Thạc Sĩ Quản lý ngân sách nhà nước tại huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này tôi trân trọng cảm ơn lãnh đạo Trường Đại học
Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội cùng các thầy, cô giáo đã giảng dạy và giúp đỡ
tận tình về mọi mặt để tôi hoàn thành tốt khóa đào tạo thạc sỹ chuyên ngành Quản
lý kinh tế của Trường Đại học Kinh tế.
Tôi cũng rất biết ơn sự quan tâm giúp đỡ về mọi mặt của lãnh đạo HĐND-
UBND huyện Yên Mỹ, các phòng, ban, ngành, đơn vị trên địa bàn huyện, các học
viên đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành khóa học.
Đặc biệt, tôi rất biết ơn Thầy PGS.TS Lê Cao Đoàn của Viện Kinh Tế Việt
Nam, là người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tận tình để tôi có thể hoàn thành
luận văn này.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện, song luận văn này
không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các
thầy giáo, cô giáo, các bạn và độc giả để luận văn được hoàn thiện và đề tài có giá
trị thực tiễn cao hơn./.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT . i
DANH MỤC BẢNG BIỂU .ii
DANH MỤC SƠ ĐỒ . iii
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ
THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 4
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 4
1.1.1. Một số tài liệu, công trình nghiên cứu . 4
1.1.2. Những vấn đề luận văn cần tiếp thu và khoảng trống đề tài cần đi sâu
nghiên cứu 11
1.2. Cơ sở lý luận của đề tài . 12
1.2.1. Những vấn đề lý luận cơ bản về ngân sách nhà nước. . 12
1.2.2. Những vấn đề về quản lý NSNN 18
1.3. Kinh nghiệm quản lý NSNN tại một số huyện và bài học rút ra. 37
1.3.1. Kinh nghiệm quản lý NSNN tại một số huyện. . 37
1.3.2. Bài học cho huyện Yên Mỹ. . 38
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 40
2.1. Phương pháp luận 40
2.2. Các phương pháp cụ thể 40
2.2.1. Nghiên cứu tài liệu, kết hợp logic với lịch sử . 40
2.2.2. Trừu tượng hóa khoa học 40
2.2.3. Phương pháp phân tích tổng hợp 41
2.2.4. Phương pháp thu thập số liệu, xử lý số liệu . 42
2.2.5. Phương pháp so sánh. . 43
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI
HUYỆN YÊN MỸ, TỈNH HƯNG YÊN GIAI ĐOẠN 2010-2014 . 45
3.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Yên Mỹ . 45
3.2. Thực trạng quản lý ngân sách nhà nước huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên . 47
3.2.1. Bộ máy quản lý NSNN huyện Yên Mỹ 47
3.2.2. Thực trạng quản lý thu ngân sách nhà nước trên địa bàn. . 49
3.2.3. Thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trên địa bàn. . 56
3.2.4. Thực trạng phân cấp quản lý NSNN trên địa bàn huyện Yên Mỹ . 64
3.2.5. Thực trạng kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm trong quản lý NSNN. 69
3.3. Đánh giá công tác quản lý NSNN huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. 70
3.3.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân . 70
3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân . 74
CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH
NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN YÊN MỸ . 89
4.1. Mục tiêu, nhiệm vụ phát triển KT – XH huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên giai
đoạn 2015-2020. 89
4.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác quản lý NSNN huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng
Yên giai đoạn 2015-2020. 89
4.3. Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước huyện Yên
Mỹ, tỉnh Hưng Yên. . 90
4.3.1. Nâng cao chất lượng trong chu trình ngân sách: Lập dự toán, thực hiện
dự toán, quyêt quyết toán theo hướng công khai minh bạch 90
4.3.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý ngân sách. . 100
4.3.3. Tăng cường công tác tuyên truyền 103
4.3.4. Tăng cường, nâng cao chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát
. 104
4.3.5. Hoàn thiện cơ chế chính sách. . 106
KẾT LUẬN . 107
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 109 i

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 ANQP An ninh quốc phòng
2 CTN – NQD Công thương nghiệp – Ngoài quốc doanh
3 DN Doanh nghiệp
4 ĐKKD Đăng ký kinh doanh
5 GD – ĐT Giáo dục – Đào tạo
6 GDP Tổng sản phẩm quốc nội
7 GNP Tổng sản phẩm quốc dân
8 HĐND Hội đồng nhân dân
9 HTX Hợp tác xã
10 KT – XH Kinh tế - Xã hội
11 NS Ngân sách
12 NSĐP Ngân sách địa phương
13 NSNN Ngân sách nhà nước
14 NSTW Ngân sách trung ương
15 NXB Nhà xuất bản
16 QSDĐ Quyền sử dụng đất
17 SN Sự nghiệp
18 SX Sản xuất
19 TC – KH Tài chính – Kế hoạch
20 TTCN Tiểu thủ công nghiệp
21 UBND Ủy ban nhân dân
22 XDCB Xây dựng cơ bản
ii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

