Thạc Sĩ Phát triển năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề cho học sinh thông qua dạy học chủ đề : phương ph

L

Trang
Đ . 1
1. . 1
2. . 1
2
4 4
5. 4
6. . 5
7. . 7
1 Ơ L LU N VÀ THỰC TI N . 8
1.1. Ho y h c môn toán . 8
1.1.1. d y h c môn . 8
1.1.2. Ho a h c sinh trong h c t p môn toán . 9
1 ă c phát hi n và gi i quy t v . 13
1 1 ă ă c toán h c 13
1 ă c phát hi n và gi i quy t v 16
1.2.3. ă c phát hi n và gi i quy t v ă
20
1.3. V trí, vai trò c a ch “ trong m t phẳ
T 21
1.4. Th c tr ng v d y h c phát tri ă c phát hi n và gi i quy t v cho h c
sinh thông qua d y h c ch “ trong m t phẳ 22
1 4 1 V . 22
1 4 V 28
1.5. K t lu n 1 . 35
2 ỘT S BIỆN PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂ Ă LỰC PHÁT
HIỆN VÀ GIẢI QUYẾT VẤ ĐỀ THÔNG QUA D Y H C
CHỦ ĐỀ “ Ơ A ĐỘ TRONG MẶT PHẲ ” Ì C 10
NÂNG CAO . 36
1 ng trong vi c xây d ng bi n pháp . 36
2.1.1. Xây d n pháp . 36
2.1.2. Xây d n pháp
. 37
2.1.3. Xây d n pháp
. 38
2.1.4. Xây d n pháp
39
2.2. M t s bi n pháp nhằm phát tri ă c phát hi n và gi i quy t v cho h c
sinh thông qua d y h c ch “ trong m t phẳ c 10
nâng cao . 39
2.2.1. Bi n pháp 1: Rèn luy n k ă c hi : d t
c v n và gi i quy t v 39
2.2.2. Bi n pháp 2: Rèn luy n cho h ă
56
2.2.3. Bi n pháp 3: S d n d y h c hi u qu giúp h c sinh phát hi n và
gi i quy t v 62
2.2.4. Bi n pháp 4 ă 70
2.2.5. 5:
75
2.2.6. ằ
. 77
2.3. K t lu . 86
3 ỰC NGHIỆ M . 87
3.1. M . 87
3.1 1 87
1 87
3.2. T ch c th c nghi m 87
3.2 1 87
3. 88
3.2 . 88
3.3 t qu th c nghi m 89
1 89
3 . 90
3.4. K t lu . 92
Ế L . 93
L Ệ A Ả . 94
L . 95 1

M Đ

1. Thông tin chung về ề tài
1 1 tài: Phát triể ă l c phát hi n và gi i quy t vấ ề cho h c
sinh thông qua d y h c ch ề “ trong mặt phẳ ” c
10 nâng cao
1.2. B môn qu
1.3. Khoa qu K m Toán – Tin
1.4. Sinh viên th c hi tài: Ngô Ánh H ng
2 L ề
M i cùng c a giáo d i phát tri n toàn di n.
c m t c n s quan tâm c c
bi t là c a ngành giáo d c. Thông qua Ngh quy t v i m ă n, toàn di n giáo
d ng yêu c u công nghi p hóa, hi u ki n kinh t
th ng xã h i ch i nh p qu c t c a H i ngh l n th 8 Ban Ch p hành
X 9 m v và gi th c hi n nh ng quan
m và m i m ă n toàn di n giáo d m v ti p t i
m i m nh mẽ ng b các y u t ng phát
tri n phẩm ch ă i h c xem là nhi m v quan tr ng hi n nay.
T i sao ph i m i m t
phát t th c ti n c c ta và m t ph c gi ng d y ở
các c p h c s phù h V m y u trong ho ng d y và h c c a chúng
ng d y. Ph n l n là ki u d y th y gi ng trò ghi, th c trò chép,
d n tình tr ng h c sinh có ph n th c sinh có
thói quen h c vẹt, h c t , h c l ch, h u suy u s
sáng t o trong h c t t c s i m i th c s trong giáo d c ta c i
m ă y h c. Tinh th n c ng d y m i là phát
huy tính ch ng sáng t o c a h n ho ng tích c c c a h c sinh 2

trên l p, h c tr c ti p tham gia vào bài gi ng c a th i s ng d n
c a th y thì h c sinh có th phát hi n ra v tìm cách gi i quy t v .
V t ra là làm th giúp cho h c sinh có th phát hi n và gi i quy t
v c a bài toán m i m t cách hi u qu . Giúp các em có th hi u, n m v ng các
khái ni nh lí, tính ch t toán h y
c lòng say mê, h ng thú h c t p cho h c sinh, nh i v i môn Hình h c.
V do trên tôi ch tài : Phát triển
ă l c phát hi n và gi i quy t vấ ề y h c ch ề
“ trong mặt phẳ ” c 10 nâng cao.
3 ề ề
Hình h i t th k th n cu i th k XVII
F ng nên môn Hình h c gi i tích, t c là Hình h c
. Nh áp d
thi t l p m t s ng gi ng thẳng trong m t phẳ
hai bi n sao cho m ng trong m t phẳ nh
f(x,y) 0  c l i ng v i m y có m ng hay m t t p
h p nh trong m t phẳng. Hình h c gi i tích không là m t nhánh c a Hình
h c mà là m a Hình h c. S i c a Hình h c gi o ra
m i m i v ng nghiên c u c a toán h c, làm cho toán h c trở
thành m t công c p cho khoa h c m t công c ng.
Do hoàn c nh l ch s m riêng c a n n toán h c Vi
ng yêu c u c i cách giáo d c thì hi c c a ph thông,
vì h t m t s ki n th c v hình h c trên m t phẳ c trình bày bằng
cách k t h c quan và suy lu n ở c p trung h ở ti p n i
và nhằm hoàn thi n thêm m t s ki n th c v Hình h c phẳ
h 10 sung thêm
trên m t phẳ c trình bày d a trên các
ki n th c v “ i s 3

