Thạc Sĩ Quản lý hoạt động giáo dục của đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học đạo đức - huy

iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN . i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT . iv
DANH MỤC BẢNG . v
DANH MỤC BIỂU ĐỒ . vi
MỞ ĐẦU . 1
1. Lý do chọn đề tài . 1
2. Mục đích nghiên cứu . 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu . 2
4. Giả thuyết khoa học . 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
6. Phương pháp nghiên cứu . 3
7. Phạm vi nghiên cứu . 4
8. Cấu trúc luận văn . 4
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤC ĐẠO ĐỨC CỦA ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ
MINH TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC 5
1.1. Sơ lược về vấn đề nghiên cứu 5
1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài . 5
1.1.2. Nghiên cứu ở trong nước . 6
1.2. Một số khái niệm công cụ . 9
1.2.1. Quản lí, Quản lí giáo dục . 9
1.2.2. Đạo đức, Giáo dục đạo đức, Quản lí hoạt động giáo dục đạo đức 12
1.3. Nội dung giáo dục đạo đức của Đội TNTP HCM trong nhà trường
tiểu học . 19
1.3.1. Nội dung các hoạt động giáo dục của Đội TNTP HCM trong
trường tiểu học . 19 iv
1.3.2. Nội dung hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP HCM 20
1.4. Nội dung quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP HCM . 22
1.4.1. Lập kế hoạch giáo dục đạo đức . 22
1.4.2. Tổ chức chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức . 23
1.4.3. Kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức . 24
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của
Đội TNTP HCM trong nhà trường tiểu học 26
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 30
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO
ĐỨC CỦA ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG
TIỂU HỌC ĐẠO ĐỨC HUYỆN VỊ XUYÊN, TỈNH HÀ GIANG . 31
2.1. Vài nét khái quát về các trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên,
tỉnh Hà Giang . 31
2.2. Thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP Hồ Chí Minh
ở trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang 38
2.2.1. Thực trạng về nội dung giáo dục đạo đức của Đội TNTP Hồ Chí
Minh ở trường tiểu học Đạo Đức 38
2.2.2. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh,
học sinh về mục tiêu của hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh . 40
2.2.3. Thực trạng nhận thức về ý nghĩa hoạt động giáo dục của Đội
TNTP HCM . 41
2.2.4. Thực trạng về hứng thú của học sinh khi tham gia hoạt động giáo
dục của Đội TNTP HCM . 42
2.2.5. Thực trạng về hình thức và mức độ tổ chức hoạt động giáo dục
đạo đức cho học sinh của Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Đạo
Đức, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang . 44
2.2.6. Kết quả hoạt động giáo dục đạo đức cho HS của Đội TNTPHCM 45
2.3. Thực trạng quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTPHCM ở
trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang . 46 v
2.3.1. Nhận thức về vai trò của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong trường
tiểu học . 46
2.3.2. Thực trạng công tác lập kế hoạch hoạt động giáo dục đạo đức của
Đội TNTP Hồ Chí Minh trường tiểu học Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, tỉnh
Hà Giang 48
2.3.3. Thực trạng công tác chỉ đạo triển khai các hoạt động giáo dục
đạo đức của Đội TNTP Hồ chí Minh 50
2.3.4. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục đạo
đức của Đội TNTP HCM . 54
2.3.5. Thực trạng việc phối hợp hoạt động giữa Đội TNTP HCM với
các tổ chức khác trong và ngoài trường tiểu học . 56
2.4. Đánh giá chung về thực trạng . 57
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 62
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
ĐẠO ĐỨC CỦA ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ
MINH TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠO ĐỨC HUYỆN VỊ XUYÊN,
TỈNH HÀ GIANG 63
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp 63
3.1.1. Đảm bảo các hoạt động giáo dục của Đội TNTP HCM phải phù
hợp với mục tiêu giáo dục của trường tiểu học . 63
3.1.2. Đảm bảo nguyên tắc kế thừa . 63
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo thực tiễn và khả thi 63
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo chất lượng và hiệu quả 64
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo sự tác động và huy động các chủ thể cùng
tham gia vào tổ chức các hoạt động giáo dục 64
3.2. Các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP
HCM ở trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang 65
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CB, GV trong nhà trường về nhiệm vụ
giáo dục đạo đức cho học sinh và vai trò của tổ chức Đội. . 65 vi
3.2.2. Đổi mới nội dung, hình thức tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức
của Đội TNTP HCM 66
3.2.3. Bồi dưỡng kĩ năng tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức cho
đội ngũ cán bộ phụ trách Đội TNTP HCM . 68
3.2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá các hoạt động giáo dục
đạo đức của Đội TNTP HCM 70
3.2.5. Tăng cường phối hợp giữa tổ chức Đội với các tổ chức khác
trong và ngoài trường để tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh 72
3.2.6. Đảm bảo các điều kiện, tài chính cơ sở vật chất phục vụ các hoạt
động giáo dục đạo đức . 73
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp . 75
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất . 76
3.4.1. Mục đích khảo sát 76
3.1.2. Đối tượng khảo sát . 76
3.4.3. Nội dung khảo sát 77
3.4.4. Phương pháp khảo nghiệm 77
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm . 77
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 80
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ . 81
1. Kết luận 81
2. Khuyến nghị . 83
2.1. Đối với Phòng giáo dục 83
2.2. Đối với Nhà trường . 83
2.3. Đối với Đội TNTP HCM 84
2.4. Đối với gia đình học sinh 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 85
PHẦN PHỤ LỤC iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BGH : Ban giám hiệu
CBGV : Cán bộ giáo viên
CBQL : Cán bộ quản lý
CMĐĐ : Chuẩn mực đạo đức
CMHS : Cha mẹ học sinh
CNXH : Chủ nghĩa xã hội
CNH - HĐH : Công nghiệp hoá - hiện đại hoá
CSCN : Cộng sản chủ nghĩa
CSVC : Cơ sở vật chất
CSVN : Cộng sản Việt Nam
GD : Giáo dục
GDĐĐ : Giáo dục đạo đức
GDTC : Giáo dục thể chất
GV : Giáo viên
GVBM : Giáo viên bộ môn
GVCN : Giáo viên chủ nhiệm
HĐĐ : Hội đồng đội
NGLL : Ngoài giờ lên lớp
SGK : Sách giáo khoa
TDTT : Thể dục thể thao
TNCS : Thanh niên cộng sản
TPT : Tổng phụ trách
TW : Trung ương
THCS : Trung học cơ sở
v
DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Đánh giá CBQL, GV, CMHS, HS về việc thực hiện giáo dục đạo
đức học sinh theo các nhóm giá trị đạo đức 39
Bảng 2.2. Đánh giá nhận thức về mục tiêu giáo dục đạo đức . 40
Bảng 2.3: Nhận thức của học sinh về ý nghĩa hoạt động giáo dục của Đội
TNTP HCM Trường tiểu học Đạo Đức 41
Bảng 2.4. Hình thức và mức độ tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức 44
Bảng 2.5: Kết quả GDĐĐ đạt được từ việc triển khai các chương trình
hoạt động của Đội trường tiểu học Đạo Đức, huyện Vị Xuyên,
tỉnh Hà Giang . 45
Bảng 2.6. Nhận thức vai trò của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong trường học . 47
Bảng 2.7. Thực trạng công tác lập kế hoạch hoạt động GDĐĐ ở trường tiểu
học Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang 49
Bảng 2.8 Thực trạng kiểm tra, đánh giá kế hoạch giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM ở trường Tiểu học Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, tỉnh
Hà Giang 55
Bảng 2.9. Mức độ hiệu quả việc phối hợp hoạt động với Đội TNTP HCM,
các tổ chức khác trong và ngoài trường tiểu học 56
Bảng 3.1. Mức độ cần thiết của các biện pháp quản lí giáo dục đạo đức học
sinh của Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Đạo Đức,
huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang 78
Bảng 3.2. Mức độ khả thi của các biện pháp quản lí giáo dục đạo đức học
sinh của Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Đạo Đức,
huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang 78

vi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Sự tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp quản lí hoạt động GDĐĐ cho học sinh thông qua
Đội TNTP Hồ Chí Minh 79
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Mục tiêu giáo dục của nước ta trong giai đoạn hiện nay là đào tạo con
người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có trí thức, sức khỏe, thẩm mĩ
và nghề nghiệp, trung thành với lí tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội;
hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của người công dân,
đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để thực hiện mục
tiêu đó, trong nhà trường, bên cạnh các hoạt động dạy học trên lớp thì nhà
trường Tiểu học luôn coi trọng các hoạt động ngoài giờ lên lớp, đây là môi
trường giúp HS hình thành và phát triển nhân cách một cách toàn diện và một
trong những hoạt động được chú ý nhiều nhất đó là công tác Đội - Sao - Phong
trào thiếu nhi.
Đội TNTP Hồ Chí Minh là tổ chức của thiếu niên. Trong các trường học,
hoạt động của tổ chức Đội có vai trò quan trọng trong việc giáo dục nhân cách
toàn diện học sinh, thông qua các hoạt động của tổ chức Đội, mỗi học sinh
không chỉ được trang bị thêm vốn tri thức, kinh nghiệm sống, các kĩ năng cần
thiết để hội nhập và phát triển, mà còn được giáo dục tư tưởng, đạo đức, để
hướng đến một lối sống lành mạnh và phù hợp với chuẩn mực của xã hội.
