Thạc Sĩ Quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc của Liên bang Malaysia từ năm 1957 đến 1990

Luận văn dài 108 trang gồm 3 chương, 7 tiết.

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Lựa chọn con đường phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ là vấn đề rất lớn, không chỉ đi tới mục tiêu xây dựng đất nước giàu mạnh, đời sống nhân dân được ấm no, phồn vinh, hạnh phúc, mà còn là sự tiếp tục bảo vệ, củng cố, giữ gìn độc lập dân tộc một cách vững chắc nhất. Các nước mới giành được độc lập nhận thức rằng, độc lập về chính trị chưa phải là độc lập hoàn toàn, nguy cơ trở lại kiếp sống nô lệ dưới nhiều hình thức có thể trở thành hiện thực. Các thế lực thực dân đế quốc không dễ dàng từ bỏ quyền lợi của họ ở các thuộc địa cũ, cũng chẳng hân hoan đón chào những người dân ở xứ "bảo hộ" ngày trước nay được tự do, hạnh phúc, được xếp ngang hàng với mình. Thời đại đã thay đổi, các nước thực dân, đế quốc không thể thống trị trắng trợn, trực tiếp như trước đây, mà họ đã sử dụng các cách thức mới với chiêu bài nhân quyền, viện trợ và đầu tư phát triển. Hơn nữa, sự gia tăng của toàn cầu hóa, khu vực hóa và chuyển nhanh sang nền kinh tế tri thức cũng đang đặt ra không ít thách thức đối với việc duy trì chủ quyền và bản sắc quốc gia dân tộc. Song song với tiến trình hội nhập, xây dựng một xã hội hài hòa, đoàn kết và khoan dung, thì xu hướng ly khai dân tộc, áp đặt "dân chủ", "chia để trị" trên thế giới cũng có chiều hướng gia tăng. Trong khi ở một số nước phát triển nhanh về kinh tế, ổn định xã hội, chủ quyền an ninh quốc gia được đảm bảo thì nhiều quốc gia khác trở nên tồi tệ. Chính vì vậy, việc nghiên cứu con đường, cách thức đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc trong bối cảnh quốc tế mới hiện nay luôn là đề tài hấp dẫn.
Malaixia (trong công trình này, chúng tôi sử dụng nhiều loại thuật ngữ khác nhau liên quan đến người Malaixia và đất nước Malaixia; trước 1963, nước này gọi là Malaya hay Malaia; sau 1963, Liên bang Malaya được đổi thành Malaysia hay Malaixia; thuật ngữ Malayu hay Melayu là tên gọi tộc người Malai; người Malaixia là chỉ tất cả công dân sống trên lãnh thổ Malaixia, không phân biệt họ là tộc người nào. Chính vì vậy trong công trình sử dụng nhiều thuật ngữ khác nhau chỉ về đất nước, con người, các cộng đồng dân tộc của Malaixia qua từng thời kỳ lịch sử), từ một nước nông nghiệp lạc hậu, thuộc địa nửa phong kiến, hết sức đa dạng về cấu trúc văn hóa - tộc người, lại bị chia cắt thành nhiều vùng lãnh thổ với trình độ phát triển khác nhau, từ sau khi được trao trả độc lập cho tới nay đã vươn lên trở thành một quốc gia tương đối phát triển với một nền kinh tế năng động, có sức cạnh tranh khá cao, một xã hội ổn định và ngày càng có uy tín cao trên trường quốc tế. Đây là một trong những trường hợp khá điển hình trong số các nước đang phát triển nói chung, ở Đông Nam Á nói riêng về sự kết hợp tương đối hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với công bằng xã xã hội và hài hòa dân tộc, giữa củng cố nền độc lập dân tộc với hội nhập khu vực và quốc tế. Vì vậy, nghiên cứu con đường phát triển hiện đại của Malaixia nói chung, củng cố nền độc lập và đoàn kết quốc gia - dân tộc nói riêng kể từ khi nước này giành được độc lập cho tới nay không chỉ là vấn đề học thuật, mà có ý nghĩa thực tiễn chính trị lớn, góp phần cung cấp thêm cứ liệu khoa học và bài học kinh nghiệm cho việc hoạch định và thực thi chính sách phát triển của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài: "Quá trình đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia từ 1957 đến 2005" để viết Luận văn thạc sĩ, chuyên ngành Lịch sử phong trào cộng sản, công nhân quốc tế và giải phóng dân tộc, mã số: 62 22 52.