Thạc Sĩ Quản lý thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thành phố Bắc Ninh

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu
Trường Đại học kinh tế & QTKD - ĐH Thái Nguyên, Phòng Đào tạo, cùng
các thầy, cô giáo trong Trường Đại học kinh tế & QTKD đã tận tình giúp đỡ,
tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Đặc biệt xin chân trọng cảm ơn TS. Vũ Thanh Liêm với cương vị hướng
dẫn khoa học đã trực tiếp chỉ bảo, hướng dẫn tận tình và đóng góp nhiều ý
kiến quý báu, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới lãnh đạo Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh,
UBND TP Bắc Ninh, Chi cục Thuế thành phố Bắc Ninh, các ban, ngành cùng
với các hộ kinh doanh trên địa bàn thành phố đã giúp tôi trong suốt quá trình
thực hiện luận văn này.
Xin cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã động viên và giúp đỡ tôi
hoàn thành chương trình học tập và thực hiện Luận văn này.
Mặc dù bản thân đã rất cố gắng, nhưng luận văn này không tránh khỏi
những thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý của quý
thầy, cô giáo và tất cả bàn bè.
Tôi xin chân thành cám ơn !

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2015
Tác giả luận văn


Nguyễn Thị Tâm iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN . ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT vi
DANH MỤC CÁC BẢNG vii
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu . 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 2
3. Đối tượng và Phạm vi nghiên cứu 3
4. Ý nghĩa khoa học của đề tài 3
5. Kết cấu của luận văn . 3
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ THUẾ
HỘ KINH DOANH CÁ THỂ . 4
1.1. Cơ sở lý luận về quản lý thuế hộ kinh doanh cá thể 4
1.1.1. Những vấn đề chung về thuế . 4
1.1.2. Những nội dung cơ bản về quản lý thuế . 13
1.1.3. Hộ kinh doanh cá thể và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể 16
1.1.4. Nội dung quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể 23
1.1.5. Những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thuế đối với hộ
kinh doanh . 35
1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể . 38
1.2.1. Các công trình nghiên cứu có liên quan 38
1.2.2. Kinh nghiệm và bài học thực tiễn. 39
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 46
2.1. Các câu hỏi nghiên cứu về công tác quản lý thuế đối với hộ kinh
doanh cá thể . 46 iv
2.2. Phương pháp nghiên cứu 46
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu 46
2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin . 48
2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin 48
2.3. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý đối với hộ kinh doanh cá
thể trên địa bàn 49
2.3.1. Chỉ tiêu đánh giá nghĩa vụ đăng ký thuế . 49
2.3.2. Chỉ tiêu đánh giá nghĩa vụ nộp thuế . 49
Chương 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ HỘ
KINH DOANH CÁ THỂ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ BẮC NINH . 51
3.1. Khái quát đặc điểm địa bàn thành phố Bắc Ninh . 51
3.1.1. Điều kiện tự nhiên . 51
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội 51
3.2. Giới thiệu về Chi cục Thuế thành phố Bắc Ninh . 53
3.2.1. Chức năng, nhiệm vụ 53
3.2.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy 55
3.3. Thực trạng công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên
địa bàn thành phố Bắc Ninh 59
3.3.1. Khái quát về sự phát triển của hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn
Thành phố Bắc Ninh . 59
3.3.2. Quy trình quản lý thu Thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa
bàn thành phố Bắc Ninh 64
3.4. Kết quả của công tác quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể trên địa
bàn TP Bắc Ninh . 68
3.4.1. Công tác quản lý đăng ký, kê khai thuế và phân loại hộ cá thể 68
3.4.2. Công tác quản lý căn cứ tính thuế . 72
3.4.3. Công tác kiểm tra hoạt động thu thuế . 75
3.4.4. Công tác quản lý nợ Thuế . 78 v
3.4.5. Công tác tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế . 80
3.5. Ý kiến đánh giá công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể
trên địa bàn thành phố qua số hộ điều tra . 82
3.5.1. Ý kiến về công tác đăng ký, kê khai thuế và phân loại hộ 82
3.5.2.Ý kiến về điều kiện kinh doanh theo sự thuận lợi . 83
3.5.3. Ý kiến đánh giá của hộ về căn cứ tính 3huế, kiểm tra 3huế và quản
lý nợ thuế . 85
Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ
HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ BẮC NINH 92
4.1. Giải pháp 93
4.1.1.Nâng cao hiệu quả công tác quản lý đăng ký, kê khai thuế và phân
loại hộ 93
4.1.2. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế hộ kinh doanh . 95
4.1.3. Nâng cao công tác quản lý nợ đọng 96
4.1.4. Tăng cường công tác kiểm tra hoạt động thu thuế 97
4.1.5. Tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế . 98
4.2. Kiến nghị 99
KẾT LUẬN 101
TÀI LIỆU THAM KHẢO 103
PHỤ LỤC . 106

vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DN : Doanh nghiệp
GTGT : Giá trị gia tăng
HKD : Hộ kinh doanh
NSNN : Ngân sách nhà nước
SXKD : Sản xuất kinh doanh
TNCN : Thu nhập cá nhân
TNDN : Thu nhập doanh nghiệp


vii
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ
Bảng:

2014 60

2014 . 61
2014 . 62
3.4
năm 2012 - 2014 . 63
71
3.6. Q
74
oanh . 76
. 77
, m . 77
. 78
. 79
Bảng 3.12. Kết quả công tác tuyên truyền và hỗ trợ người nộp Thuế tại
Chi cục Thuế Thành phố Bắc Ninh năm 2014 . 80
82
3.14. . 84
3.15. 84