TT Bảng Nội dung Trang
1 Bảng 3.1 Cơ cấu kinh tế các nghành kinh tế giai đoạn 2010-2014 46
2 Bảng 3.2
Tình hình thực hiện dự toán thu trong cân đối ngân sách
và thu NSNN trên địa bàn huyện Yên Mỹ giai đoạn
2010-2014
50
3 Bảng 3.3
Tỷ lệ thực hiện/Dự toán thu trong cân đối ngân sách và thu
NSNN trên địa bàn huyện Yên Mỹ giai đoạn 2010-2014
51
4 Bảng 3.4 Cơ cấu các khoản thu cân đối NSNN huyện Yên Mỹ 52
5 Bảng 3.5
Tổng hợp chi ngân sách huyện Yên Mỹ giai đoạn 2010 –
2014
53
6 Bảng 3.6
Tổng hợp thực hiện chi ngân sách so với dự toán chi
ngân sách hàng năm trên địa bàn huyện
57
7 Bảng 3.7
Bảng 3.7. Cơ cấu các khoản chi cân đối NSNN huyện
Yên Mỹ
58
8 Bảng 3.8
Tốc độ phát triển liên hoàn chi ngân sách huyện Yên Mỹ
giai đoạn 2010 – 2014
59
9 Bảng 3.9 Cơ cấu các khoản chi cân đối NSNN huyện Yên Mỹ 60





iii

DANH MỤC SƠ ĐỒ

TT Sơ đồ Nội dung Trang
1 Sơ đồ 3.1
Sơ đồ khái quát cơ cấu tổ chức của Phòng Tài chính - Kế
hoạch huyện Yên Mỹ
49

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân sách nhà nước có vai trò rất quan trọng trong toàn bộ hoạt động kinh tế
xã hội, an ninh, quốc phòng và đối ngoại của đất nước. Vai trò của ngân sách nhà
nước luôn gắn liền với vai trò của nhà nước theo từng giai đoạn nhất định. Trong
nền kinh tế thị trường, ngân sách nhà nước đảm nhận vai trò quản lý vĩ mô đối với
toàn bộ nền kinh tế, xã hội. Ngân sách nhà nước là công cụ điều chỉnh vĩ mô nền
kinh tế xã hội, định hướng phát triển sản xuất, điều tiết thị trường, bình ổn giá cả,
điều chỉnh đời sống xã hội. Về mặt kinh tế, ngân sách nhà nước có vai trò kích thích
sự tăng trưởng kinh tế theo định hướng phát triển kinh tế xã hội thông qua các công
cụ thuế và thuế xuất của nhà nước.Về mặt xã hội, ngân sách nhà nước có vai trò
điều tiết thu nhập giữa các tầng lớp dân cư trong xã hội. Về mặt thị trường, ngân
sách nhà nước được sử dụng như một công cụ để góp phần bình ổn giá cả và kiềm
chế lạm phát.
Ngân sách nhà nước cấp huyện là một cấp ngân sách thuộc ngân sách địa
phương và là một cấp ngân sách hoàn chỉnh thuộc ngân sách nhà nước do UBND
huyện điều hành để thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Luật
ngân sách nhà nước năm 2002 là cơ sở pháp lý cơ bản để tổ chức quản lý ngân sách
nhà nước nói chung và ngân sách huyện nói riêng nhằm phục vụ cho công cuộc đổi
mới đất nước.
Ngân sách huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2010-2014 đã đóng góp
vai trò tích cực trong việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế, xã hội của cả nước nói chung
và của huyện Yên Mỹ nói riêng. Việc cân đối ngân sách nhà nước của huyện luôn
đạt ở mức cao tuy nhiên công tác quản lý ngân sách huyện còn một số bất cập như
tính công khai minh bạch trong công tác quản lý ngân sách nhà nước chưa cao,
nguồn thu ngân sách không ổn định, việc phát triển và nuôi dưỡng nguồn thu chưa
xứng với tiềm năng, thu ngân sách hàng năm không đủ chi trong khi tiềm lực thu
ngân sách của huyện vẫn còn nhiều khả năng thu đạt hoặc vượt chỉ tiêu ngân sách
mà tỉnh giao nhưng cho đến nay tỉnh vẫn phải trợ cấp một phần ngân sách để cân 2

đối thu chi của huyện. Vì vậy vấn đề tăng cường quản lý ngân sách huyện trong giai
đoạn hiện nay là hết sức cần thiết, đây chính là lý do tôi chọn đề tài “Quản lý ngân
sách nhà nước huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên” để làm đề tài luận văn thạc sỹ của
mình.
Câu hỏi nghiên cứu: Vậy “Quản lý ngân sách nhà nước ở huyện Yên Mỹ
tỉnh Hưng Yên có những vấn đề gì?”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá đúng thực trạng quản lý ngân sách trên địa bàn huyện Yên Mỹ,
phát hiện những vấn đề phát sinh trong quản lý ngân sách, đề xuất các giải pháp
hoàn thiện quản lý ngân sách trên địa bàn huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về quản lý ngân sách nhà nước.
Phân tích, đánh giá đúng thực trạng công tác quản lý ngân sách nhà nước ở
huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2010-2014.
Đề xuất một số giải pháp chủ yếu để hoàn thiện công tác quản lý ngân sách
nhà nước ở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên trong thời gian tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động quản lý Ngân sách Nhà nước huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi về không gian: Địa bàn huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Phạm vi về thời gian: Phân tích đánh giá thực trạng quản lý NSNN huyện
Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2010-2014.
4. Kết quả nghiên cứu của đề tài
Phân tích, đánh giá, phản ánh đúng hoạt động quản lý ngân sách nhà nước ở
huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên, chỉ ra những hạn chế của công tác này và nguyên
nhân của những hạn chế đó. Trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện
công tác quản lý ngân sách nhà nước huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. 5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm
có 4 chương:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về
quản lý ngân sách nhà nước.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu.
Chương 3: Thực trạng quản lý ngân sách nhà nước huyện Yên Mỹ, tỉnh
Hưng Yên giai đoạn 2010-2014.
Chương 4: Giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý ngân sách nhà nước huyện
Yên Mỹ