Tài liệu Quản lý tham vấn cộng đồng trong công tác qui hoạch chi tiết đô thị

PHẦN A


MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THAM VẤN CỘNG ĐỒNG TRONG CÔNG TÁC QUI HOẠCH ĐÔ THỊ


1. Hệ thống văn bản pháp luật về sự tham gia của cộng đồng


a) Pháp luật về dân chủ cơ sở:


1. Chỉ thị số 30 CT/TW về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở


2. Pháp lệnh số 34/2007/UBTVQH Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn ngày 20 tháng 4 năm 2007;


3. Nghị định số 79/2003/NĐ-CP ngày 07 tháng 7 năm 2003 Ban hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã


4. Nghị quyết liên tịch số 09/2008/NQLT-CP-UBTUMTTQVN ngày 17 tháng 4 năm 2008của Chính phủ và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hướng dẫn Điều 11, Điều 14 của Pháp lệnh Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn


b) Quản lý quy hoạch- kiến trúc


1. Luật XD,Chương II về Quản lý QHXD


2. Nghị định số 08/2005/NĐ-CP ngày 24 tháng 01 năm 2005 về quy hoạch xây dựng.


3. Nghị định số 29/2007/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2007 về quản lý
kiến trúc đô thị;


4. Thông tư số 07/2008/TT-BXD ngày 07 tháng 04 năm 2008 hướng dẫn
lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch xây dựng;


5. Thông tư số 21 /2009/TT-BXD ngày 30 tháng 6 năm 2009 Quy định việc
lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch xây dựng nông thôn


6. Thông tư số 08 /2007/TT-BXD ngày 10 tháng 9 năm 2007 Hướng dẫn
lập, thẩm định, phê duyệt Quy chế quản lý kiến trúc đô thị


7. Luật Quy hoạch đô thị số 30/2009/QH12 ngày 17/6/ 2009


c) Quản lý đầu tư xây dựng


1. Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/2/2009 của Chính phủ về quản lý
dự án đầu tư xây dựng công trình.


2. Quyết định số 80/2005/QĐ-TTg ngày 18 tháng 4 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế giám sát đầu tư của cộng đồng





3. Thông tư liên tịch số 04/2006/TTLT/KH&ĐT-UBTƯMTTQVN-TC ngày 04 tháng 12 năm 2006 Hướng dẫn thực hiện Quyết định số 80/2005/QĐ- TTg ngày 18 tháng 4 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế giám sát đầu tư của cộng đồng


2. Nội dung tham vấn cộng đồng trong QHĐT


Nội dung tham vấn ý kiến cộng đồng gắn với nội dung của hoạt động
QHĐT:


- Xây dựng chủ trương ĐT phát triển khu đô thị, dự án ĐTXD;


- Xác định đối tượng thực hiện ĐT


- Lập, thẩm định phê duyệt QHĐT


+ Lập Nhiệm vụ, đồ án QHĐT


+ Thực hiện đồ án QHĐT


+ Thực hiện ĐTXD theo qui hoạch;


+ Giám sát kiểm tra thực hiện QHĐT


+ Điều chỉnh QHĐT


+ Quản lý công trình, sử dụng đất.


+ Trật tự vệ sinh môi trường, văn minh đô thị.


3. Thực trạng của hoạt động tham vấn trong công tác QHĐT


Những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chính sách đổi mới về kinh tế, chính trị, xã hội, phát huy một bước quyền làm chủ của nhân dân, nhờ đó đã đạt được những thành tựu to lớn trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.


Trong công tác QHĐT, quy chế dân chủ cơ sở đang từng bước được cụ thể hoá thông qua sự tham gia, tham vấn ý kiến cộng đồng trong một số nội dung. đã đem lai những chuyển biến khả quan:


- Có sự chuyển biến trong nhận thức về tham vấn trong QHĐT trong các đối tượng dân cư.


Đối với người dân, hoạt động tham vấn bước đầu tạo được sự thay đổi trong
cách nghĩ, trong nhận thức về công tác quản lý QHĐT theo phương pháp mới;


Ngưới dân có cơ hội tích cực, chủ động tham gia vào toàn bộ quy trình của công tác quy hoạch, từ xây dựng đến giám sát và đánh giá quá trình thực hiện QH tại địa phương mình.


