Thạc Sĩ Phát triển kinh tế thị tr-ờng định h-ớng xhcn ở việt nam trong điều kiện hội nhập kinh tế và toàn cầ

1

mục lục

danh mục những chữ viết tắt 6
mở đầu 9
phần thứ nhất: toàn cầu hoá, hội nhập kinh tế quốc tế và tác
động đến phát triển kinh tế - xã hội 14
1.1. khái niệm, bản chất của toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế
quốc tế 14
1.1.1. quan niệm về toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế . 14
1.1.2. các yếu tố chủ yếu thúc đẩy toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế 22
1.1.3. quá trình phát triển của toàn cầu hoá kinh tế . 26
1.2. tác động của toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế đối
với phát triển kinh tế - xã hội . 38
1.2.1. tác động đến tăng tr-ởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô 39
1.2.2. tác động đến phát triển kinh tế thị tr-ờng 46
1.2.3. tác động đối với việc làm, thu nhập và đói nghèo. 48
1.2.4. tác động đối với các vấn đề chính trị, văn hoá . 50
1.2.5. tác động đến môi tr-ờng tự nhiên 52
1.2.6. tác động đối với các n-ớc đang phát triển . 55
1.2.7. toàn cầu hoá và chủ nghĩa xã hội 59
1.3. kinh nghiệm của một số quốc gia trong việc nắm bắt cơ hội
của toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế để phát triển
kinh tế 61
1.3.1. kinh nghiệm hội nhập của các n-ớc . 61
1.3.2. một số bài học kinh nghiệm 78
phần thứ hai: thực trạng phát triển kinh tế thị tr-ờng định
h-ớng xã hội chủ nghĩa ở việt nam trong điều kiện toàn cầu
hoá và hội nhập kinh tế quốc tế . 83
2.1. những chủ tr-ơng, chính sách đổi mới nhằm phát triển kinh
tế thị tr-ờng định h-ớng xã hội chủ nghĩa ở việt nam trong
điều kiện toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế 83
2.1.1. quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang kinh tế
hàng hoá theo định h-ớng thị tr-ờng 83
2.1.2. xây dựng và phát triển kinh tế thị tr-ờng định h-ớng xã hội chủ nghĩa . 86
2.1.3. đổi mới chính sách kinh tế đối ngoại và mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế . 91 2

2.2. quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và tác động của nó đến
phát triển kinh tế thị tr-ờng định h-ớng xã hội chủ nghĩa ở
n-ớc ta 95
2.2.1. quá trình thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập của n-ớc ta trong thời
gian qua 95
2.2.2. thành tựu hội nhập kinh tế quốc tế 98
2.2.3. tác động tiêu cực của toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế đối với
phát triển kinh tế xã hội n-ớc ta trong thời gian qua . 114
2.3. thực trạng cải cách chính sách và thể chế kinh tế thị
tr-ờng nhằm chủ động hội nhập kinh tế quốc tế của việt nam
trong thời gian qua . 121
2.3.1. hoàn thiện cơ chế thị tr-ờng đáp ứng yêu cầu mở cửa và hội nhập kinh
tế quốc tế 124
2.3.2. hạn chế phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế, tạo dựng môi
tr-ờng kinh doanh lành mạnh đối với các chủ thể kinh tế . 134
2.3.3. nâng cao năng lực thể chế trong phát triển kinh tế thị tr-ờng định h-ớng
xã hội chủ nghĩa 149
2.3.4. chính sách xã hội, môi tr-ờng 157
2.4. đánh giá chung về quá trình phát triển kinh tế thị tr-ờng
định h-ớng xã hội chủ nghĩa theo yêu cầu hội nhập kinh tế
quốc tế của việt nam trong thời gian qua . 159
2.4.1. mặt đ-ợc: 159
2.4.2. mặt hạn chế: . 160
2.4.3. nguyên nhân hạn chế . 161
phần thứ ba: quan điểm, định h-ớng và giải pháp đẩy mạnh hội
nhập kinh tế quốc tế nhằm phát triển kinh tế thị tr-ờng định
h-ớng xã hội chủ nghĩa ở việt nam 176
3.1. bối cảnh quốc tế và trong n-ớc . 176
3.1.1. bối cảnh quốc tế . 176
3.1.2. bối cảnh trong n-ớc 184
3.1.3. dự báo một số tác động của hội nhập kinh tế đối với phát triển kinh tế
việt nam . 188
3.2. quan điểm và định h-ớng đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế
nhằm phát triển kinh tế thị tr-ờng định h-ớng xã hội chủ nghĩa
ở việt nam . 195
3