các ki n th hình h c, và t th gi i quy t các bài toán hình h c bằng
tính toán. C th , bằ t phẳng m t h tr c t , m i
m trên m t phẳ nh bởi t c K
chuy n nhi u bài toán hình h i s c l i.
Bên c i m i n i m y h c
ng ph thông r c quan tâm hi n nay, nh i v i d y h c môn
V i m y h c không ch góp ph n nâng cao ch ng c a
i d i h c mà còn nâng cao ch ng giáo d c c c. Theo
nghiên c u c a nhi u nhà toán h c, giáo d c h c, tâm lí h c thì vi i m
pháp d y h c c c th c hi ng ho i h c, t c là t
ch c cho i h c h c t p trong ho ng và bằng ho ng t giác, tích c c, ch
ng và sáng t y h c phát hi n và gi i quy t v , m t trong nh ng
y h c tích c c hi n nay.
Khi v n d y h i ta quan tâm n vi c phát tri n
ă c c i h c, bao g ă c toán h ă c phát hi n và gi i quy t
v c a h c sinh. Theo GS. Nguy n C nh c a mình v
v d và khó trong toán h n m ă c phát hi n và gi i quy t v n
“ y ch n nh ng v ''toán h c''

mà t vi c phát hi ng
gi i quy t và cu i cùng là vi c gi i quy u không có gì ph c t p l m, v a s c h c
[1 11] “''Phát hi n v '' là mở ra m ng. Nó r t quan tr ng và vi c
rèn luy c phẩm ch t ''nh y bén phát hi n v '' u c c khó trong khoa h c
h [1 ; 1 ]
Trên th gi t nhi u nhà khoa h c nghiên c u v n
và gi i quy t v A J E V O Ở
V t Nam là d ch gi Phan T t
c (1977), Dạy học nêu vấn đề. V sau có nhi u nhà khoa h c nghiên c
Vă Vă , Nguy K
pháp phát hi n và gi i quy t v th t s là m
quan tr ng trong vi c d y h c toán ở ng ph ă 4

có m t s công trình nghiên c u v b ă c phát hi n và gi i quy t v
trong d y h c toán Hình h c ở ng ph Lu ă Nguy n H u
( 01 ) Dạy học chủ đề “Phương pháp tọa độ trong mặt phẳng” – chương trình
toán trung học phổ thông theo hướng tiếp cận vấn đề. Lu n án Ti n T c Th o
(2012), Bồi dưỡng năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề cho học sinh trung học phổ
thông trong dạy học Hình học. Tuy nhiên, u c th n
phát tri ă c phát hi n và gi i quy t v thông qua d y h c ch
“ trong m t phẳ
Vì v ở k th a nh ng k t qu c a các nhà nghiên c u toán h c
c, tôi ti p t c tìm hi u, nghiên c u sâu v v phát tri ă c phát hi n và
gi i quy t v cho h c sinh thông qua d y h c ch “ trong
m t phẳng Hình h c 10 nâng cao, nhằm góp ph n nâng cao ch ng d y h c ở
ng ph thông.
4.
ă
. T m t s bi ằm phát tri ă V
thông qua d y h c ch “ trong m t phẳ
ở .
5. Đố ợng và ph m vi nghiên c u
5 1 ng nghiên c u
Nghiên c ; ă
V ; “P
ẳ ; ă V
“ trong m t phẳ c 10 nâng cao.
Nghiên c u m ằm phát tri n ă V
cho thông qua d y h c ch “ trong m t phẳ Hình
h c 10 nâng cao. 5

5.2. Ph m vi nghiên c K y u nghiên c u sách giáo khoa, sách bài
t Hình h c 10 nâng cao và m t s sách tham kh o có
tài.
6.
Ngoài ph n mở u, k t lu n, tài li u tham kh o , n i dung chính c a
khóa lu
1 Ơ Ở LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. Ho y h c môn toán
1.1.1. y h c môn t
1.1.2. Ho a h c sinh trong h c t p môn toán
1 ă t
1 1 ă ă t
1 ă t
1 ă ă
t
1 V “ ẳ
t
1 4 ă
“ ẳ
1 4 1 V
1 4 V
1 5 K 1
ỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂ Ă ỰC PHÁT
HIỆN VÀ GIẢI QUYẾT VẤ Ề O A Y H C CHỦ 6

Ề “ Ơ A Ộ TRONG MẶT PHẲ Ì C 10 NÂNG
CAO
2.1.
1 1 X
1 X

1 X

1 4 X

2.2. M t s bi n pháp nhằm phát tri ă c phát hi n và gi i quy t v cho
h c sinh thông qua d y h c ch “ trong m t phẳ c 10
nâng cao
2.2.1. Bi n pháp 1: Rèn luy n k ă c hi : d
l c v n và gi i quy t v n
2.2.2. Bi n pháp 2: Rèn luy n cho ă
toán
2.2.3. Bi n pháp 3: S d n d y h c hi u qu giúp h c sinh phát hi n
và gi i quy t v
2.2.4. Bi 4 ă
5 5:

6:
ằ
K 2
Ự Ệ 7

3.1. M
1 1
1

1



1

4 K 3

1
t
.

Hình h c 10 nâng cao.
7
T ằ ă V
“P ẳ .
D
.
7.3. c nghi m: T ch c th c nghi xem xét tính
kh thi và hi u qu m t s bi n pháp tài.