Thạc Sĩ Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách trên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ A

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự
giảng dạy, hướng dẫn, giúp đỡ nhiệt tình của các Thầy giáo, Cô giáo. Với tấm lòng
trân trọng và chân thành, tôi xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, Khoa
Kinh tế chính trị, Phòng đào tạo và các Thầy giáo, Cô giáo Trường Đại học Kinh tế
- Đại học Quốc gia Hà Nội. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp, các cơ quan, tổ chức có liên quan trên địa bàn tỉnh Nghệ An Đặc đã động
viên, giúp đỡ, cung cấp số liệu cho tôi trong thời gian qua. Đặc biệt, tôi xin chân
thành cảm ơn TS. Vũ Đức Thanh đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình
nghiên cứu và hoàn thành luận văn. MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .i
DANH MỤC BẢNG BIỂU ii
DANH MỤC HÌNH iii
PHẦN MỞ ĐẦU . 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC VẤN ĐỀ CƠ
BẢN VỀ QLNN ĐỐI VỚI ĐẦU TƯ XDCB TỪ NSNN . 5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 5
1.2. Những vấn đề lí luận về đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước 6
1.2.1. Khái niệm về đầu tư và đầu tư xây dựng cơ bản . 6
1.2.2. Đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước: Khái niệm, vai trò và đặc
điểm 8
1.2.3. Một số vấn đề lí luận về quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ
vốn ngân sách nhà nước . 13
1.2.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản từ
vốn ngân sách ở một số địa phương trong nước và bài học kinh nghiệm cho huyện
Nghi Lộc . 32
CHƯƠNG 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 37
2.1. Phương pháp luận . 37
2.2. Phương pháp nghiên cứu 37
2.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu . 39
2.3.1. Địa điểm nghiên cứu. . 39
2.3.2. Thời gian nghiên cứu. 40
2.4. Kỹ thuật và công cụ phân tích . 40
CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ
VỐN NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NGHI LỘC, TỈNH NGHỆ AN . 41
3.1. Tổng quan về đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách ở trên địa bàn huyện
Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An 41 3.1.1. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên 41
3.1.2. Tình hình kinh tế của tỉnh Nghệ An nói chung và ở huyện Nghi Lộc, tỉnh
Nghệ An 49
3.1.3. Tình hình quy hoạch xây dựng . 51
3.1.4. Đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước ở huyện Nghi Lộc, tỉnh
Nghệ An 52
3.2. Thực trạng quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước trên địa
bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An những năm qua 55
3.2.1. Thực trạng công cụ quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà
nước trên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An 55
3.2.2. Thực trạng quy trình quản lý đầu tư xây dựng cơ bản 64
3.2.3. Thực trạng phương pháp quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn
ngân sách trên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An 68
3.2.4. Về công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong công tác đầu tư xây dựng
cơ bản từ vốn ngân sách. . 70
3.3. Đánh giá về quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách trên
địa bàn huyện Nghi Lộc . 73
3.3.1. Những thành tựu 73
3.3.2. Những hạn chế . 75
3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế 77
CHƯƠNG 4. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ
DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH TRÊN
ĐỊA BÀN HUYỆN NGHI LỘC, TỈNH NGHỆ AN . 79
4.1. Phương hướng tăng cường quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ
vốn ngân sách nhà nước ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An 79
4.1.1. Những căn cứ đề xuất phương hướng tăng cường quản lý nhà nước đối với
đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An 79
4.1.2. Phương hướng tăng cường quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản
từ vốn ngân sách ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An 83 4.2. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn
ngân sách nhà nước ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An . 85
4.2.1. Giải pháp về hoàn thiện các công cụ quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn
ngân sách . 85
4.2.2. Giải pháp về hoàn thiện và thực hiện quy trình quản lý 89
4.2.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả phương pháp quản lý nhà nước đối với đầu tư
xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước. . 92
4.2.4. Tăng cường xây dựng cơ sở vật chất, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin
trong quản lý đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước . 95
4.2.5. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong quản lý đầu tư xây dựng
cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước . 96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO . 100
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Từ viết tắt Nguyên nghĩa
1 BOT
Viết tắt của cụm từ tiếng Anh: Built-Operation-Transfer:
Xây dựng -Vận hành - Chuyển giao
2 BT
Viết tắt của cụm từ tiếng Anh: Built-Transfer: Xây dựng -
Chuyển giao
3 DA Dự án
4 FDI
tiếng Anh: Foreign Direct Investment: Đầu tư trực tiếp
nước ngoài
5 GDP
Tiếng Anh: Gross Domestic Product: Tổng sản phẩm quốc
nội
6 GPMB Giải phóng mặt bằng
7 NSNN Ngân sách nhà nước
8 QLDA Quản lý dự án
9 QLNN Quản lý nhà nước
10 TSCĐ Tài sản cố định
11 UBND Ủy ban nhân dân
12 XDCB Xây dựng cơ bản
ii
DANH MỤC BẢNG BIỂU


Bảng 3.2: Tổng giá trị sản phẩm trong tỉnh theo giá thực tế . 50
Bảng 3.3 Tổng hợp giá trị đầu tư trên địa bàn do cấp huyện quản lý . 54
Bảng 3.4. Tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách 57
Bảng 3.5: Tình hình nợ đọng từ vốn ngân sách nhà nước (Số liệu tính đến
31/12/2014) . 58
Bảng 3.6. Kết quả quyết toán vốn đầu tư trên tại huyện Nghi Lộc . 60
Bảng 3.7 Số liệu về nguồn nhân lực làm công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản
của huyện Nghi Lộc . 63
Bảng 3.8 Số liệu về nguồn nhân lực làm công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản ở
huyện Nghi Lộc . 64
Bảng 3.9. Tình hình quyết toán vốn đầu tư các dự án đã hoàn thành . 68
iii
DANH MỤC HÌNH

Hình 1.2 Tổn thất trong đầu tư xây dựng cơ bản . 28
Hình 2.1 Sơ đồ về phương pháp nghiên cứu 37
Hình 3.1. Bản đồ huyện Nghi Lộc . 41
Hình 3.2 Phân cấp quyết định đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước ở
Nghệ An 53
Hình 3.3 Sơ đồ bộ máy quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản của huyện
Nghi Lộc . 58
Hình 3.4. Sơ đồ phân công trách nhiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản 62
Hình 3.5 Quy trình quản lý và thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ bản . 66




1
PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong tiến trình đổi mới, phát triển kinh tế xã hội ở Việt nam, nhu cầu về
đầu tư và xây dựng là rất lớn. Đầu tư xây dựng cơ bản là lĩnh vực quan trọng, giữu
vai trò then chốt trong việc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, thực hiện công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước. Hàng nưm Việt Nam đã dành một tỷ lệ lớn ngân sách
nhà nước chi cho đầu tư xây dựng cơ bản. Hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản đòi
hỏi thời gian dài, vốn lớn, dễ xảy ra tình trạng quản lý yếu kém hoặc buông lỏng
công tác quản lý, dễ nảy sinh tiêu cực gây thất thoát trong đầu tư xây dựng cơ bản.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang ngày càng đổi mới và đang trong quá trình hội
nhập kinh tế thế giới đòi hỏi phải có một hạ tầng đồng bộ và đáp ứng với nhu cầu
đổi mới thì vấn đề đầu tư xây dựng lại càng mang tính cấp bách và cần thiết hơn
bao giờ hết.
Trong thời gian qua và có lẽ trong nhiều năm tới các dự án đầu tư xây dựng
cơ bản trên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ an qua cũng nằm trong tình trạng
chung chung về chất lượng hoạt động đầu tư của nhiều địa phương trên cả nước còn
nhiều hạn chế. Công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên cả nước nói chung và
trên địa bàn huyện Nghi Lộc nói riêng còn nhiều khiếm khuyết, hạn chế đó là:
Thiếu các biện pháp quản lý đồng bộ, kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản bị cắt khúc
từng năm, hiệu quả đầu tư còn kém, chi cho đầu tư xây dựng cơ bản còn dàn trải,
trong giai đoạn này đầu tư chủ yếu theo hiện trạng, . gây nợ đọng trong xây dựng
cơ bản, lãng phí, gây thất thoát vốn nhà nước lớn.
