân
hàng Thương mại (NHTM)
Một trong các nguyên nhân khiến các NHTM có được một vị trí quan
trọng trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ là không ngừng khai thác nguồn tiền
gửi của dân cư và coi đây là nguồn vốn hoạt động quan trọng nhất.Tuy nhiên,
các hộ gia đình và cá nhân không muốn gửi tiền của mình vào ngân hàng nếu
họ thấy rằng họ không thể vay lại tiền từ chính ngân hàng đó.Hơn nữa, trong
một số nghiên cứu gần đây, tín dụng tiêu dùng thường là một trong những
khoản mục tài sản mang lại nhiều lợi nhuận cho ngân hàng.

2
Tín dụng tiêu dùng ra đời cùng với sự phát triển của hệ thống ngân hàng,
là một hình thức khá phổ biến hiện nay đặc biệt là ở một số nước phát triển trên
thế giới. Đây tuy là hoạt động tuy không còn mới mẻ trong các ngân hàng
thương mại tại Việt Nam, nhưng vẫn chưa phát huy hết hiệu quả của nó đặc
biệt là tại chi nhánh Việt Trì của Ngân hàng Ngoại thương (NHNT) Việt Nam.
Chúng ta đã quen với việc mua hàng hóa tiêu dùng có giá trị từ vài triệu
lên đến vài trăm triệu được trả trực tiếp bằng tiền mặt nhưng việc này là rất
hiếm hoi ở nước ngoài. Bới vì ở nước ngoài việc thanh toán hầu hết được
thực hiện thông qua hệ thống ngân hàng.
Để tạo điều kiện cho các khách hàng có thể thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng
của mình, các ngân hàng sẽ cho vay tiêu dùng bằng tiền hay hàng hóa. Người
được hưởng tín dụng tiêu dùng không phải thế chấp bất cứ một loại tài sản
nào mà chỉ cần chứng minh được thu nhập. Người vay tín dụng sẽ phải trả
một phần gốc và lãi hàng tháng.
Hơn thế, cho vay tiêu dùng đã trở thành một sản phẩm quan trọng của
các ngân hàng trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng khó khăn. Với hơn 2 triệu
người gia nhập nhóm tiêu dùng mỗi năm, trong đó, gần 2/3 dân số Việt Nam
dưới độ tuổi 35 và nhóm dân số trẻ này có xu hướng du lịch và trải nghiệm
thế giới, cuộc đua tín dụng tiêu dùng được nhận định là sẽ ngày càng nóng.
Cùng với đó, hoạt động tín dụng tiêu dùng cũng phát sinh nhiều rủi ro cao,
hoạt động tín dụng tiêu dùng của ngân hàng thương mại và công ty tài chính
đan xen lẫn nhau. Sự cạnh tranh cung cấp sản phẩm dịch vụ này cũng khá
khốc liệt. Cụ thể: Ngân hàng thương mại và công ty tài chính đều cung cấp
một số sản phẩm tín dụng tiêu dùng như: cho vay trả góp để mua phương tiện
đi lại, trang thiết bị gia đình, cho vay tiền mặt phục vụ đời sống . đối với đối
tượng khách hàng phi chuẩn và cùng với cách thức tiếp cận qua điểm giới
thiệu dịch vụ. Trong khi đó, theo thông lệ quốc tế, đối tượng khách hàng của
ngân hàng là người có thu nhập từ khá trở lên, có điểm tín dụng cao, có lịch

3
sử tín dụng tốt. Còn đối tượng khách hàng của công ty tài chính là khách hàng
đại chúng (phi chuẩn) có thu nhập trung bình, thấp, chưa có lịch sử tín dụng
hoặc điểm tín dụng thấp.
Như vậy việc quản lý công việc tín dụng tiêu dùng vừa đồng thời đáp
ứng nhu cầu khách hàng để đảm bảo sự vượt trội đối thủ cạnh tranh vừa phải
đảm bảo hạn chế rủi ro cho NHTM.
Qua nhiên cứu thu thập tài liệu, tác giả nhận thấy, các nhiên cứu trước
đều chưa nêu được đầy đủ tính cấp thiết, vị trí, vai trò của cho vay tín dụng
tiêu dùng của NHTM. Đặc biệt, hiện chưa có nhiên cứu đánh giá đưa ra hệ
thống giải pháp toàn diện công tác quản lý tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng
TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Việt Trì ( NHNT Việt Trì) trong
bối cảnh cạnh tranh hiện nay. Đa số các tài liệu thường nghiên cứu các thực
trạng chung của các NHTM trong nước. Có đề xuất giải pháp, song, đều chưa
đầy đủ.hoặc không phù hợp với chính sách của NHNT Việt Trì.
Xuất phát từ thực tế trên, tôi chọn nhiên cứu đề tài “ Quản lý tín dụng
tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Việt
Trì ” làm luận văn Thạc sỹ chuyên ngành Quản lý kinh tế tại Trường Đại học
kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội.
Câu hỏi nghiên cứu của luận văn: Quản lý tín dụng tiêu dùng tại
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Việt Trì như thế nào?
Những giải pháp nào giúp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng tiêu dùng tại
NHNT Việt Trì ?.
2. Mục đích và nhiệm vụ nhiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động tín dụng
tiêu dùng trong hoạt động ngân hàng. Đánh giá thực trạng và đưa ra những
giải pháp nhằm quản lý hoạt động tín dụng tiêu dùng tại NHNT Việt Trì tốt.

4
Nâng cao vị thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHNT Việt
Trì trên địa bàn Tỉnh Phú Thọ.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Nghiên cứu một số vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động quản lý
tín dụng tiêu dùng hoạt động kinh doanh Ngân hàng. Phân tích kinh nghiệm
quản lý và phát triển tín dụng tiêu dùng của một số Ngân hàng trong cùng hệ
thống và trên địa bàn, bài học cho NHNT Việt Trì.
- Phân tích thực trạng hoạt động tín dụng tiêu dùng của NHNT Việt
Trì nói chung trong giai đoạn 2011 - hết năm 2014, từ đó tìm ra những nhân
tố, yếu tố ảnh hưởng đến đến nguồn vốn, khó khăn khi thực hiện phát triển tín
dụng tiêu dùng ở địa bàn thành phố Việt Trì, tỉnh Phú thọ với đặc điểm nhiều
khu công nghiệp dàn trải, mặt bằng về kinh tế, xã hội không đồng đều.
- Nhấn mạnh vào những vấn đề cần đặc biệt quan tâm: Đưa ra các giải
pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh doanh của chi nhánh, đặc biệt
mảng phát triển tín dụng tiêu dùng.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nhiên cứu của luận văn là công tác quản lý tín dụng tiêu
dùng của ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Việt Trì.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
3.2.1. Phạm vi về nội dung nghiên cứu:
Đề tài tập trung nghiên cứu những vấn đề thực tiễn, cụ thể trong công
tác quản lý tín dụng tiêu dùng của NHNT Việt Trì trên địa bàn tỉnh Phú Thọ
nói chung và trong thành phố Việt Trì nói riêng.
1.3.2.2. Phạm vi về không gian nghiên cứu:
Tập chung nghiên cứu về công tác quản lý tín dụng tiêu dùng của
NHNT Việt Trì, Tỉnh Phú Thọ.
1.3.2.3. Phạm vi về thời gian nghiên cứu:

5
Luận văn tập trung phân tích các vấn đề trong giai đoạn từ năm 2011
đến hết năm 2014.
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn
Luận văn góp phần hệ thống lại một số vấn đề lý luận về tín dụng tiêu
dùng . Chỉ ra những khó khăn, thuận lợi của công tác quản lý tín dụng tiêu
dùng tại NHNT Việt Trì, qua đó thấy được những tiềm năng cũng như thách
thức trong công tác quản lý hoạt động tín dụng tiêu dùng của chi nhánh. Đề
xuất các giải pháp phù hợp góp phần hoàn thiện công tác quản lý tín dụng tiêu
dùng của NHNT Việt Trì trên địa bàn Tỉnh Phú Thọ.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn này được chia thành 4
chương như sau:
Chương 1: Tổng quan tình hình nhiên cứu và cơ sở lý luận về quản lý
tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại.
Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu.
Chương 3: Kết quả nghiên cứu công tác quản lý tín dụng tiêu dùng tại
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Việt Trì.
Chương 4: Giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tín dụng tiêu dùng tại
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Việt Trì.