Do được thể hiện vai trò và trách nhiệm của mình đối với những vấn đề của địa phương, nên sự đồng thuận, nhất trí trong dân cao.





Người dân đánh giá cao phương pháp tham vấn này và mong muốn được tham gia nhiều hơn nữa vào việc góp ý kiến trong quá trình lập quy hoạch hoạch và các cuộc họp cộng đồng.


- Đối với các cấp lãnh đạo, quản lý nhà nước về QHĐT hoạt động tham vấn
có ý nghĩa tích cực đối với các chủ thể của công tác lập và thực thi QHĐT.


Là cơ sở để chỉnh sửa và bổ sung QHĐT sát thực với thực tế và mong muốn
của người dân, nhằm đạt tính khả thi cao trong hiện thực.


Thông qua hoạt động tham vấn, chủ thể quản lý QHĐT có nhiều nguồn thông tin và cách nhìn tổng thể về phát triển đô thị, khu dân cư. để có các giải pháp tuỳ theo tính cấp bách và cần thiết của từng nhiệm vụ phát triển.


- Đối với các doanh nghiệp ĐTXD, hoạt động tham vấn tạo cơ hội để các doanh nghiệp đưa ra những đề xuất, giải pháp, kiến nghị cụ thể tháo gỡ những khó khăn, bức xúc từ thực tiễn hoạt động của mình.


Các doanh nghiệp đã có những ý kiến đóng góp có giá trị trong việc huy động nguồn lực để thực hiện ĐTXD theo quy hoạch. Cũng như người dân /cộng đồng, nhóm các doanh nghiệp đánh giá cao việc đổi mới trong lập quy hoạch và mong muốn các ý kiến đóng góp của họ được ghi nhận và xem xét một cách nghiêm túc.


- Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố tích cực trên, cũng vẫn còn những bất
cập cụ thể:


+ Thiếu những qui định, cơ chế bảo đảm sự tham gia hiệu quả của cộng đồng trong hoạt động QHĐT, ĐTXD theo qui hoạch.


+ Việc tham vấn một số nơi, trường hợp chỉ dừng lại ở việc lấy ý kiến mang
tính hình thức.


+ Cơ chế giải đáp, tiếp thu ý kiến tham vấn còn bất cập, chưa được thực hiện nghiêm túc trong quá trình thực hiện QH.


4. Các giai đoạn tham vấn ý kiến cộng đồng trong QHĐT


Giai đoạn 1: Chuẩn bị tham vấn ý kiến cộng đồng (Tham khảo nội dung
Phụ lục A, B)


Bước 1. Lựa chọn các vấn đề để tham vấn, từ các cơ sở sau đây:


- Kế hoạch thực hiện QHĐT;


- Nội dung của QHĐT cần xin ý kiến của cộng đồng


- Thông tin từ cộng đồng, các phương tiện thông tin đại chúng


- Các vấn đề phát sinh từ việc thực hiện quy hoạch





Bước 2. Tổ chức cuộc họp để quyết định các vấn đề cụ thể.


Bước 3. Chuẩn bị các câu hỏi then chốt cho việc tham vấn cộng đồng


Bước 4. Thiết kế quy trình tham vấn cộng đồng


- Thiết kế các cuộc tham vấn ý kiến bao gồm các phương pháp, công cụ định tính và định lượng, mục tiêu, phạm vi, tổ chức thực hiện, kế hoạch triển khai và ngân sách.


- Dự thảo cấu trúc của bản báo cáo theo các vấn đề chính.


- Chuẩn bị hướng dẫn cho các mục đích của cuộc/hoạt động tham vấn cụ

thể.





Bước 5. Chuẩn bị kế hoạch tham vấn ý kiến


Giai đoạn 2: Thực hiện tham vấn ý kiến


Bước 1. Gửi các thông tin về nội dung và địa điểm tham vấn tới những

người sẽ tham dự các hoạt động tham vấn.


