Thạc Sĩ Phát triển dịch vụ ngân hàng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế tại Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư

PHẦN MỞ ĐẦU


1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu:
Sự ổn định và vững mạnh của hệ thống tài chính quốc gia nói chung và hệ thống
ngân hàng nói riêng là điều kiện quan trọng cho sự phát triển kinh tế bền vững của một
nước, đặc biệt là trong môi trường toàn cầu hóa ngày càng gay gắt như hiện nay.
Theo lộ trình, đến năm 2010, Việt Nam sẽ phải mở cửa hoàn toàn thị trường dịch
vụ ngân hàng; loại bỏ căn bản các hạn chế tiếp cận thị trường dịch vụ ngân hàng trong
nước, các giới hạn hoạt động ngân hàng (qui mô, tổng số dịch vụ ngân hàng được phép .)
đối với các tổ chức tín dụng nước ngoài, thực hiện đối xử công bằng giữa tổ chức tín dụng
trong nước và tổ chức tín dụng nước ngoài; giữa các tổ chức tín dụng nước ngoài với nhau
theo các nguyên tắc đối xử tối huệ quốc, đối xử quốc gia và các nguyên tắc khác trong
Thoả thuận GATS/WTO và các thoả thuận quốc tế khác không mâu thuẫn với thoả thuận
GATS/WTO.
Thực trạng thị trường dịch vụ ngân hàng thời gian gần đây tuy đã có những thay
đổi tích cực song năng lực cạnh tranh vẫn còn rất hạn chế về nhiều mặt và ngày càng phải
đối mặt với những thách thức đáng lo ngại từ phía các ngân hàng nước ngoài. Những cam
kết về mở cửa thị trường đang cuốn hệ thống ngân hàng Việt Nam vào dòng chảy cải cách,
trở thành một trong những định hướng quan trọng nhất cho việc xây dựng chiến lược hoạt
động của các ngân hàng. Do vậy, việc nghiên cứu, xem xét một cách tổng quát và đầy đủ
tình hình phát triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP
Hồ Chí Minh trong thời gian qua đồng thời đối chiếu với các yêu cầu đưa ra trong điều
kiện hội nhập kinh tế quốc tế và các cam kết của Việt Nam để đề xuất những giải pháp khả
thi nhằm phát triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP
Hồ Chí Minh trong giai đoạn tới là hết sức cần thiết.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, tôi tiến hành chọn đề tài nghiên cứu “Phát
triển dịch vụ ngân hàng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế tại Chi nhánh Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu cho Luận văn thạc sỹ
của mình.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài:
- Hệ thống hóa lý luận về dịch vụ ngân hàng và phát triển dịch vụ ngân hàng trong
bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
- Đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân hàng Đầu
tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh trong những năm qua để đưa ra những đánh giá về mức
độ hội nhập quốc tế theo các điều khoản về yêu cầu mở cửa thị trường dịch vụ ngân hàng.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh trong giai đoạn tới.
Ghi chú: Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và phát triển TPHCM sau đây gọi tắt là Chi
nhánh.
3. Đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu của đề tài:
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Với phạm vi của một luận văn thạc sỹ, đề tài sẽ chỉ tập trung nghiên cứu những vấn
đề cơ bản về sự phát triển của dịch vụ ngân hàng trên một số nội dung cơ bản là các vấn đề
liên quan tới dịch vụ ngân hàng, các nhân tố ảnh hưởng, điều kiện phát triển và môi trường
pháp lý cho sự phát triển dịch vụ ngân hàng cả trên giác độ lý luận và thực tiễn ở Chi
nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất một số giải pháp
thúc đẩy quá trình phát triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển TP Hồ Chí Minh theo các yêu cầu về mở cửa thị trường dịch vụ ngân hàng theo
AFTS, theo Hiệp định Thương mại Việt Mỹ và trong quá trình hội nhập WTO.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
- Phạm vi không gian: tình hình phát triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh.
- Phạm vi thời gian: đề tài tập trung nghiên cứu những vấn đề cơ bản về sự phát
triển của dịch vụ ngân hàng trên một số nội dung cơ bản là các vấn đề liên quan tới dịch vụ
ngân hàng, các nhân tố ảnh hưởng, điều kiện phát triển và môi trường pháp lý cho sự phát
triển dịch vụ ngân hàng của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh,
các tài liệu phục vụ đánh giá thực trạng được thu thập trong khỏang thời gian từ 2004 đến
2006.
3.3. Phương pháp nghiên cứu:
Để đạt được mục đích của đề tài, trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã sử dụng các
phương pháp sau:
Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử: là phương pháp nghiên cứu
tổng quát để khái quát đối tượng nghiên cứu và để nhận thức bản chất của các hiện tượng
tự nhiên, kinh tế, xã hội. Phương pháp này yêu cầu nghiên cứu các hiện tượng không phải
trong trạng thái riêng rẽ, cô lập mà trong mối quan hệ bản chất của các hiện tượng, sự vật;
không phải trong trạng thái tĩnh mà trong sự phát triển từ thấp đến cao, trong sự chuyển
biến từ số lượng sang chất lượng, từ quá khứ đến hiện tại và tương lai.
Phương pháp phân tích số liệu: vận dụng các phương pháp phân tích thống kê như
số tương đối, số tuyệt đối, số bình quân, lượng tăng (giảm) tuyệt đối liên hoàn, tốc độ phát
triển liên hoàn, tốc độ tăng (giảm) liên hoàn và phương pháp so sánh để phân tích kết quả
kinh doanh cũng như tình hình phát triển dịch vụ của ngân hàng qua các năm nhằm đáp
ứng được mục đích nghiên cứu của đề tài đã đặt ra.
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài:
Đối với Việt Nam, dịch vụ ngân hàng được dự báo sẽ là lĩnh vực cạnh tranh rất
khốc liệt khi "vòng" bảo hộ cho ngân hàng thương mại trong nước không còn, khi cuộc
đua hội nhập vào giai đoạn nước rút. Vì thế, việc xem xét các yêu cầu mở cửa trên cơ sở
phân tích thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng ở Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển TP Hồ Chí Minh để có những giải pháp thích hợp là hết sức cần thiết, vừa có ý nghĩa
khoa học, vừa có ý nghĩa thực tiễn đối với Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP
Hồ Chí Minh trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.