Tài liệu Phương hướng và giải pháp phát triển ngành mía đường Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế

ĐỀ TÀI: Phương hướng và giải pháp phát triển ngành mía đường Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế

lêi năi ®Çu
Trong thêi ®¹i hiÖn nay, më cöa héi nhËp, toµn cÇu ho¸ lµ mét xu thƠ kh«ng thÓ ®¶o ng­îc cho sù ph¸t triÓn cña n̉n kinh tƠ thƠ giíi. Nă lµ nhưng b­íc ®i tÊt yƠu cña qu¸ tr×nh tham gia cña mét n­íc vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tƠ. §©y lµ mét qu¸ tr×nh chøa ®ùng c¶ thêi c¬ vµ th¸ch thøc, ®ßi hái c¸c n­íc ph¶i nhanh nh¹y trong viÖc n¾m b¾t thêi c¬ vµ thƯch øng nhanh víi nhưng th¸ch thøc. §Ó lµm ®­îc ®ỉu nµy, c¸c n­íc ph¶i lùa chän s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ că lîi thƠ c¹nh tranh m¹nh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn c¶ th̃ tr­êng trong n­íc vµ th̃ tr­êng thƠ giíi.
ViÖt Nam c̣ng b¾t ®Çu tham gia vµo tiƠn tr×nh më cöa, héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ b»ng viÖc ra nhËp AFTA vµ WTO. Víi ®Æc ®iÓm cña mét n­íc n«ng nghiÖp ®ang ph¸t triÓn, ViÖt Nam că nhỉu lîi thƠ c¹nh tranh v̉ c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n. XuÊt khÈu n«ng s¶n ®· vµ ®ang ®ăng găp mét phÇn kh¸ lín vµo tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc, găp phÇn thu ngo¹i tÖ vµ cung cÊp vèn cho n̉n kinh tƠ. N«ng s¶n ®· trë thµnh mét ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam.
MƯa ®­êng că ṽ trƯ kh¸ quan träng trong ngµnh chƠ biƠn n«ng s¶n vµ lµ ngµnh s¶n xuÊt ®· că tơ l©u ë ViÖt Nam. Nă ®ăng vai trß quan träng trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu kh¸ lín trong n­íc, gi¶i quyƠt viÖc lµm vµ trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. S¶n xuÊt ®­êng æn ®̃nh vµ ph¸t triÓn sÏ găp phÇn ph¸t triÓn ®ång bé c¸c ngµnh c«ng nghÖ chƠ biƠn kh¸c. Tuy nhiªn, hiÖn nay ngµnh mƯa ®­êng gÆp rÊt nhỉu khă kh¨n v̉ mäi mÆt: v̉ vïng nguyªn liÖu, v̉ s¶n xuÊt vµ tiªu thô. Do ®ă, cÇn ph¶i că nhưng ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn ngµnh mƯa ®­êng mét c¸ch hîp lư, nh»m gi¶i quyƠt nhưng vÊn ®̉ khă kh¨n vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c̣ng nh­ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh mƯa ®­êng.
§̉ tµi v̉ ngµnh mƯa ®­êng ®· ®­îc nhỉu ng­êi nghiªn cøu. Tuy nhiªn, nă vÉn lµ mét ®̉ tµi rÊt cÊp thiƠt, ®Æc biÖt lµ sau khi n­íc ta ®· hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh 1 triÖu tÊn ®­êng vµo n¨m 2000. Ch­¬ng tr×nh mƯa ®­êng ®· ®¹t ®­îc nhưng thµnh qu¶ kh¸ lín, nh­ng nhưng vÊn ®̉ ®Æt ra tơ ch­¬ng tr×nh nµy c̣ng kh«ng nhá v̉ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ngµnh mƯa ®­êng trong giai ®o¹n tíi, ®Æc biÖt khi ta ra nhËp AFTA vµ WTO.
NhËn thøc ®­îc vÊn ®̉ nµy, t«i m¹nh d¹n lùa chän ®̉ tµi Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ngµnh mƯa ®­êng ViÖt Nam trong ®ỉu kiÖn héi nhËp kinh tƠ cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh.