Bước 2. Thử nghiệm công cụ tham vấn và điều chỉnh nếu cần thiết


Bước 3. Thực hiện hoạt động tham vấn theo kế hoạch


Giai đoạn 3: Xử lý, phân tích thông tin và dữ liệu


Bước 1. Tổng hợp, xử lý thông tin và dữ liệu thu thập được trong quá trình tham vấn.


Bước 2. Chuẩn bị một báo cáo sử dụng một cách hiệu quả việc phân tích
định tính và định lượng.


Giai đoạn 4: Phản hồi


- Gửi các ý kiến phản hồi đến với cộng đồng


Giai đoạn 5: Thực hiện điều chỉnh, bổ sung QHĐT theo ý kiến tham vvấn
của cộng đồng


- Xem xét các báo cáo và phân tích từ các cuộc tham vấn ý kiến và đánh giá nếu có các tác động tới nội dung QHĐT.


- Xác định, thực hiện các điều chỉnh bổ sung đối với QHĐT.


5. Triển khai tham vấn cộng đồng trong Quy hoạch đô thị


5.1. Đối tượng tham vấn cộng đồng có thể bao gồm tất cả người dân trong khu vực (CĐ) cũng có thể một hội đồng hoặc nhóm công tác tư vấn do chính cộng đồng cử ra làm người đại diện của cộng đồng (ĐDCĐ).


5.2. Loại đồ án QH, Dự án ĐTXD để tham vấn ý kiến cộng đồng phải là những QH, dự án có mục tiêu giải quyết một số vấn đề hay đồng bộ cơ sở hạ tầng





của khu vực cộng đồng, với sự tham gia tích cực của nhiều lực lượng xã hội (bên trong và bên ngoài, chính thức và phi chính thức), thể hiện bằng một kế hoạch can thiệp hay một chương trình hành động được xác định bởi một khung thời gian, nhân lực, tài chính và các vấn đề quản lý khác.


Các QH hay dự án ĐTXD liên quan đến lợi ích cộng đồng trước khi cấp có
thẩm quyền xét duyệt nhất thiết phải tham vấn ý kiến và thoả thuận của cộng đồng.


5.3. Tham vấn ý kiến cộng đồng ở các công việc sau


a) Chuẩn bị dự án QHĐT, ĐTXD


- Xác định ranh giới, các mục tiêu của QH, dự án


- Đề ra yêu cầu, nội dung QH, dự án


- Tham gia ý kiến và thẩm định nhiệm vụ lập quy hoạch chi tiết, dự án.


+ Tham gia ý kiến và thẩm định đồ án quy hoạch, dự án.


+ Tham gia ý kiến và có ý kiến thẩm định thiết kế các hạng mục dự án


+ Thảo luận và thống nhất về tỷ lệ, quy mô đóng góp tài chính của cộng đồng nếu có.


+ Tham gia ý kiến và thống nhất về chương trình hành động triển khai thực
hiện quy hoạch, dự án.


b) Giai đoạn thực hiện QH, dự án ĐTXD


+ Đại diện cộng đồng là một thành viên của ban quản lý thực hiện QH, dự

án,












tầng.





+ Tham gia ý kiến về điều lệ quản lý quy hoạch và quản lý thực hiện dự án.


+ Tham gia công việc tổ chức đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư,


+ Tham gia trong việc chọn các nhà thầu xây dựng từng hạng mục cơ sở hạ




+ Tham gia công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng; đánh giá việc

thực hiện dự án của các nhà thầu,


+ Tham gia kiểm tra, kiểm soát việc sử dụng kinh phí đúng pháp luật, quy
chế và hợp đồng giao nhận thầu xây dựng.


+ Tham gia việc nghiệm thu công trình đã được nâng cấp trước khi nhà thầu
và Ban quản lý bàn giao cho người quản lý khai thác sử dụng.


c) Giai đoạn khai thác sử dụng


+ Các quy định về chế độ, trách nhiệm của người quản lý, người sử dụng
trong việc sử dụng và duy tu bảo dưỡng hoặc sửa chữa các công trình XD