Đội TNTP Hồ Chí Minh ngày càng trưởng thành và lớn mạnh, dần dần
trở thành một tổ chức được toàn thể thiếu nhi Việt Nam yêu mến. Để có được
kết quả đó ngoài sự quan tâm của Đảng, của nhà nước thì điều quan trọng hơn
cả chính là sự đổi mới về nội dung và hình thức một cách đa dạng, phong phú,
và sáng tạo. Đổi mới về hình thức sao cho phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng
và đặc điểm tâm sinh lí của trẻ. Đổi mới về nội dung để đào tạo, định hướng
cho các em phát triển toàn diện, trở thành cháu ngoan Bác Hồ, và xa hơn là trở
thành những Đội viên ưu tú, những công dân tốt cho Tổ quốc.
Trường tiểu học Đạo Đức là một trong những Trường có uy tín của
huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Trong những năm qua được sự quan tâm, chỉ
2
đạo của chi bộ - Ban Giám hiệu nhà trường nên hoạt động của Đội TNTP HCM
trong nhà trường đã có những bước phát triển nhất định, đã đạt được nhiều kết
quả tốt, phát huy được vai trò và sức mạnh của đội ngũ thiếu niên, nhi đồng.
Kết quả khảo sát thực tiễn cho thấy, bên cạnh những mặt tích cực thì vẫn còn
đó những khó khăn, những tồn tại trong công tác Đội - Sao - Phong trào thiếu
nhi: khó khăn về thời gian, về xây dựng kế hoạch cũng như công tác quản lí,
phối hợp thực hiện hoạt động
Xuất phát từ những lí do trên, chúng tôi quyết định lựa chọn đề tài
"Quản lí hoạt động giáo dục của Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở
trường Tiểu Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang" làm luận văn tốt
nghiệp của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích đề xuất một số biện pháp quản lí nhằm
cao hiệu quả hoạt động giáo dục đạo đức của tổ chức Đội TNTP HCM ở trường
tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lí hoạt động giáo dục của Đội TNTP HCM trong trường tiểu học
Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP HCM ở
trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
4. Giả thuyết khoa học
Hoạt động Đội TNTP HCM trong trường tiểu học là một trong những
hoạt động quan trọng góp phần vào thực hiện mục tiêu giáo dục nhân cách toàn
diện cho học sinh. Tuy nhiên, hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP
HCM tại nhà trường hiện nay còn có những hạn chế nhất định, chưa đáp ứng
được yêu cầu đổi mới của thực tiễn giáo dục. Nếu đề xuất được các biện pháp
quản lí đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn thì hiệu quả hoạt động giáo dục
3
đạo đức của tổ chức Đội TNTP HCM sẽ được nâng cao, góp phần thực hiện
mục tiêu giáo dục toàn diện của trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh
Hà Giang trong giai đoạn hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu lí luận về quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM trong trường tiểu học.
5.2. Khảo sát thực trạng quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM ở trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM ở trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
5.4. Tổ chức khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
đề xuất.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết
Sử dụng các phương pháp: Phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát
hoá các tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động giáo dục của Đội
TNTP HCM ở trường tiểu học để thu thập những thông tin cần thiết phản ánh
thực trạng tổ chức, quản lí, hiệu quả của các hoạt động giáo dục.
6.2.2. Phương pháp phỏng vấn: Trực tiếp trò chuyện với đại diện: Ban
Giám hiệu; Cán bộ Đội; Lãnh đạo các phòng ban chức năng và giáo viên, HS
trong trường để thấy rõ thực trạng việc quản lí hoạt động giáo dục đạo đức
của Đội TNTP HCM. Đồng thời, chỉ ra được những nguyên nhân chủ yếu
ảnh hưởng đến hiệu quả của việc tổ chức và quản lí hoạt động giáo dục đạo
đức cho học sinh của Đội TNTP HCM trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị
Xuyên, tỉnh Hà Giang.
6.2.3. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Sử dụng hệ thống câu hỏi
điều tra trên các đối tượng là: Cán bộ quản lí, cán bộ Đội, giáo viên và học sinh
4
trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang, thông qua đó để
khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức và biện pháp quản lí
hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP HCM trường tiểu học Đạo Đức
huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
6.2.4. Phương pháp chuyên gia: Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi
tham khảo ý kiến của một số nhà giáo dục nhằm khảo nghiệm tính phù hợp và
tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
6.2.5. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Trên cơ sở các báo cáo tổng
kết của Đội TNTP HCM trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà
Giang trong 2 năm trở lại đây nhằm đánh giá những kết quả đã đạt được và
chưa được.
6.2.6. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: Nghiên cứu hiệu
quả các hoạt động do Đội TNTP HCM tổ chức cho học sinh nhằm đánh giá,
tổng kết kinh nghiệm trên cơ sở đó đề xuất các biện pháp phù hợp.
6.2.7. Phương pháp xử lí số liệu bằng thống kê toán học.
7. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu biện pháp quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội TNTP
HCM ở trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội
dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận của quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM trong trường tiểu học.
Chương 2: Thực trạng quản lí hoạt động giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM trong trường tiểu học Đạo Đức huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức của Đội
TNTP HCM ở trường tiểu Đạo Đức học huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.