LuËn v¨n că kƠt cÊu gåm ba phÇn:
Ch­¬ng I: Ṽ trƯ ngµnh mƯa ®­êng trong n̉n kinh tƠ quèc d©n vµ quan ®iÓm ph¸t triÓn ngµnh mƯa ®­êng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc.
Ch­¬ng II: T×nh h×nh thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn ngµnh mƯa ®­êng trong giai ®o¹n 1996 -2000.
Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ngµnh mƯa ®­êng trong thêi gian tíi.
Môc ®Ưch nghiªn cøu:
LuËn v¨n nh»m ph©n tƯch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng s¶n xuÊt, tiªu thô vµ hiÖu qu¶ kinh tƠ cña ngµnh mƯa ®­êng sau chiƠn l­îc 1 triÖu tÊn vµo n¨m 2000, ®ång thêi, nªu lªn ®­îc nhưng thuËn lîi, khă kh¨n vµ nhưng tån t¹i cña ngµnh, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®̉ ra c¸c ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ®Ó gi¶i quyƠt nhưng khă kh¨n vµ ®ỉu chØnh quan ®iÓm ®̃nh h­íng cho phï hîp víi xu thƠ ph¸t triÓn hiÖn nay.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o - Ths Ṿ C­¬ng vµ c¸c C« Chó Vô N«ng nghiÖp - Ph¸t triÓn N«ng th«n ®· tËn t×nh gióp ®́ t«i trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn ®̉ tµi nµy. MÆc dï ®· că nhỉu cè g¾ng, song do nhưng h¹n chƠ v̉ mÆt tr×nh ®é vµ thêi gian, bµi viƠt cña t«i kh«ng tr¸nh khái nhưng sai săt. T«i rÊt mong nhËn ®­îc nhưng găp ư quư b¸u cña thÇy gi¸o vµ c¸c C« Chó trong Vô ®Ó bµi viƠt cña t«i ®­îc hoµn thiÖn h¬n.










Ch­¬ng I:

Ṽ trƯ ngµnh mƯa ®­êng trong n̉n kinh tƠ quèc d©n vµ quan ®iÓm ph¸t triÓn cña §¶ng vµ Nhµ n­íc.

I- Ṽ trƯ cña ngµnh mƯa ®­êng trong n̉n kinh tƠ quèc d©n.
1- Ph¸t triÓn chƠ biƠn n«ng s¶n lµ h­íng ®i ®óng trong qu¸ tr×nh CNH- H§H.
1.1-Vai trß cña ngµnh chƠ biƠn n«ng s¶n ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
N«ng nghiÖp lµ mét ngµnh că tƯnh l̃ch sö ph¸t triÓn l©u ®êi, c¸c ho¹t ®éng n«ng nghiÖp ®· că tơ ngµn n¨m nay kÓ tơ khi con ng­êi tơ bá s¨n b¾n h¸i l­îm. N«ng nghiÖp lµ ngµnh t¹o ra s¶n phÈm thiƠt yƠu nhÊt cho con ng­êi nh­: l­¬ng thùc, thùc phÈm. Con ng­êi că thÓ sèng mµ thiƠu s¾t thĐp nh­ng kh«ng thÓ sèng mµ thiƠu l­¬ng thùc. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp lµ sù ra ®êi cña ngµnh chƠ biƠn n«ng s¶n. Ngµnh chƠ biƠn n«ng s¶n ph¸t triÓn cïng víi sù t¨ng tr­ëng cña c«ng nghiÖp vµ kh¶ n¨ng l­u th«ng cña hµng ho¸ trªn th̃ tr­êng. Ho¹t ®éng chƠ biƠn n«ng s¶n ®ăng vai trß rÊt quan träng trong n̉n kinh tƠ quèc d©n năi chung vµ ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp năi riªng.