. 86
Bảng 3.17. Ý kiến các hộ điều tra về sự công bằng trong quản lý Thuế và
đánh Thuế trong điều kiện suy thoái kinh tế . 88
Sơ đồ:
Sơ đồ 3.1. Tổ chức bộ máy Chi cục Thuế TP Bắc Ninh . 57
Sơ đồ 3.2. Quy trình quản lý Thuế đối với hộ kinh doanh cá thể . 67 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Thuế là một trong những công cụ quan trọng điều tiết vĩ mô nền kinh tế
của mỗi quốc gia. Trong bối cảnh của nền kinh tế thị trường, Thuế không chỉ là
nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước, là công cụ điều tiết thu nhập, thực
hiện bình đẳng công bằng xã hội mà Thuế còn có vai trò thúc đẩy sản xuất kinh
doanh phát triển, góp phần tăng trưởng nhanh nền kinh tế.
Trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế- xã hội của đất
nước, chúng ta đã có những bước tiến bộ trong việc cải cách cơ chế quản lý
thuế theo hướng tạo hành lang pháp luật trong chính sách thuế, quản lý thuế,
nâng cao trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện nghĩa
vụ thuế đối với nhà nước, đồng thời từng bước điều chỉnh các sắc thuế phù
hợp với lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế. Nhờ đó, số thu từ thuế tăng đều qua
các năm, luôn trở thành nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước, đáp ứng
ngày càng tốt hơn yêu cầu phát triển của đất nước. Trong chiến lược phát triển
kinh tế thị trường của cả nước, Đảng ta luôn coi trọng thành phần kinh tế tư
nhân, luôn tạo môi trường bình đẳng, thuận lợi để các thành phần kinh tế cùng
phát triển và thực tế những năm qua với một cơ chế đơn giản, năng động lực
lượng hộ kinh doanh cá thể của cả nước đã không ngừng lớn mạnh, góp phần
tăng thu ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên công tác quản lý thuế nói chung và quản lý thuế đối với hộ
kinh doanh cá thể nói riêng vẫn còn tồn tại những mặt còn hạn chế, thiếu sót
như: Vẫn còn tồn tại tình trạng người nộp thuế trốn, lậu thuế, thất thu thuế,
khả năng khai thác nguồn thu chưa sát với tiềm năng, công tác quản lý thuế
còn yếu kém ở một số lĩnh vực, chưa đẩy mạnh ứng dụng tin học vào công tác
quản lý thuế. Bên cạnh đó, ý thức về trách nhiệm đối với thuế của người nộp
thuế nói riêng và người dân nói chung chưa tốt. Từ đó làm giảm hiệu quả
quản lý của một số sắc thuế, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách nhà nước. 2
Trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế và thực hiện công nghiệp hoá-
hiện đại hoá đất nước hiện nay, chính sách thuế ở nước ta nói chung và Thành
phố Bắc Ninh nói riêng còn bộc lộ nhiều vấn đề bất cập. Thuế chưa trở thành
công cụ vừa tăng thu ngân sách vừa tăng khả năng điều tiết và kích thích nền
kinh tế. Các hành vi trốn thuế, lách thuế của các đối tượng sản xuất kinh
doanh một mặt phản ánh ý thức chấp hành của người nộp thuế chưa cao, mặt khác
cũng cho thấy các chính sách thuế và phương pháp tính thuế của cơ quan thuế
chưa bám sát thực tế. Với việc quản lý gần 3.000 hộ kinh doanh cá thể Chi cục
Thuế thành phố Bắc Ninh là đơn vị được giao thu ngân sách nhà nước (NSNN)
cao nhất trong 8 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Bắc Ninh. Do vậy, quản lý chặt
nguồn thu, không bỏ sót nguồn thu, hạn chế mức thấp nhất hiện tượng thất thu
thuế do không quản lý đầy đủ người nộp thuế là nhiệm vụ cấp thiết.
Xuất phát từ thực tế cũng như tính cấp thiết của việc kiểm soát nguồn thu từ
các hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn, tôi lựa chọn đề tài: “Quản lý thuế đối với
hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thành phố Bắc Ninh” để làm luận văn thạc sĩ
của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. g
Trên cơ sở đánh giá, phân tích thực trạng tình hình quản lý Thuế đối với
hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn đề xuất giải pháp chủ yếu góp phần nâng
cao hiệu quả trong công tác quản lý, nhằm chống thất thu Thuế hộ kinh doanh
cá thể trên địa bàn thành phố Bắc Ninh.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về thuế và quản lý thuế đối với
hộ kinh doanh cá thể.
- Đánh giá thực trạng công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể
tại Chi cục Thuế thành phố Bắc Ninh.
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả công tác
quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn. 3
3. Đối tượng và Phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của luận văn quản lý thuế đối với hộ kinh
doanh cá thể trên dịa bàn thành phố Bắc Ninh.
- Phạm vi nghiên cứu của Luận văn giới hạn trong lĩnh vực quản lý thuế
hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thành phố Bắc Ninh từ năm 2012 đến
năm 2014. Các giải pháp từ năm 2015 đến năm 2020.
4. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Thông qua nghiên cứu luận văn này làm rõ một số vấn đề lý luận cơ
bản về công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể, đánh giá thực trạng
công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thành phố
Bắc Ninh (những thành công, hạn chế và nguyên nhân), luận văn cung cấp cơ sở
khoa học, thực tiễn cho việc xây dựng giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý
thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, góp phần thúc
đẩy phát triển kinh tế - Xã hội của thành phố trong thời gian tới.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cầu thành 4 chương
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thuế đối với hộ kinh
doanh các thể.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh các
thể tại Chi cục Thuế thành phố Bắc Ninh.
Chương 4: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường công tác quản
lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thành phố Bắc Ninh.