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Nghiên cứu quá trình đấu tranh và củng cố nền độc lập dân tộc, xây dựng bản sắc quốc gia - dân tộc của các nước đang phát triển dưới thời chiến tranh lạnh và trong bối cảnh gia tăng của toàn cầu hóa và chuyển nhanh sang nền kinh tế tri thức hiện nay luôn là chủ đề hấp dẫn đối với các học giả và giới chính trị trong và ngoài nước. Trên thế giới đã không ít tài liệu, các công trình khoa học bàn luận các khía cạnh khác nhau về vấn đề trên, trong đó liên quan đến con đường phát triển hiện đại của Malaixia. Trong số trên phải kể đến các cuốn sách "Malaysian Politics & Government" của Jayum A. Jawan (2004); "Malay Political Leadership" của Anthony S. K. Shome (2002); "Mahathir administration: leadership and change in a multiracial society" của Chung Kek Yoong (1987); "Malaysia in transiton: Politics and Society" của Abdul R. Baginda (2003); "Managing the Malaysia Economy: Challenges & Prospect" của Ranmon V. Navarantnam (1997) v.v . Các công trình trên không chỉ nói lên sự lựa chọn con đường phát triển kinh tế - xã hội và thể chế chính trị của Malaixia, mà quan trọng hơn là chỉ ra vai trò của chính sách kết hợp giữa tăng trưởng kinh tế với công bằng xã hội và hài hòa dân tộc, giữa nội lực và ngoại lực đối với củng cố nền độc lập và thống nhất quốc gia - dân tộc trong bối cảnh mới.
Ở Việt Nam, trong thập niên gần đây vấn đề trên được nhiều người quan tâm nghiên cứu. Đã có không ít công trình liên quan đến con đường phát triển của Malaixia đã được bảo vệ cấp thạc sĩ, tiến sĩ và xuất bản thành sách; Trong số này phải kể đến các công trình như "Kinh tế Malaixia" của Đào Lê Minh và Trần Lan Hương (2001); "Đặc điểm con đường phát triển kinh tế - xã hội của các nước ASEAN" (trong đó có phần Malaixia) do Phạm Đức Thành chủ biên); "Chính sách Kinh tế mới với vấn đề hòa hợp dân tộc ở Malaixia giai đoạn 1971-1990" (luận văn cao học của Lý Tường Vân, 2002); "Mahathir Mohamad với vấn đề dân tộc và tôn giáo của Malaixia" (Luận văn cao học của Lê Thị Huyền, 2005), "Sự tiến triển trong chính sách dân tộc của Malaixia từ 1957 đến 2000" (luận văn cao học của Võ Thị Thu Nguyệt, 2005 v.v . Tuy nhiên, hiện nay chưa có một công trình nghiên cứu chuyên sâu dành riêng xem xét con đường, biện pháp đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Malaixia kể từ khi nước này giành được độc lập từ tay người Anh (1957 đến nay (2005).
Tài liệu để viết luận văn cao học này là khá phong phú, đa dạng, bằng nhiều thứ tiếng, nhất là tiếng Việt và tiếng Anh. Ngoài các chuyên luận, sách báo, các bài tạp chí, còn có các văn bản pháp quy như Hiến pháp, pháp luật của nhà nước, các bài diễn văn, báo cáo của các đảng phái chính trị, các nhân vật cấp cao trong bộ máy nhà nước, các văn kiện ký kết trong và ngoài nước.
