Tiểu Luận Phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 khi giải các bài toán điển hình bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳ

A MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
- Đối với học sinh tiểu học tư duy của các em là tư duy cụ thể, đến lớp 4-5 thì tư duy trừu tượng đã phát triển song việc nhận biết các dữ kiện để giải quyết các bài toán cón gặp nhiều khó khăn.
-Dạy học sinh “sử dụng sơ đồ đoạn thẳng trong giải toán” là một việc làm cần thiết, hết sức quan trọng, giúp các em có khả năng sơ đồ hóa các dạng toàn có lời văn. Để từ đó giúp các em giải các bài toán một cách linh hoạt. Đây là cả một vấn đề mới mẻ về cả nội dung và phương pháp dạy - học của giáo viên và học sinh.
-Cũng như các phương pháp dạy học khác, việc giải toán điển hình bằng phương pháp dung sơ đồ đoạn thẳng là rất quan trọng. Vì sơ đồ đoạn thẳng là phương tiện trực quan được sử dụng trong việc dạy và giải toán từ lớp 1. Nó đáp ứng được nhu cầu tăng dần mức độ trừu tượng trong việc cung cấp các kiến thức toán học cho học sinh.
-Trong số các phương tiện trực quan thì sơ đồ đoạn thẳng là phương tiện cần thiết, quan trọng và hết sức hữu hiệu trong việc giải toán “một kĩ năng cần thiết nhất “ ở bậc tiểu học nói chung và các lớp cuối cấp nói riêng.
Để giúp các enm có kĩ năng giải toán nói chung và kĩ năng giải toán bằng phương pháp dung sơ đồ đoạn thẳng nói riêng, người giáo viên cần giúp học sinh phân tích bài toán nhắm nhận biết được đặc điểm, bản chất bài toán từ đó lựa chọn phương pháp giải toán thích hợp. Trong các phương pháp giải toán ở tiểu học thì phương pháp “Giải toán bằng sơ đồ đoạn thẳng” có nhiều ưu điểm. Phương pháp này giúp cho học sinh lập kế hoạch giải toán một cách dễ dàng, giúp cho sự phát triển kĩ năng, kĩ xảo, năng lực tư duy và khả năng giải toán của các em được nâng cao hơn.



Từ những lý do trên và hiểu rõ tầm quan trọng của giải toán bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng nên em chọn đề tài “Phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 khi giải các bài toán điển hình bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng” để tìm hiểu và nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu.
- Góp phần “ phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 khi giải các bài toán điển hình bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng”. Nhằm tìm ra phương pháp giải toán hay nhất, phù hợp nhất cho mỗi dạng toán cụ thể, phù hợp với trình độ nhận thức và tư duy của học sinh tiểu học để các em có thể nắm tri thức và phát huy được tư duy của mình.
- Giúp cho học sinh nắm chắc những kiến thức cơ bản về cách lập sơ đồ và giải toán điển hình có liên quan đến sơ đồ đoạn thẳng một cách thành thạo.
- Học sinh có được kĩ năng tư duy trong cách lập sơ đò đoạn thẳng để giải toán thành thạo, chính xác để vận dụng thiết thực trong cuộc sống, góp phần giúp các em rèn luyện phương pháp học tập hiệu quả hơn.
- Tạo nền móng học tập vững chắc để các em tiếp tục học lên các lớp trên.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu :
- Nghiên cứu thực tế tình hình học tập bộ môn toán nói chung và đặc biệt chú ý tới các dạng toán dạy bằng sơ đồ đoạn thẳng.
- Nghiên cứu việc dạy các bài toán bằng sơ đồ đoạn thẳng của các giáo viên đứng lớp : Xem tình hình thực tế việc dạy các bài toán đó bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng các giáo viên dạy như thế nào, kết quả ra sao.
- Đề xuất một số biện pháp nhằm phát tiển tư duy cho học sinh khi giải các bài toán bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng nói chung và cho học sinh lớp 4 nói riêng.
4. Đối tượng nghiên cứu:



- Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là : phương pháp dạy, giải toán bằng sơ đồ đoạn thẳng chi học lớp 4 và thục tế giải các bài toán.
5. Phạm vi nghiên cứu:
- Việc dạy học sinh giải toán bằng sơ đồ đoạn thẳng là một vấn đề lớn nhưng với thời gian tìm hiểu thực nghiệm và năng lực bản thân có hạn nên trong phạm vi đề tài này em chỉ xin nghiên cứu việc giải toán bằng sơ đồ đoạn thẳng cho học sinh lớp 4.
6. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp đọc sách: Là phương pháp quan trọng không thể thiếu được. Nó xuyên suốt cả quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài.
- Phương pháp quan sát : Dùng phương pháp quan sát để quan sát việc nắm tri thức, thái độ học tập của học sinh để từ đó mà đánh giá việc nắm tri thức của học sinh đến mức độ nào và có phương pháp phù hợp cho các em nắm tri thức tốt hơn.
- Phương pháp trò chuyện : Dùng phương pháp trò chuyện để trò chuyện cởi mở với học sinh, khi các em trả lời câu chuyện là lúc mà ta thu thập thông tin có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
7. Cấu trúc đề tài:
- Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, đề tài có cấu trúc gồm 2 chương.
Chương I: Cơ sở lí luận và thực tiễn.
Chương II: Phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh lớp 4 khi giải các bài toán điển hình bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng.