Thạc Sĩ Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi toán ở trường tiểu học Thái Long thành phố Tuyên Quang, tỉ

iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN . i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT . iv
DANH MỤC CÁC BẢNG v
MỞ ĐẦU . 1
1. Lý do chọn đề tài . 1
. 4
. 4
. 4
4
. 5
7. Phạm vi nghiên cứu . 6
8. Cấu trúc luận văn . 6
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI
DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TOÁN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC 7
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề . 7
1.1.1. Trên thế giới 7
1.1.2. Ở Việt Nam 9
1.2. Những khái niệm công cụ của đề tài 15
1.2.1. Về Quản lý . 15
1.2.2. Về học sinh giỏi, học sinh giỏi toán và bồi dưỡng học sinh giỏi TH . 18
1.3. Một số vấn đề cơ bản về quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi
toán ở trường TH . 24
1.3.1. Nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng HSG ở các trường TH . 24
1.3.2. Các yếu tố có tác động đến quản lý hoạt động bồi dưỡng HSG
toán ở trường tiểu học 41 iv
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 44
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HỌC SINH GIỎI TOÁN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC THÁI LONG
THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG . 45
2.1. Một vài nét về khảo sát và tổ chức khảo sát . 45
2.1.1. Vài nét khái quát về trường tiểu học Thái Long, thành phố Tuyên
Quang, tỉnh Tuyên Quang . 45
2.1.2. Khái quát về khảo sát thực trạng . 46
2.2. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi toán ở trường TH Thái
Long, tỉnh Tuyên Quang 47
2.2.1. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng HSG 47
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi toán ở trường
TH Thái Long, tỉnh Tuyên Quang . 56
2.3.1. Nhận thức của CBQL, GV, HS, CMHS về tầm quan trọng của
việc quản lý hoạt động bồi dưỡng HSG toán 56
2.3.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi . 58
2.3.3. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi 60
2.3.4. Thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch
bồi dưỡng 64
2.3.5. Thực trạng phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội trong
công tác bồi dưỡng HSG toán . 65
2.3.6. Thực trạng quản lý các điều kiện CSVC đảm bảo cho hoạt động
bồi dưỡng HSG toán 66
2.4. Đánh giá chung về thực trạng biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi toán ở trường TH Thái Long, tỉnh Tuyên Quang 67
2.4.1. Mặt mạnh . 67
2.4.2. Mặt yếu 68
2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế . 69
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 70 v
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HỌC SINH GIỎI TOÁN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC THÁI LONG,
THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG 71
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp 71
3.1.1. Đảm bảo tính kế thừa . 71
3.1.2. Đảm bảo tính khả thi 71
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn 72
3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả . 72
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng HSG toán ở trường tiểu
học Thái Long 73
3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên, học sinh và cha mẹ
các em về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi 73
3.2.2. Kế hoạch hoá hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi . 74
3.2.3. Đổi mới nội dung và hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi . 76
3.2.4. Tăng cường áp dụng phương pháp dạy học phân hoá trong
dạy học 78
3.2.5. Đổi mới đánh giá kết quả học tập của học sinh theo tiếp cận
năng lực . 81
3.2.6. Tăng cường đầu tư CSVC phục vụ cho hoạt động bồi dưỡng HSG . 83
3.2.7. Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ sư
phạm cho đội ngũ giáo viên . 85
3.2.8. Cải tiến chế độ chính sách thi đua khen thưởng để khuyến khích
học sinh và giáo viên tham gia bồi dưỡng HSG 88
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp . 90
3.4. Khảo sát tính cần thiết và khả thi của các biện pháp 91
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 93
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ . 94
1. Kết luận 94
2. Khuyến nghị . 96 vi
2.1. Với Bộ Giáo dục và Đào tạo 96
2.2. Với UBND tỉnh Tuyên Quang 96
2.3. Với Sở GD&ĐT Tuyên Quang . 97
2.4. Với Phòng GD&ĐT Tp. Tuyên Quang 97
2.5. Với trường TH Thái Long 97
2.6. Với phụ huynh học sinh . 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 99
PHẦN PHỤ LỤC
iv
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BGH : Ban giám hiệu
CBQL : Cán bộ quản lý
CLPTGD : Chiến lược phát triển Giáo dục
CMHS : Cha mẹ học sinh
CNH, HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
CSVC, TBDH : Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học
GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo
GDQD : Giáo dục quốc dân
GDTH : Giáo dục Tiểu học
GV : Giáo viên
HĐND và UBND : Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân
HS : Học sinh
HSG : Học sinh giỏi
HSNK : Học sinh năng khiếu
KH - KT : Khoa học - Kỹ thuật
KHBD : Kế hoạch bồi dưỡng
KT - XH : Kinh tế - Xã hội
PHHS : Phụ huynh học sinh
PPDH : Phương pháp dạy học
SGK : Sách giáo khoa
TBC : Trung bình cộng
TH : Tiểu học
XHHGD : Xã hội hóa Giáo dục v
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Thống kê nhân sự của trường năm học 2014 - 2015 47
Bảng 2.2: Kết quả khảo sát việc thực hiện nội dung bồi dưỡng . 49
Bảng 2.3: Đánh giá của CBQL, GV và HS về điều kiện đảm bảo cho học tập . 51
Bảng 2.4. Kết quả khảo sát về tầm quan trọng của việc quản lý hoạt động