- ChƠ biƠn n«ng s¶n gióp cho s¶n xuÊt æn ®̃nh vµ ph¸t triÓn. Trong n̉n s¶n xuÊt hµng ho¸, ng­êi n«ng d©n sÏ ®Çu t­ vµo nhưng c©y, con ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tƠ cao. Víi ®ỉu kiÖn ®Êt ®ai vµ thiªn nhiªn cho phĐp sÏ h×nh thµnh nhưng vïng s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm că khèi l­îng lín nh­: c¸c lo¹i tr¸i c©y, gia sóc, gia cÇm, thuû s¶n, . ChƠ biƠn n«ng s¶n lµ th̃ tr­êng tiªu thô c¸c s¶n phÈm cña n«ng nghiÖp, t¹o ®ỉu kiÖn ®Ó ng­êi n«ng d©n t¸i s¶n xuÊt më réng, c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng cña hä. ViÖc thu mua n«ng s¶n æn ®̃nh găp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn d̃ch n̉n n«ng nghiÖp ®éc canh, tù cÊp tù tóc sang n̉n n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸.
- N©ng cao gi¸ tr̃ n«ng s¶n, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh hµng ho¸ n«ng s¶n, thùc phÈm trong vµ ngoµi n­íc: Khi n̉n kinh tƠ cßn trong t×nh tr¹ng tù cÊp, tù tóc, kü thuËt vµ m¸y măc chƠ biƠn n«ng s¶n cßn th« s¬ th× vai trß cña chƠ biƠn n«ng s¶n ch­a ®­îc ph¸t huy. Ng­îc l¹i, trong n̉n kinh tƠ th̃ tr­êng, víi kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiƠn th× ngµnh chƠ biƠn n«ng s¶n lu«n ®ăng vai trß rÊt quan träng. Theo sè liÖu thèng kª cña viÖn nghiªn cøu kü thuËt Mü, ®Çu thƠ kû 20, trong 100 USD mµ ng­êi tiªu dïng mua s¶n phÈm tơ n«ng nghiÖp th× că 60 USD lµ gi¸ tr̃ do ng­êi n«ng d©n lµm ra, 40 USD lµ gi¸ tr̃ cña ngµnh chƠ biƠn t¹o nªn. §Ơn cuèi thƠ kû 20 th× tØ lÖ nµy ®· thay ®æi lín: ChØ că 22USD do n«ng d©n lµm ra, cßn 78USD lµ do c«ng ®o¹n chƠ biƠn. Nh­ vËy, cïng mét ®¬n ṽ s¶n phÈm n«ng nghiÖp, ho¹t ®éng chƠ biƠn cµng tinh x¶o, hiÖn ®¹i, phong phó th× s¶n phÈm cµng hÊp dÉn, kh¶ n¨ng chiƠn th¾ng trªn th̃ tr­êng cµng cao.
- ChƠ biƠn n«ng s¶n găp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n.
ChƠ biƠn n«ng s¶n (dï lµ s¬ chƠ hay tinh chƠ) ®̉u mang tƯnh chÊt ho¹t ®éng c«ng nghiÖp. Mét trong nhưng nhiÖm vô träng yƠu cña qu¸ tr×nh chuyÓn d̃ch c¬ cÊu kinh tƠ n«ng nghiÖp lµ tơng b­íc ®Èy m¹nh hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, thay ®æi c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®ång thêi ®Èy tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ d̃ch vô nhanh h¬n so víi n«ng nghiÖp, ph¸t triÓn lÜnh vùc chƠ biƠn n«ng s¶n lµ mét trong nhưng bé phËn quan träng trong tiƠn tr×nh CNH-H§H n«ng th«n.
§Èy m¹nh chƠ biƠn n«ng s¶n lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó l«i kĐo c«ng nghiÖp thµnh th̃ v̉ n«ng th«n, g¾n bă giưa c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp, lµm cho s¶n phÈm vµ chƠ biƠn că mèi quan hÖ t¸c ®éng qua l¹i hai chỉu. §ỉu ®ă t¹o nªn sù æn ®̃nh s¶n xuÊt cña n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp, găp phÇn thay ®æi c¬ cÊu c«ng nghiÖp - n«ng nghiÖp - d̃ch vô.
- Ph¸t triÓn chƠ biƠn n«ng s¶n lµ tơng b­íc ph¸ v́ tƯnh thuÇn n«ng, ®éc canh trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, gi¶m bít diÖn tƯch trång c©y l­¬ng thùc, t¨ng diÖn tƯch vµ s¶n l­îng c©y c«ng nghiÖp vµ c¸c lo¹i rau qu¶, ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia cÇm, gia sóc, . §ỉu nµy kh«ng chØ thay ®æi c¬ cÊu c©y, con trong ngµnh n«ng nghiÖp mµ cßn t¹o ®­îc viÖc lµm cho lao ®éng n«ng nhµn, t¨ng thu nhËp cho n«ng d©n.
1.2- ChƠ biƠn n«ng s¶n víi qu¸ tr×nh héi nhËp.
Më cöa, héi nhËp, toµn cÇu ho¸ lµ nhưng b­íc ®i tÊt yƠu cña qu¸ tr×nh tham gia cña mét n­íc vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tƠ. §©y lµ qu¸ tr×nh chøa ®ùng c¶ thêi c¬ vµ th¸ch thøc. Héi nhËp kinh tƠ t¹o ®ỉu kiÖn cho c¸c quèc gia tËn dông ®­îc lîi thƠ so s¸nh v̉ hµng ho¸ cña m×nh ®Ó xuÊt khÈu. VËy lîi thƠ so s¸nh lµ g×?
a- Lư thuyƠt lîi thƠ so s¸nh ( David- Ricardo).
Lîi thƠ t­¬ng ®èi lµ lîi thƠ ®¹t ®­îc trong trao ®æi quèc tƠ khi mçi quèc gia că lîi thƠ trong viÖc s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c mÆt hµng th× hä vÉn t×m ®­îc mÆt hµng că lîi thƠ nhÊt ®Ó s¶n xuÊt, cßn c¸c quèc gia bÊt lîi trong viÖc s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c mÆt hµng th× sÏ t×m ®­îc mÆt hµng mµ m×nh bÊt lîi thÊp nhÊt ®Ó trao ®æi, khi ®ă tÊt c¶ c¸c quèc gia ®̉u că lîi.
Khi mçi n­íc că lîi thƠ tuyÖt ®èi so víi n­íc kh¸c v̉ mét lo¹i hµng ho¸, lîi Ưch th­¬ng m¹i lµ râ rµng. Nh­ng ®ỉu g× x¶y ra nƠu n­íc Mü că thÓ s¶n xuÊt hiÖu qu¶ h¬n n­íc Anh c¶ v̉ lóa m× vµ v¶i văc? §Ó gi¶i ®¸p c©u hái nµy David- Ricardo ®· ®­a ra thuyƠt v̉ lîi thƠ so s¸nh. Néi dung ®­îc ph¸t biÓu nh­ sau: C¸c n­íc cÇn ph¶i lùa chän mÆt hµng chuyªn m«n ho¸ theo h×nh thøc sau. Chi phƯ t­¬ng ®èi ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm A(Lóa mú) cña mét n­íc nµo ®ă thÊp h¬n so víi thƠ giíi th× trong trong tr­êng hîp nµy, n­íc ®ă nªn chuyªn m«n ho¸ vµo viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm A cßn thƠ giíi nªn chuyªn m«n ho¸ vµo viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm B (v¶i văc).
Theo David - Ricardo, c¬ chƠ xuÊt hiÖn lîi Ưch trong th­¬ng m¹i quèc tƠ lµ:
- Mäi n­íc ®̉u că lîi khi tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tƠ, bëi v× ngo¹i th­¬ng cho phĐp më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mçi n­íc, do chØ chuyªn m«n ho¸ vµo s¶n xuÊt mét s¶n phÈm nhÊt ®̃nh vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ cña m×nh vµ nhËp khÈu hµng ho¸ tơ n­íc kh¸c.
- Nhưng n­íc că lîi thƠ hoµn toµn că lîi h¬n n­íc kh¸c, hoÆc b̃ kĐm lîi thƠ h¬n c¸c n­íc kh¸c trong viÖc s¶n xuÊt mäi s¶n phÈm th× vÉn că thÓ vµ vÉn că lîi khi tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tƠ. Bëi v×, mçi n­íc că lîi thƠ so s¸nh v̉ mét mÆt hµng kh¸c nhau.
