M CL C Trang L i m ự u 1 1. S c n thi t c a ự tài: .1 2. M c tiêu c a ự tài .2 3. đ i tư ng và ph m vi nghiên c u 2 4. Phương pháp nghiên c u . .2 5. C u trúc n i dung nghiên c u 2 CHƯƠNG I: LÝ LU N CHUNG V TÍN D NG VÀ QU N LÝ R I RO TÍN D NG .4 1.1. TÍN D NG .4 1.1.1. Khái ni m 4 1.1.2. Phân lo i tín d ng 4 1.1.2.1. Căn c theo m c ựích . .4 1.1.2.2. Căn c theo th i h n cho vay 4 1.1.2.3. Căn c vào m c ự tín nhi m ự i v i khách hàng .5 1.1.2.4. Căn c vào phương pháp hoàn tr .5 1.2. R I RO TÍN D NG VÀ QUY TRÌNH QU N LÝ R I RO TÍN D NG 5 1.2.1. Khái ni m 5 1.2.2. R i ro tín d ng và quy trình qu n lý r i ro tín d ng . .6 1.2.2.1 Phân lo i r i ro tín d ng .6 1.2.2.2. Nguyên nhân gây ra r i ro tín d ng .6 Nguyên nhân khách quan .6 Nguyên nhân ch quan 7 1.2.2.3. Thi t h i do r i ro tín d ng 8 đ i v i ngân hàng 8 đ i v i n n kinh t - xã h i .8 1.2.2.4. Phòng ng a và x lý r i ro tín d ng .9 4 Các d u hi u c nh báo kho n tín d ng có v n ự .9 Phương pháp x p h ng và giám sát r i ro danh m c tín d ng .12 Các phương pháp ti p c n r i ro tín d ng theo Basel I, Basel 2 13 Qu n lý r i ro tín d ng theo Basel 1: 14 Ti p c n r i ro tín d ng theo Basel 2: 15 Bi n pháp phòng ng a, kh c ph c và x lý ự i v i các nhóm d u hi u r i ro: .17 1.3 KINH NGHI M QU N LÝ R I RO THEO MALAYSIA . 21 CHƯƠNG 2: TH C TR NG V HO T đ NG TÍN D NG VÀ QU N LÝ R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG đ U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM 2.1. GI I THI U V NGÂN HÀNG đ U T Ư VÀ PHÁT TRI N VI T NAM 24 2.2. TÌNH HÌNH HO T đ NG kinh doanh C A NGÂN HÀNG đ U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM GIAI đO N 2003-2007 và 9 THÁNG đ U NĂM 2008 .25 2.2.1. đánh giá môi trư ng ho t ự ng kinh doanh qua các năm .25 2.2.2. K t qu ho t ự ng kinh doanh: .28 2.2.2.1. Tài s n: .28 2.2.2.2. Ngu n v n: .29 2.3. CƠ C U VÀ CH T LƯ NG TÍN D NG GIAI đO N 2005-2007 34 2.3.1 Cơ c u tín d ng: . .35 2.3.2 Ch t lư ng tín d ng 37 2.3.2.1. Ch t lư ng tín d ng theo vùng kinh t : . .39 2.3.2.2. Ch t lư ng tín d ng theo quy mô: .39 2.3.2.3. Ch t lư ng tín d ng theo ngành kinh t : .39 2.3.3 Trích l p d phòng r i ro: .39 2.4. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH R I RO TÍN D NG T I BIDV: 40 2.4.1. Nguyên nhân khách quan: 40 2.4.1.1. Nguyên nhân mang tính Ộl ch s Ợ: .40 2.4.1.2. Cơ ch chính sách c a nhà nư c: .41 5 2.4.1.3. S nh hư ng c a môi trư ng kinh t không n ự nh: .41 2.4.1.4. R i ro tín d ng phát sinh t quá trình t do hóa tài chính, h i nh p qu c t : .42 2.4.1.5. Các nguyên nhân b t kh kháng c a th i ti t: 42 2.4.1.6. Môi trư ng pháp lý chưa thu n l i: .43 2.4.1.7. H th ng thông tin qu n lý còn b t c p: 44 2.4.2. Nguyên nhân t khách hàng vay v n: .44 2.4.2.1. Kh năng qu n lý kinh doanh kém: .44 2.4.2.2. Khách hàng s d ng v n vay không ựúng m c ựích: .4 5 2.4.2.3. Cung c p thông tin l a ự o: 45 2.4.3. Nguyên nhân t ngân hàng: 46 2.4.3.1. L ng l o trong công tác ki m tra n i b : .46 2.4.3.2. R i ro phát sinh t chính sách tín d ng c a ngân hàng: 46 2.4.3.3. đ o ự c ngh nghi p c a cán b : 47 2.4.3.4. Thi u s ki m tra, giám sát sau khi cho vay: .47 2.4.3.5. T c ự tăng trư ng tín d ng: .48 2.5. TH C TR NG QU N LÝ R I RO TÍN D NG T I BIDV .48 2.5.1. Cơ c u t ch c tín d ng và công tác qu n lý r i ro tín d ng: 48 2.5.2. Các văn b n ch ự , quy ch , quy trình th t c c p tín d ng: .48 2.5.3. đánh giá ch t lư ng kho n vay và các quy ự nh nh m h n ch r i ro tín d ng: 49 2.5.4. H th ng x p h ng tín d ng n i b theo chu n m c qu c t : 51 CHƯƠNG 3: QU N LÝ R I RO TÍN D NG T I BIDV- GI I PHÁP VÀ KI N NGH 3.1. đ NH HƯƠNG HO T đ NG kinh doanh C A BIDV GIAI đO N 2006-2010 3.1.1. M c tiêu, phương châm kinh doanh: 54 3.1.2. N i dung các m c tiêu ự nh hư ng ự i v i các lĩnh v c kinh doanh ch y u giai ựo n 2006-2010: .55 3.1.3. Các m c tiêu ưu tiên c a BIDV 56 3.2. NH NG GI I PHÁP QU N LÝ R I RO TÍN D NG: 6 3.2.1. Hoàn thi n cơ c u t ch c ho t ự ng tín d ng và cơ c u qu n lý, giám sát r i ro tín d ng c a ngân hàng .57 3.2.1.1 Cơ c u t ch c ho t ự ng tín d ng: 57 3.2.1.2 Cơ c u giám sát và qu n lý r i ro tín d ng: 58 3.2.2. Xây d ng h th ng văn b n ch ự , quy ch , quy trình, th t c c p tín d ng: .59 3.2.3. Xây d ng chính sách tín d ng phù h p: .60 3.2.3.1. Cơ ch phân c p y quy n: 60 3.2.3.2 Xác ự nh th trư ng và các lĩnh v c cho vay c a ngân hàng: 60 3.2.3.3 Xây d ng các gi i h n an toàn trong ho t ự ng tín d ng: .61 3.2.3.4. Xây d ng chính sách khách hàng trong ho t ự ng tín d ng: 62 3.2.3.5 Tài s n ự m b o ti n vay: .63 3.2.3.6. đánh giá các r i ro phát sinh ự i v i vi c phát tri n các lo i hình s n ph m tín d ng m i: .63 3.2.4. Xây d ng h th ng các công c ựo lư ng và ự nh h ng r i ro tín d ng: .64 3.2.5. Qu n lý, giám sát danh m c cho vay: .64 3.2.6. Trích l p qu d phòng bù ự p r i ro: 65 3.2.7. H th ng thông tin qu n tr r i ro tín d ng: 65 3.2.8. Công ngh , ngu n nhân l c trong công tác qu n lý r i ro tín d ng: 66 3.3. M t s ki n ngh v i các cơ quan h u quan: .67 3.3.1. đ i v i Nhà nư c: 67 3.3.2. đ i v i ngân hàng Nhà nư c: 68 K T LU N .70 7 DANH M C CÁC CH VI T T T BIDV: ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t Nam NHNN: ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam CBTD: Cán b tín d ng VAS: Chu n m c k toán Vi t nam IFRS: Chu n m c Báo cáo tài chính Qu c t Qđ493: Quy t ự nh s 493/2005/Qđ-NHNN ngày 22/4/2005 Qđ18: Quy t ự nh s 18/2007/Qđ-NHNN ngày 25/4/2007 DANH M C CÁC B NG BI U B ng 1: Tăng trư ng GDP năm 2003-2007 trang 23 B ng 2: T ng tài s n c a BIDV năm 2003-2007 trang 27 B ng 3: V n ch s h u c a BIDV năm 2003-2007 trang 28 B ng 4: L i nhu n trư c thu c a BIDV năm 2003-2007 trang 28 B ng 5: Xu hư ng an toàn v n c a BIDV 2003-2007 trang 29 B ng 6: Hi u qu ho t ự ng c a BIDV năm 2003-2007 trang 29 B ng 7: K t qu ho t ự ng kinh doanh 9 tháng ự u năm 2008 trang 30 B ng 8:Tăng trư ng tín d ng qua các năm 2005-2007 trang 32 B ng 9:Cơ c u tín d ng theo lo i hình cho vay 2005-2007 trang 33 B ng 10: Cơ c u tín d ng theo lo i hình doanh nghi p 2005-2007 trang 34 B ng 11hân lo i n 2005-2007 trang 35 B ng 12:Trích l p d phòng r i ro 2005-2007 trang 37 B ng 13:T l n x u 2003-2007 trang 47 8 L IM đ U 1. S c n thi t c a ự tài: Ho t ự ng tín d ng ựã và ựang là m t trong nh ng ho t ự ng kinh doanh chính ựem l i ngu n thu ch y u cho các ngân hàng thương m i. Tuy nhiên, cùng v i vi c ựem l i thu nh p ựáng k cho ngân hàng thì lĩnh v c tín d ng cũng là lĩnh v c có r i ro l n nh t. H u qu c a r i ro tín d ng ự i v i ngân hàng thư ng r t n ng n : làm tăng thêm chi phí c a ngân hàng, thu nh p lãi b ch m ho c m t ựi cùng v i s th t thoát v n vay, làm x u ựi tình hình tài chính và cu i cùng làm t n h i ự n