Các nguyên nhân chủ yếu làm công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ
vốn ngân sách nhà nước còn kém hiệu quả là do đầu tư phân tán do nguồn vốn còn
hạn chế, đầu tư dàn trải, đầu tư không phù hợp với quy hoạch tổng thể đã được
duyệt; bộ máy quản lý kém hiệu quả, năng lực chưa cao, chưa thực sự nắm bắt được
quy trình, phương pháp quản lý, Tiến độ thi công công trình thường chậm theo kế
hoạch, giải ngân vốn thường không kịp thời, thiếu vốn, năng lực quản lý dự án của 2
các chủ đầu tư còn hạn chế. Các ban quản lý dự án trên địa bàn huyện hoạt động
kiêm nhiệm chưa phát huy hiệu quả . Thêm vào đó, do đặc thù của công tác đầu tư
xây dựng cơ bản thường là giá trị rất lớn, thời gian đầu tư dài nên dễ xảy ra tình
trạng lãng phí, thất thoát vốn đầu tư xây dựng cơ bản của Nhà nước, làm cho công
tác đầu tư sử dựng đạt hiệu quả thấp. Nhằm khắc phục các mặt hạn chế này cần phải
từng bước nâng cao hiệu quả công tác quản lý dự án các công trình xây dựng cơ bản
trên địa bàn huyện để công tác đầu tư xây dựng được tốt hơn, chất lượng công trình
đạt hiệu quả cao hơn.
Xuất phát từ tầm quan trọng của công tác quản lý Nhà nước đối với đầu tư
xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước, đạt hiệu quả cao, tránh tình trạng gây
lãng phí, thất thoát, góp phần ổn định phát triển kinh tế trên địa bàn. Vì vậy, đề tài:
“Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách trên địa bàn huyện
Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An” được tôi chọn làm luận văn tốt nghiệp cao học ngành
Quản lý kinh tế, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội.
2. Câu hỏi nghiên cứu
Giải pháp nào để hoàn thiện Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn
vốn ngân sách trên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An?
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước đối với đầu tư
xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm
tăng cường Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách trên địa
bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay và tầm nhìn đến năm
2025, để có hiệu quả cao nhất.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ sau:
- Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận về quản lý nhà nước đối với đầu tư xây
dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước;
- Thu thập số liệu, phân tích, chỉ ra những đặc điểm cơ bản và đánh giá thực 3
trạng quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước.
- Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với đầu tư xây
dựng cơ bản trong phạm vi huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay
và tầm nhìn đến năm 2025.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Hoạt động quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản có phạm vi
rộng, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực như: tài nguyên môi trường; đầu tư;
xây dựng; công nghiệp, giao thông; thủy lợi . Do thời gian và yêu cầu về nội dung,
nên luận văn này chỉ tập trung vào đối tượng và phạm vi nghiên cứu sau:
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước trên
địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An có hiệu quả cao nhất.
Những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cghi
Lộc, tỉnh Nghệ An.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung, luận văn tập trung nghiên cứu: Công cụ quản lý; phương thức
quản lý; quy trình quản lý; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về hành
chính, kinh tế (nếu có) trong hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách
nhà nước trong phạm vi của huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.
- Về không gian: Tất cả các đơn vị trong huyện Nghi Lộc, Số liệu khảo sát
tiến hành tại phòng Tài chính, kế hoạch của huyện; Số liệu thanh tra sai phạm trong
lĩnh vực đầu tư XDCB của thanh tra tỉnh Nghệ An.
- Về thời gian: giai đoạn từ năm 2010 - 2014, tầm nhìn 2025.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Sau khi nghiên cứu thành công, luận văn sẽ góp phần làm rõ thêm các vấn đề
lý luận về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước; đồng thời,
luận văn sẽ đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng
cơ bản từ vốn ngân sách ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Kết quả nghiên cứu về thực trạng quản lý và đề xuất những giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách ở huyện Nghi
Lộc, và có ý nghĩa trong việc áp dụng thực tiễn đối với các huyện, thị xã, thành phố
trên địa bàn tỉnh Nghệ An và các đơn vị cấp huyện khác trên cả nước có các đặc
điểm về đầu tư xây dựng cơ bản tương đồng.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn được kết cấu 4 chương:
Chương 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở khoa học về quản lý
đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách trên địa bàn huyện
Chương 2. Phương pháp và thiết kế nghiên cứu.
Chương 3. Thực trạng quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ
vốn ngân sách nhà nướctrên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.
Chương 4. Phương hướng và giải pháp để tăng cường quản lý nhà nước đối
với đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Nghi
Lộc tỉnh Nghệ An.