Lư thuyƠt nµy gi¶i thƯch viÖc tÊt c¶ c¸c n­íc ®̉u că thÓ tham gia vµo th­¬ng m¹i quèc tƠ . Ngµy nay, lư thuyƠt t­¬ng ®èi cña Ricardo vÉn ®­îc c¸c nhµ kinh tƠ chÊp nhËn nh­ mét tuyªn bè că c¨n cø v̉ lîi Ưch tỉm tµng cña th­¬ng m¹i quèc tƠ.
b- ChƠ biƠn n«ng s¶n găp phÇn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp.
Trong n«ng nghiÖp năi chung vµ trong ngµnh n«ng s¶n năi riªng, lîi thƠ so s¸nh ngo¹i th­¬ng chñ yƠu dùa vµo n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng. N¨ng suÊt thÓ hiÖn lîi thƠ v̉ ®ỉu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi, s¶n xuÊt ra s¶n phÈm gi¸ thÊp, ®¸nh b¹i nhưng ®èi thñ că gi¸ cao h¬n. ChÊt l­îng ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng t¹o nªn sù kh¸c biÖt cña hµng ho¸ n­íc nµy so víi n­íc kh¸c, lµm cho hµng ho¸ ®­îc ®¸nh gi¸ tèt h¬n so víi hµng ho¸ ®ang b̃ c¹nh tranh.
Víi xu h­íng khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸, mäi quèc gia ®̉u më réng quan hÖ bu«n b¸n víi nhau ®Ó ph¸t huy tèi ®a lîi thƠ so s¸nh cña m×nh. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn că nguån thu ngo¹i tÖ chñ yƠu th«ng qua xuÊt khÈu th«, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu nµy ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së c¸c yƠu tè thuËn lîi s½n că cña n­íc ®ă. §ỉu ®ă ®óng nh­ theo ®̃nh lư Heckscher-Ohin: “Mét n­íc sÏ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nhưng hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng cÇn sö dông nhỉu yƠu tè rÎ vµ t­¬ng ®èi s½n că cña n­íc ®ă”.
ViÖt Nam c̣ng nh­ ®a sè c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¸c nªn c̣ng kh«ng n»m ngoµi xu thƠ trªn, tuy nhiªn ViÖt Nam l¹i că tỉm n¨ng thuËn lîi lµ ®ỉu kiÖn tù nhiªn, tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ lao ®éng.
+ V̉ ®ỉu kiÖn tù nhiªn:
Tơ ṽ trƯ l·nh thæ cho ta mét n̉n khƯ hËu nhiÖt ®íi giă mïa, nhiÖt ®é cao vµ l­îng m­a hµng n¨m lín (trªn 1500 mm). §é Èm kh«ng khƯ lu«n trªn 80%, v× vËy quanh n¨m c©y cèi că ®ỉu kiÖn ph¸t triÓn tèt, mïa mµng că thÓ thu ho¹ch tơ 2-4vô. Víi n̉n khƯ hËu ®ă cho phĐp ViÖt Nam ph¸t triÓn mét n̉n n«ng nghiÖp phong phó ®a d¹ng bao gåm c¸c lo¹i c©y l­¬ng thùc ®a d¹ng, c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy, dµi ngµy.

+ V̉ lao ®éng:
ViÖt Nam lµ mét n­íc ®«ng d©n, d©n sè trÎ, că lao ®éng trong n«ng nghiÖp chiƠm tØ lÖ cao (76% lùc l­îng lao ®«ng c¶ n­íc), mÆt kh¸c gi¸ nh©n c«ng l¹i rÎ. Víi lùc l­îng lao ®éng dåi dµo vµ gi¸ nh©n c«ng rÎ sÏ t¹o cho s¶n phÈm xuÊt khÈu cña ViÖt Nam că gi¸ thµnh thÊp trªn th̃ tr­êng quèc tƠ, lµm t¨ng søc c¹nh tranh v̉ gi¸ cho c¸c s¶n phÈm cña ViÖt Nam.
Cho ®Ơn nay, trªn 40% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam lµ hµng n«ng s¶n vµ n«ng s¶n c̣ng lµ mÆt hµng că thƠ m¹nh cña nhỉu n­íc trong khu vùc. Do vËy, viÖc c¾t gi¶m thuƠ suÊt ®ång nghÜa víi viÖc chóng ta chÊp nhËn h¬n nưa tƯnh c¹nh tranh gay g¾t cña s¶n phÈm cïng lo¹i, kh«ng nhưng trªn th̃ tr­êng thƠ giíi mµ ngay c¶ chƯnh trªn th̃ tr­êng néi ®̃a.
N«ng s¶n ViÖt Nam hiÖn nay chñ yƠu c¹nh tranh b»ng lîi thƠ v̉ n¨ng suÊt. N­íc ta că ®ỉu kiÖn thuËn lîi v̉ ®ỉu kiÖn tù nhiªn, v̉ lao ®éng, . V× vËy, n¨ng suÊt cña n«ng s¶n kh¸ cao. Tuy nhiªn, chÊt l­îng s¶n phÈm cña ViÖt Nam kh«ng cao, ViÖt Nam xuÊt khÈu chñ yƠu lµ s¶n phÈm th« vµ hµng s¬ chƠ, ®ỉu nµy lµm gi¶m kh¸ nhỉu kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ n«ng s¶n cña ta trong kh¶ n¨ng t×m kiƠm th̃ tr­êng tiªu thô trùc tiƠp.
§Ó n©ng cao chÊt l­îng cho s¶n phÈm n«ng s¶n chØ că c¸ch duy nhÊt lµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chƠ biƠn.
- C«ng nghiÖp chƠ biƠn kh¾c phôc tƯnh thêi vô cña s¶n xuÊt n«ng s¶n, ®ỉu hoµ gi¸ c¶.
Trong s¶n xuÊt n«ng s¶n că ®Æc tƯnh c¬ b¶n ®ă lµ: s¶n phÈm mang tƯnh thêi vô, v× vËy gi¸ c¶ cña hµng ho¸ n«ng s¶n rÊt bÊp bªnh. Gi¸ c¶ lªn xuèng phô thuéc vµo tơng mïa (®­îc mïa hay mÊt mïa). ChƠ biƠn n«ng s¶n sÏ gióp cho viÖc b¶o qu¶n, viÖc dù trư c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n ®­îc thuËn lîi h¬n, t¹o ®ỉu hoµ l­u l­îng s¶n phÈm trªn th̃ tr­êng vµ tơ ®ă ®ỉu hoµ ®­îc gi¸ c¶.
- C«ng nghiÖp chƠ biƠn sÏ gi¶i quyƠt vÊn ®̉ chÊt l­îng, t¹o ra sù kh¸c biÖt ho¸, ®­îc kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ cao h¬n.
ChƠ biƠn n«ng s¶n sÏ gióp cho s¶n phÈm n«ng s¶n cña ta t×m kiƠm ®­îc th̃ tr­êng khă tƯnh, ®ßi hái cao v̉ mÆt chÊt l­îng, h¹n chƠ ®­îc viÖc xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm th«, c¸c s¶n phÈm s¬ chƠ sang c¸c n­íc trung gian g©y thiÖt h¹i.
- Kh«ng chØ că vai trß c¹nh tranh trªn th̃ tr­êng quèc tƠ, chƠ biƠn n«ng s¶n sÏ t¹o ra søc c¹nh tranh b̉n vưng cho th̃ tr­êng trong n­íc. Khi më cöa héi nhËp, c¸c hµng ho¸ cña c¸c n­íc trong vµ ngoµi khu vùc sÏ trµn vµo, víi lîi thƠ v̉ chÊt l­îng vµ gƯa c¶ (do kh«ng ph¶i ch̃u thuƠ), chóng sÏ chiƠm lÜnh toµn bé th̃ tr­êng cña ta. Hµng ho¸ trong n­íc kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh, sÏ kh«ng tiªu thô ®­îc g©y tæn thÊt rÊt lín.
ChƠ biƠn n«ng s¶n lµ mét yƠu tè quan träng quyƠt ®̃nh lîi thƠ c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n ViÖt Nam khi tham gia héi nhËp.
2- MƯa ®­êng lµ mét trong nhưng ngµnh chƠ biƠn n«ng s¶n quan träng cña n­íc ta.
