Tài liệu Protein

Protein


Protein là hợp chất hữu cơ có ý nghĩa quan trọng bậc nhất trong cơ
thể sống, về mặt số lượng, protein chiếm không dưới 50% trọng lượng khô
của tế bào; về thành phần cấu trúc, protein được tạo thành chủ yếu từ các
amino acid vốn được nối với nhau bằng liên kết peptide. Cho đến nay
người ta đã thu được nhiều loại protein ở dạng tinh thể và từ lâu cũng đã
nghiên cứu kỹ thành phần các nguyên tố hoá học và đã phát hiện được
rằng thông thường trong cấu trúc của protein gồm bốn nguyên tố chính là
C, H, O, N với tỷ lệ C ≈ 50%, H ≈ 7%, O ≈ 23% và N ≈ 16%. Đặc biệt tỷ
lệ N trong protein khá ổn định (lợi dụng tính chất này đểđịnh lượng
protein theo phương pháp Kjeldahl bằng cách tính lượng N rồi nhân với
6,25). Ngoài ra trong protein còn gặp một số nguyên tố khác như S ≈0-3%
và P, Fe, Zn, Cu .


Phân tử protein có cấu trúc, hình dạng và kích thước rất đa dạng,
khối lượng phân tử (MW) được tính bằng Dalton (1Dalton = 1/1000 kDa,
đọc là kiloDalton) của các loại protein thay đổi trong những giới hạn rất
rộng, thông thường từ hàng trăm cho đến hàng triệu. ví dụ: insulin có khối
lượng phân tử bằng 5.733; glutamat-dehydrogenase trong gan bò có khối
lượng phân tử bằng 1.000.000, v.v .


Từ lâu người ta đã biết rằng protein tham gia mọi hoạt động sống
trong cơ thể sinh vật, từ việc tham gia xây dưng tế bào, mô, tham gia hoạt
động xúc tác và nhiều chức năng sinh học khác. Ngày nay, khi hiểu rõ vai
trò to lớn của protein đối với cơ thể sống, người ta càng thấy rõ tính chất
duy vật và ý nghĩa của định nghĩa thiên tài của Engels P. “Sống là phương
thức tồn tại của những thể protein”. Với sự phát triển của khoa học, vai trò
và ý nghĩa của protein đối với sự sống càng được khẳng định. Cùng với
nucleic acid, protein là cơ sở vật chất của sự sống.


3.1. Amino acid


3.1.1 Cấu tạo chung


Amino acid là chất hữu cơ mà phân tử chứa ít nhất một nhóm
carboxyl (COOH) và ít nhất một nhóm amine (NH ), trừ proline chỉ có
2


nhóm NH (thực chất là một imino acid).