bồi dưỡng HSG toán ở trường TH Thái Long . 57
Bảng 2.5. Kết quả khảo sát nhận thức về mục đích quản lý hoạt động bồi
dưỡng HSG 57
Bảng 2.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch bồi
dưỡng của giáo viên . 64
Bảng 2.7: Kết quả khảo sát việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường
trong công tác bồi dưỡng HSG 65
Bảng 2.8: Kết quả khảo sát về các nội dung phối hợp giữa gia đình và
nhà trường trong công tác bồi dưỡng HSG . 66
Bảng 2.9: Kết quả đánh giá của GV về quản lý điều kiện CSVC đảm bảo
cho hoạt động bồi dưỡng HSG 66
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp quản
lý hoạt động bồi dưỡng HSG toán ở trường TH Thái Long, tỉnh
Tuyên Quang . 91
Bảng 3.2. Kết quả kiểm chứng về tính khả thi của các biện pháp quản lý công
tác bồi dưỡng HSG ở trường TH Thái Long, tỉnh Tuyên Quang . 92
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
:
" [14 -
" [14].
Xuất phát từ chủ trương của Đảng và Nhà nước ta trong việc nâng cao
dân trí đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Phát triển giáo dục
là nền tảng, là quốc sách hàng đầu tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, là một
trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước; là yếu tố cơ bản để phát triển xã hội. Bồi dưỡng và nâng cao kiến
thức cho học sinh là một trong những mục tiêu giáo dục và đào tạo của Bộ Giáo
dục. Việc bồi dưỡng học sinh giỏi cũng nhằm thực hiện theo chủ trương của
ngành Giáo dục trong việc phát triển và bồi dưỡng nhân tài, đào tạo tài năng
sau này cho đất nước. Muốn đưa đất nước đi lên, muốn xây dựng đất nước giàu
mạnh theo di chúc của Bác Hồ thì việc phát hiện, đào tạo và bồi dưỡng nhân tài
ngay từ Trường Tiểu học là một yêu cầu vô cùng quan trọng.
Xuất phát từ yêu cầu đặt ra trong phong trào thi đua dạy tốt, học tốt của
ngành Giáo dục hiện nay. Trong nhà trường phổ thông nói chung và trường
Tiểu học nói riêng, kết quả học sinh giỏi là một tiêu chí đánh giá kết quả trong
năm học của nhà trường. Bởi phong trào thi đua dạy và học có tốt thì mới có 2
được đội ngũ học sinh giỏi. Cùng với việc dạy tốt kiến thức đại trà thì việc bổ
sung kiến thức cho học sinh giỏi là vô cùng cần thiết. Việc bồi dưỡng học sinh
giỏi đẩy mạnh phong trào học tập trong nhà trường.
Xuất phát từ yêu cầu đặt ra trong việc đổi mới phương pháp dạy học môn
Toán ở Tiểu học. Trong nhà trường phổ thông cũng như trường Tiểu học, môn
Toán là một môn học độc lập, cùng với các môn học khác góp phần tạo nên
một con người phát triển toàn diện. Môn Toán cũng là một môn học cần số thời
gian lớn và cung cấp lượng kiến thức rộng, đòi hỏi phải chính xác và luôn
mang tính cập nhật theo thực tế nhu cầu cuộc sống đặt ra. Những năm gần đây,
Bộ Giáo dục không ngừng cải tiến, đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm giúp
cho hiệu quả đào tạo cao hơn theo kịp với xu thế phát triển của thời đại. Đặc
biệt, việc thay sách giáo khoa đã được tiến hành trên phạm vi toàn quốc. Nội
dung và chương trình sách giáo khoa Tiểu học mới đã được thay đổi, hoàn
thiện ở tất cả các môn, trong đó có môn Toán. Phương pháp mới đòi hỏi học
sinh phải tích cực, chủ động nắm bắt, lĩnh hội và tiếp thu kiến thức. Việc dạy
học giải bài toán nâng cao đối với học sinh là hết sức cần thiết. Nó giúp cho
việc rèn luyện tư duy, làm quen với cách phân tích- tổng hợp. Tạo điều kiện
cho học sinh hoạt động học tập chủ động, linh hoạt, sáng tạo. Từ đó học sinh
mới có thể tự mình tìm tòi, phát hiện, ứng dụng tri thức mới, có hứng thú, tự tin
trong học tập.
Xuất phát từ thực trạng việc dạy và học Toán nâng cao trong nhà trường
hiểu học hiện nay.
Đối với giáo viên: Những năm gần đây, mặc dù Bộ Giáo dục đã hết sức
quan tâm đến trình độ của đội ngũ giáo viên các cấp nói chung và trình độ của
giáo viên Tiểu học nói riêng. Các trường Đại học Sư phạm, Cao đẳng đã liên
tục mở các lớp đào tạo và đào tạo lại dưới nhiều hình thức nhằm nâng cao trình
độ cho giáo viên. Song ở một số trường Tiểu học, vẫn còn số ít giáo viên chưa
nhận thức hết tầm quan trọng của việc dạy giải toán nâng cao, cho nên thường 3
thì họ chỉ giảng dạy cho học sinh những yêu cầu cơ bản theo sách giáo khoa, còn
việc hướng dẫn giải các bài toán nâng cao họ rất ngại hay bỏ qua hoặc để tuỳ ý
học sinh tự giải. Có hướng dẫn cũng chỉ dựa vào những gợi ý trong sách giáo
viên, còn việc mở rộng kiến thức, phát triển tư duy cho học sinh thì ít chú ý tới.
Nhưng vấn đề đặt ra là dạy các em vào lúc nào? Bởi vì ngoài kiến thức khá nhiều
của chương trình mà còn dạy kiến thức nâng cao, nếu lồng ghép không hợp lý sẽ
gây quá tải đối với học sinh (kể cả đối tượng học sinh giỏi). Có lẽ đó cũng là một
trong những lý do mà giáo viên rất ngại dạy kiến thức nâng cao.
Đối với học sinh: Rất ít học sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc
tìm tòi các cách giải và các bài toán nâng cao. Chỉ những học sinh có cha mẹ
thực sự quan tâm đến việc học tập của con em mình thì mới có những cố gắng
trong việc giải những bài toán nâng cao. Còn lại, hầu hết các em chỉ lo sao giải
cho đủ các bài tập theo yêu cầu của nội dung bài học, rất ngại phải giải những
bài toán nâng cao. Khi gặp các bài toán có nội dung nâng cao là bỏ, không chịu
suy nghĩ, có em muốn giải thì không nắm được phương pháp giải, cách giải.
.
Ngày 15/10/2014 Thông tư 30/TT/BGD&ĐT chính thức có hiệu lực và
được triển khai trên cả nước. Cách đánh giá mới đòi hỏi cách quản lý cũng phải
thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tế. 4
"Quản lý hoạt động bồi
dưỡng học sinh giỏi toán ở trường Tiểu học Thái Long, thành phố Tuyên
Quang, tỉnh Tuyên Quang"
.

