Tiến Sĩ Phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường ở vùng Tây Bắc Việt Nam

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2015
MỤC LỤC
PHẦN 1. MỞ ĐẦU 1
1.1 Tính cấp thiết của đề tài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3
1.4 Câu hỏi nghiên cứu 4
1.5 Những đóng góp mới của luận án 4
PHẦN 2. TỔNG QUAN CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN SẢN
XUẤT NGÔ HÀNG HÓA GẮN VỚI BẢO VỆ MÔI TRưỜNG 5
2.1 Lý luận về phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường 5
2.1.1 Một số khái niệm cơ bản 5
2.1.2 Phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường 9
2.1.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ
môi trường 13
2.2 Cơ sở thực tiễn sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường 19
2.2.1 Tổng quan tình hình sản xuất ngô trên thế giới 19
2.2.2 Sản xuất ngô và vấn đề môi trường ở một số nước trên thế giới 22
2.2.3 Sản xuất, tiêu thụ ngô ở Việt Nam và một số vấn đề về môi trường 28
2.2.4 Bài học kinh nghiệm rút ra từ phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo
vệ môi trường ở một số nước trên thế giới và Việt Nam 34
2.2.5 Một số chính sách về phát triển sản xuất ngô ở Việt Nam 36
PHẦN 3. PHưƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
39 3.1 Khái quát về điều kiện tự nhiên, xã hội vùng Tây Bắc 39
3.1.1 Điều kiện tự nhiên 39
3.1.2 Đặc điểm xã hội 41
3.2 Phương pháp nghiên cứu 42
3.2.1 Khung phân tích 42
3.2.2 Phương pháp tiếp cận 44
3.2.3 Phương pháp thu thập dữ liệu 44
3.2.4 Phương pháp phân tích dữ liệu 47
3.2.5 Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu 49
PHẦN 4. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT NGÔ HÀNG HÓA GẮN VỚI
BẢO VỆ MÔI TRưỜNG Ở VÙNG TÂY BẮC 51
4.1 Thực trạng phát triển sản xuất và tiêu thụ ngô hàng hóa ở vùng Tây Bắc 51
4.1.1 Tình hình sản xuất ngô hàng hóa ở vùng Tây Bắc 51
4.1.2 Tình hình phát triển sản xuất ngô hàng hóa của các hộ ở vùng Tây Bắc 54
4.2 Thực trạng môi trường và bảo vệ môi trường trong sản xuất ngô hàng hóa ở
vùng Tây Bắc 73
4.2.1 Thực trạng môi trường trong sản xuất ngô hàng hóa ở vùng Tây Bắc 73
4.2.2 Tình hình bảo vệ môi trường trong sản xuất ngô hàng hóa ở vùng Tây Bắc 78
4.3 Kết quả và hiệu quả của mô hình sản xuất ngô gắn với bảo vệ môi trường ở
vùng Tây Bắc 86
4.3.1 Kết quả của các mô hình chống xói mòn đất trong sản xuất ngô 86
4.3.2 Hiệu quả sản xuất ngô trong việc áp dụng các biện pháp chống xói mòn 88
4.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ
môi trường ở vùng Tây Bắc 89
4.4.1 Điều kiện tự nhiên 89
4.4.2 Trình độ học vấn và nhận thức của người sản xuất 91
4.4.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất ngô 96
4.4.4 Nguồn lực của hộ 98
4.4.5 Tiến bộ khoa học kỹ thuật 99
4.4.6 Sự phát triển của hệ thống dịch vụ sản xuất 102
4.4.7 Cơ sở hạ tầng 107
4.4.8 Hệ thống thông tin 108 4.4.9 Chính sách của Nhà nước 109
4.5 Đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong phát triển sản xuất ngô hàng
hóa gắn với bảo vệ môi trường ở vùng Tây Bắc 114



PHẦN 5. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT NGÔ HÀNG HÓA GẮN VỚI
BẢO VỆ MÔI TRưỜNG Ở VÙNG TÂY BẮC 118
5.1 Định hướng phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường 118
5.1.1 Quan điểm chung 118
5.1.2 Mục tiêu phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường 118
5.1.3 Định hướng phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường ở
vùng Tây Bắc 118
5.1.4 Một số căn cứ đưa ra giải pháp trong phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn
với bảo vệ môi trường ở vùng Tây Bắc 120
5.2 Giải pháp phát triển sản xuất ngô hàng hóa gắn với bảo vệ môi trường ở
vùng Tây Bắc 123
5.2.1 Quy hoạch, mở rộng diện tích sản xuất ngô 123
5.2.2 Nâng cao năng suất ngô 124
5.2.3 Chế biến và bảo quản sản phẩm sau thu hoạch 126
5.2.4 Tổ chức sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm 127
5.2.5 Chính sách 129
5.2.6 Giải pháp bảo vệ môi trường trong phát triển sản xuất ngô 132
PHẦN 6. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 137
6.1 Kết luận 137
6.2 Kiến nghị 138
Danh mục các công trình đã công bố liên quan đến luận án 140
Tài liệu tham khảo 141
Phụ lục 146