3.2.1. quan điểm . 195
3.2.2. một số định h-ớng 204
3.3. một số giải pháp đẩy mạnh hội nhập nhằm phát triển kinh tế
thị tr-ờng định h-ớng xã hội chủ nghĩa ở việt nam. 215
3.3.1. hoàn thiện khung khổ pháp luật n-ớc ta phù hợp với chuẩn mực quốc tế
và đặc thù kinh tế, xã hội của việt nam . 215
3.3.2. xây dựng đồng bộ các yếu tố thị tr-ờng, tạo môi tr-ờng thuận lợi cho
hoạt động kinh doanh 220
3.3.3. đẩy mạnh cải cách các doanh nghiệp nhà n-ớc theo h-ớng nâng cao
tính chủ động, hiệu quả và khả năng cạnh tranh 222
3.3.4. nâng cao năng lực cạnh tranh, hoàn thiện môi tr-ờng đầu t-, chuyển
dịch cơ cấu kinh tế 224
3.3.5. phát triển nguồn nhân lực, tăng c-ờng hoạt động nghiên cứu, ứng dụng
khoa học công nghệ 227
3.3.6. chủ động và tích cực trong hội nhập kinh tế quốc tế, mở rộng quan hệ
kinh tế đối ngoại 232
3.3.7. xử lý các vấn đề xã hội, môi tr-ờng 235
3.3.8. bảo đảm an ninh quốc gia 239
3.3.9. cải cách hành chính . 240
kết luận . 243
tài liệu tham khảo 251
phụ lục 1: lịch trình cắt giảm thuế quan trung bình (theo
cept), 1996 – 2006 error! bookmark not defined.
phụ lục 2: kim ngạch xuất khẩu thời kỳ 1991–2004 của việt namerror! bookmar
phụ lục 3: cơ cấu và nhịp độ tăng gdp theo thành phần kinh tế,
2001-2004 .error! bookmark not defined.
phụ lục 4: tổng số vốn đầu t- trực tiếp n-ớc ngoài theo đăng
ký từ 1988 đến 2004 error! bookmark not defined.
phụ lục 5: đầu t- trực tiếp n-ớc ngoài, tăng tr-ởng xuất
khẩu và gdp .error! bookmark not defined.
phụ lục 6: cơ cấu gdp theo ngành kinh tế, 2000-2004 error! bookmark not defin
phụ lục 7: tỷ lệ đói nghèo, theo vùng error! bookmark not defined. 4


các bảng số liệu


bảng 1: các hình thức liên kết kinh tế khu vực . 21
bảng 2: tác động của tự do hoá th-ơng mại đối với các chỉ số kinh tế vĩ mô
một số n-ớc, 1990-1993 41
bảng 3: cơ cấu xuất khẩu của việt nam thời kỳ 1991 - 2004 99
bảng 4: cơ cấu thị tr-ờng xuất khẩu 100
bảng 5: kim ngạch và tốc độ tăng tr-ởng xuất khẩu khu vực có vốn đtnn . 103
bảng 6: cơ cấu vốn đầu t- toàn xã hội 2000-2004 103
bảng 7: đăng ký kinh doanh xuất nhập khẩu của các thành phần kinh tế thời kỳ
1995-2004 . 136
bảng 8: vị trí xếp hạng cạnh tranh của việt nam . 167
bảng 9: tác động của hội nhập kinh tế đối với nền kinh tế việt nam 189
bảng 10: xu h-ớng tăng sản l-ợng theo ngành 191
bảng 11: xu h-ớng tăng xuất khẩu theo ngành 193









hộp

hộp 1: những mốc quan trọng trong chính sách tự do hoá nhằm chủ động
hội nhập . 93
hộp 2: nguyên tắc của wto . 122
hộp 3: cắt giảm thuế quan thực hiện afta và bta với hoa kỳ . 138


hình

hình 1: luồng vốn đầu t- vào một số nền kinh tế, 1980-2003 31
hình 2: tần suất khủng hoảng tài chính trên thế giới, 1970-1997 . 36
hình 3: mức thuế suất nhập khẩu trung bình trên thế giới, 1980-1999 . 37