Nhìn chung, trong các công trình và bài viết nêu trên, đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia từ năm 1957 đến 2005 tuy đã phản ánh trên nhiều khía cạnh, nhưng chưa mang tính hệ thống, chuyên sâu, cũng chưa trở thành đối tượng nghiên cứu độc lập của một công trình khoa học nào ở trong cũng như ngoài nước, đặc biệt trên quy mô luận văn thạc sĩ
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
Mục đích của luận văn:
Trên cơ sở những dữ kiện, tài liệu chính thức được công bố về Liên bang Malaixia, luận văn đi sâu nghiên cứu làm rõ quá trình đấu tranh củng cố nền độc lập, đoàn kết và thống nhất quốc gia - dân tộc của Liên bang Malaixia khi nước này giành được độc lập từ tay thực dân Anh (1957) đến nay (2005), để từ đó rút ra triển vọng và bài học kinh nghiệm đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia trong gần 50 năm qua.
Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn:
Luận văn tập trung giải quyết các nhiệm vụ sau:
- Phân tích những nhân tố tác động đến quá trình đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Malaixia;
- Phân tích các biện pháp chủ yếu đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia từ năm 1957 đến 2005;
- Đánh giá triển vọng và bài học kinh nghiệm đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của nước Liên bang Malaixia trong gần 50 năm qua.
4. Phạm vi nghiên cứu của luận văn
- Về nội dung:Luận văn tập trung nghiên cứu quá trình đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia trong gần 50 năm qua, thông qua các biện pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng đỡ, tạo dựng cộng đồng doanh nghiệp người bản địa, khuyến khích hợp tác kinh tế và hòa hợp dân tộc, thúc đẩy hội nhập quốc tế và những thuận lợi, khó khăn đang đặt ra đối với độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia
- Về thời gian: Trọng tâm nghiên cứu là thời gian từ khi Liên bang Malaixia giành độc lập đến nay (1957 đến 2005)
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
- Cơ sở lý luận: Luận văn dựa trên những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về hình thái kinh tế - xã hội, về nhà nước và giai cấp, dân tộc, thời đại, Đảng cầm quyền trong hệ thống chính trị.
Đồng thời vận dụng những quan điểm cơ bản trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh, văn kiện của Đảng và Nhà nước ta về cuộc đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc trong giai đoạn hiện nay.
- Phương pháp nghiên cứu: Những nguyên lý, phương pháp luận cơ bản của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, hệ thống phương pháp luận sử học mácxít là cơ sở hình thành phương pháp nghiên cứu luận văn. Tác giả sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh lịch sử, đặc biệt là phương pháp lịch sử và logic; kết hợp với phương pháp phân tích hệ thống và lý thuyết phát triển để nghiên cứu và trình bày nội dung luận văn.
6. Đóng góp mới về khoa học của luận văn
- Đánh giá những bước đi, cách thức và thành tựu và khó khăn trong đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Malaixia từ sau 1957 đến 2005 trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác và các lý thuyết phát triển khác (như lý luận về toàn cầu hóa và khu vực hóa v.v .).
- Nêu lên một số bài học kinh nghiệm về cuộc đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc có thể tham khảo đối với Việt Nam trong bối cảnh mới hiện nay
7. Ý nghĩa lí luận và thực tiễn của luận văn
- Về mặt lí luận: Thông qua phân tích các biện pháp đấu tranh củng cố nền độc lập dân tộc của Liên bang Malaixia gần 50 năm qua, luận văn góp phần cung cấp thêm cứ liệu khoa học và một số bài học kinh nghiệm để tham khảo xung quanh vấn để bảo vệ và củng cố nền độc lập dân tộc trong giai đoạn hiện nay
- Về mặt thực tiễn: Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu, giảng dạy trong các trường đại học, học viện về các môn thuộc chuyên ngành của khoa học lịch sử,, nhất là lịch sử phong trào giải phóng dân tộc.