, góp phần nâng c
trường TH Thái Long TP Tuyên Quang tỉnh Tuyên Quang.


TP Tuyên Quang tỉnh Tuyên Quang.

Thái Long TP Tuyên Quang.

Bồi dưỡng học sinh giỏi không phải là vấn đề của riêng nước ta mà là vấn
đề đang được quan tâm ở mọi quốc gia trên thế giới trong chiến lược phát triển
nguồn nhân lực con người phát triển các mục tiêu kinh tế - xã hội. Vì vậy bồi
dưỡng học sinh giỏi trong môn Toán rất cần thiết để đất nước đi lên. Nếu tìm ra
đuợc một số cách giải toán sẽ giúp cho học sinh phát triển trí tuệ, nâng cao năng
lực tư duy, hình thành kỹ năng giải một số bài toán một cách chính xác.

5.1.
.
5.2.
. 5
5.3.
toán ở trường tiểu học Thái Long Thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang.
5.4.
.


Sử dụng các phương pháp như: Phương pháp phân tích và tổng hợp lí
thuyết; Phương pháp phân loại, hệ thống hóa lí thuyết . nhằm thu thập
những căn cứ, những thông tin khoa học để xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài
nghiên cứu.
6.2. Phương pháp điều tra
Tiến hành xây dựng bộ phiếu hỏi dành cho đối tượng là CBQL, GV
nhằm thu thập những thông tin cần thiết phục vụ cho việc phân tích và đánh giá
thực trạng vấn đề nghiên cứu.
6.3. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.3.1. Phương pháp quan sát sư phạm
Thu thập thông tin qua việc quan sát các hoạt động quản lý của Ban giám
hiệu, hoạt động dạy của GV và hoạt động học của HS học bồi dưỡng học sinh
giỏi trường TH Thái Long TP Tuyên Quang tỉnh Tuyên Quang.
6.3.2. Phương pháp chuyên gia
Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi tham khảo ý kiến của một số nhà giáo
dục nhằm khảo nghiệm tính phù hợp và tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
6.3.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Trên cơ sở các báo cáo tổng kết của nhà trường để đánh giá những kết
quả đã đạt được và chưa được.
6.3.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
Nghiên cứu hiệu quả các hoạt động giáo dục của nhà trường tổ chức cho
học sinh nhằm đánh giá, tổng kết kinh nghiệm trên cơ sở đó đề xuất các biện
pháp phù hợp. 6.3.5. Phương pháp hỗ trợ
Sử dụng các công thức toán học để xử lý dữ liệu thu được.
7. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh
giỏi toán tại trường TH Thái Long TP Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội
dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi
toán ở trường TH.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi toán ở
trường TH Thái Long TP Tuyên Quang tỉnh Tuyên Quang.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi toán ở
trường TH Thái Long TP Tuyên Quang tỉnh Tuyên Quang.