2.1- Vai trß cña ngµnh mƯa ®­êng trong n̉n kinh tƠ quèc d©n.
a- §­êng lµ mét s¶n phÈm thiƠt yƠu trong ®êi sèng.
Tr­íc hƠt, ®­êng lµ mét s¶n phÈm thiƠt yƠu trong ®êi sèng. Nhu cÇu tiªu dïng ®­êng trùc tiƠp că thÓ că giíi h¹n, nh­ng nhu cÇu v̉ c¸c s¶n phÈm tơ ®­êng nh­ b¸nh kÑo, r­îu bia . sÏ ngµy cµng t¨ng khi thu nhËp cña d©n c­ t¨ng lªn.ë n­íc ®ang ph¸t triÓn, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn ë møc thÊp th× møc tiªu thô ®­êng chƠ biƠn c«ng nghiÖp sÏ ë møc rÊt thÊp bëi d©n c­ că xu h­íng sö dông c¸c lo¹i ®­êng thñ c«ng vµ c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c thay thƠ cho ®­êng. Nh­ng khi thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng lªn th× c¬ cÊu tiªu dïng sÏ thay ®æi theo h­íng nghiªng v̉ phƯa tiªu dïng c¸c s¶n phÈm thùc phÈm chƠ biƠn s½n tơ ®­êng. N­íc ta hiÖn nay c̣ng ®ang trong t×nh tr¹ng ®ă, mét lùc l­îng lín trong nh©n d©n lµ n«ng d©n sö dông c¸c s¶n phÈm tù s¶n, tù tiªu lµ chƯnh. TƯnh b×nh qu©n møc tiªu thô ®­êng cña nh©n d©n trong 10 n¨m qua th× møc b×nh qu©n kho¶ng 6,4-6,3 kg/ng­êi/n¨m. Nh­ng nƠu xĐt l­îng ®­êng tiªu dïng trong c¶ n­íc th× con sè nµy că sù t¨ng tr­ëng kh¸ cao: b×nh qu©n 6-7%/ n¨m. Dï sao møc tiªu thô ®­êng vµ c¸c s¶n phÈm ®­êng ngµy cµng t¨ng- xu h­íng nµy lµ kh«ng thÓ ®¶o ng­îc, kh¼ng ®̃nh vai trß cña ®­êng trong ®êi sèng nh©n d©n.
b- Vai trß cña ngµnh mƯa ®­êng trong sù nghiÖp CNH- H§H vµ sù ph¸t triÓn kinh tƠ n­íc ta trong giai ®o¹n tíi.
Ngµnh mƯa ®­êng că t¸c ®éng toµn diÖn ®èi víi qu¸ tr×nh CNH kh«ng chØ th«ng qua t¸c ®éng vµo b¶n th©n c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mµ th«ng qua toµn bé ®êi sèng x· héi, tøc lµ tíi c¶ s¶n xuÊt lÉn tiªu dïng, tíi nhỉu ngµnh kinh tƠ vµ nhỉu ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nhau. Sù ph¸t triÓn cña nă ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tíi sù thay ®æi c¬ cÊu cña c«ng nghiÖp năi riªng vµ cña n̉n kinh tƠ năi chung. Víi lÜnh vùc s¶n xuÊt, s¶n xuÊt mƯa ®­êng că t¸c ®éng trùc tiƠp tíi c¶ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lÉn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh kinh tƠ kh¸c. T¸c ®éng nµy kh«ng chØ thÓ hiÖn ë ¶nh h­ëng trùc tiƠp tíi c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt mµ cßn gi¸n tiƠp th«ng qua c¸c ngµnh phi s¶n xuÊt vËt chÊt, d©n c­ vµ ®êi sèng x· héi năi chung.
b.1- T¸c ®éng tíi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp.
* T¸c ®éng thuËn chỉu.
Că rÊt nhỉu s¶n phÈm chƠ biƠn tơ ®­êng, c«ng nghiÖp chƠ biƠn thùc phÈm, d­îc phÈm y tƠ hay c¶ mét sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp c̣ng cÇn ®­êng lµm nguån nguyªn liÖu. VƯ dô: C«ng nghiÖp chƠ biƠn b¸nh kÑo, cån, chÊt dÎo, cao su nh©n t¹o. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh ®­êng víi s¶n phÈm ®­êng dåi dµo, b¶o ®¶m tiªu chuÈn, gi¸ thµnh h¹ . sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chƠ biƠn c¸c s¶n phÈm sau ®­êng.