uy tín và v th c a ngân hàng. R i ro tín d ng luôn song hành v i ho t ự ng tín d ng, không th lo i b hoàn toàn r i ro tín d ng mà ch có th áp d ng các bi n pháp ự phòng ng a ho c gi m thi u thi t h i t i ựa khi r i ro x y ra. đ ng trên quan ựi m qu n lý toàn b ho t ự ng ngân hàng nói chung và ho t ự ng tín d ng nói riêng, m t t l t n th t d ki n ự i v i ho t ự ng tín d ng ph i luôn ựư c xác ự nh trong chi n lư c ho t ự ng chung. Khi ngân hàng kinh doanh v i m t m c t n th t th p hơn ho c b ng m c t l t n th t d ki n thì ựó là s thành công trong lĩnh v c qu n lý r i ro. ngân hàng ph i b ng nhi u bi n pháp tác ự ng ự n ho t ự ng tín d ng ự h n ch t i ựa r i ro tín d ng nh m góp ph n ự t t i m c tiêu ho t ự ng tín d ng an toàn, hi u qu trong tăng trư ng. Th c ti n ho t ự ng tín d ng c a ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t Nam th i gian qua cũng cho th y r i ro tín d ng c a tòan h th ng chưa ựư c ki m soát m t cách hi u qu và ựang có xu hư ng ngày m t gia tăng. Chính vì v y, yêu c u c p bách ự t ra là r i ro tín d ng ph i ựư c qu n lý, ki m sóat m t cách bài b n và có hi u qu , ự m b o tín d ng ho t ự ng trong ph m vi r i ro ch p nh n ựư c, h tr vi c phân b v n hi u qu hơn trong h at ự ng tín d ng, gi m thi u các thi t h i phát sinh t r i ro tín d ng và tăng thêm l i nhu n kinh doanh c a ngân hàng. Góp ph n nâng cao uy tín và t o ra l i th c a ngân hàng trong c nh tranh. 9 M t ngân hàng ho t ự ng kinh doanh có hi u qu , có năng l c tài chính m nh và qu n lý ựư c r i ro trong gi i h n cho phép s t o ựư c ni m tin c a khách hàng và nâng cao ựư c v th , uy tín ự i v i các t ch c kinh t , t ch c tín d ng trong và ngòai nư c. đây là ựi u vô cùng quan tr ng giúp ngân hàng ự t ựư c m c tiêu tăng trư ng và phát tri n b n v ng cũng như th c hi n thành công các ho t ự ng h p tác, liên doanh liên k t trong xu th h i nh p. đó là lý do tôi ch n ự tài ỘQu n lý r i ro tín d ng t i ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t NamỢ. 2. M c tiêu c a ự tài M c tiêu c a ự tài làm sáng t nh ng v n ự sau: - Làm rõ và góp ph n hoàn thi n lý lu n v qu n lý r i ro tín d ng. - Phân tích th c tr ng ho t ự ng tín d ng, nguyên nhân d n ự n r i ro và các phương pháp qu n lý r i ro tín d ng t i ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t Nam. - Trên cơ s lý lu n và phân tích th c tr ng r i ro tín d ng, t ựó ựưa ra m t s bi n pháp nh m qu n lý r i ro tín d ng t i ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t Nam. 3. đ i tư ng và ph m vi nghiên c u đ i tư ng nghiên c u c a ự tài là: nguyên nhân d n ự n r i ro tín d ng, các bi n pháp nh m qu n lý r i ro. Ph m vi nghiên c u : Nghiên c u gi a lý lu n và th c t nguyên nhân d n ự n r i ro tín d ng, th c tr ng qu n lý r i ro tín d ng trong th i gian qua t i ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t Nam, t ựó ựưa ra các gi i pháp nh m qu n lý r i ro tín d ng. 4. Phương pháp nghiên c u S d ng các phương pháp : th ng kê, phương pháp t ng h p, phương pháp so sánh . 5. C u trúc n i dung nghiên c u đ tài bao g m nh ng n i dung chính sau : 10 L im ự u Chương 1 : Lý lu n chung v tín d ng và qu n lý r i ro tín d ng Chương 2: Th c tr ng v ho t ự ng tín d ng và qu n lý r i ro tín d ng t i Ngân hàng đ u tư và Phát tri n Vi t Nam Chương 3: Gi i pháp và ki n ngh ự qu n lý r i ro tín d ng