Víi sù øng dông khoa häc vµo s¶n xuÊt, m¸y măc thiƠt b̃ hiÖn ®¹i cho phĐp c«ng nghiÖp ®­êng ®a d¹ng ho¸ v̉ chñng lo¹i s¶n phÈm: s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm kh¸c tơ phô phÈm ®­êng, b· mƯa cho c¸c s¶n phÈm kh¸c; v¸n Đp, giÊy viƠt, giÊy bao b× c¸c lo¹i .
T¸c ®éng ng­îc chỉu.
- C«ng nghiÖp chƠ biƠn ®­êng că t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi c«ng nghiÖp c¬ khƯ.
+ Lµ mét ngµnh că nhu cÇu kh¸ lín vµ ®a d¹ng v̉ c¸c lo¹i m¸y măc, thiƠt b̃ vµ nhỉu lo¹i phô tïng thay thƠ. B¶n th©n nă lµ mét th̃ tr­êng kh¸ lín vµ ®a d¹ng cña c«ng nghiÖp c¬ khƯ. ChØ tƯnh riªng gi¸ tr̃ cña m¸y măc thiƠt b̃ s¶n xuÊt ®­êng ë n­íc ta hiÖn nay, quy m« th̃ tr­êng nµy c̣ng lµ rÊt lín. Thùc ra, trong sè c¸c thiƠt b̃ cho ngµnh ®­êng că nhưng lo¹i ®ßi hái tr×nh ®é kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao, song phÇn lín c¸c lo¹i mµ c«ng nghiÖp c¬ khƯ n­íc ta că thÓ s¶n xuÊt ®­îc hoÆc chØ cÇn ®Çu t­ thªm chót Ưt lµ că thÓ s¶n xuÊt ®­îc.
+ Do ®ỉu kiÖn s¶n xuÊt trong c¬ chƠ th̃ tr­êng, yªu cÇu m¸y măc thiƠt b̃ cña c«ng nghiÖp ®­êng că kh¾t khe h¬n: gi¸ c¶ thƯch hîp, ®a d¹ng ho¸ thiƠt b̃ s¶n xuÊt ®­êng, ®¶m b¶o tØ lÖ thu håi ®­êng hîp lƯ, tơng b­íc ®¸p øng nhu cÇu vÖ sinh thùc phÈm . Nh­ng ®©y c̣ng lµ ®ỉu kiÖn lín cho c«ng nghiÖp c¬ khƯ tơng b­íc thƯch hîp víi c¬ chƠ th̃ tr­êng, ph¸t triÓn s¶n phÈm xøng ®¸ng víi yªu cÇu cña qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Æt ra víi c«ng nghiÖp c¬ khƯ.
Bªn c¹nh m¸y măc trùc tiƠp cho s¶n xuÊt ®­êng, cßn că yªu cÇu c¸c lo¹i thiƠt b̃ phô trî cho s¶n xuÊt chƯnh mµ hiÖn nay chóng ta cßn ®ang rÊt thiƠu nh­ s¶n xuÊt bao b×, bao ®ay polyester . C¸c lo¹i thiƠt b̃ s¶n xuÊt, c¸c chƠ phÈm tơ ®­êng: b¸nh kÑo, ®å uèng, thiƠt b̃ cho kh©u ®ăng găi . §©y chƯnh lµ th̃ tr­êng tỉm n¨ng rÊt lín cho c«ng nghiÖp c¬ khƯ khi ngµnh mƯa ®­êng ngµy mét ph¸t triÓn.
MÆt kh¸c, sù më réng vïng nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y vµ ®Æc biÖt do ṽ trƯ ®̃a lư cña ®Êt trång mƯa rÊt kh«ng thuËn lîi v̉ thuû lîi cho nªn cÇn mét l­îng kh¸ lín c¸c lo¹i m¸y b¬m ®Ó ®¶m b¶o vµ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kh¸c ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu.