Tiến Sĩ Phát triển các doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NĂM 2012

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN . ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT . vii
DANH MỤC BẢNG viii
DANH MỤC BIỂU . x
PHẦN MỞ ĐẦU . 1

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN . 9
CÁC DOANH NGHIỆP QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ . 9
1.1. Quan điểm chung về vai trò xây dựng kinh tế của quân đội cách mạng .10
1.1.1. Quan điểm Lênin và Hồ Chí Minh về vai trò kinh tế của quân đội 10
1.1.2. Những tư tưởng và chủ trương của Đảng, Nhà nước và Quân đội nhân
dân Lào về vai trò kinh tế và quân đội tham gia xây dựng kinh tế . 13
1.2. Kinh nghiệm của các doanh nghiệp quân đội nhân dân Việt Nam 16
1.2.1. Tăng cường năng lực sản xuất, tạo công ăn việc làm, đóng góp ngày càng nhiều vào ngân sách nhà nước 17
1.2.2. Tận dụng những cơ sở vật chất kỹ thuật và công nghệ hiện có để sản xuất phục vụ quốc phòng và sản xuất những hàng hóa mà thị trường có nhu cầu 20
1.2.3. Luôn đổi mới các doanh nghiệp quân đội nhằm ngày càng trở nên năng động hơn, hiện đại hơn, phù hợp hơn với thực tiễn kinh tế trong nước và
trên thế giới . 23
1.3. Doanh nghiệp Quân đội Nhân dân Lào 26
1.3.1. Khái niệm và các loại hình doanh nghiệp quân đội Lào . 26
1.3.2. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp quân đội Lào . 26
1.3.3. Vai trò của doanh nghiệp quân đội Lào 32
1.4. Phát triển các doanh nghiệp quân đội Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế là nhu cầu từ thực tiễn ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào . 36
1.4.1. Tính tất yếu phát triển doanh nghiệp quân đội Lào 36
1.4.2. Phát triển doanh nghiệp quân đội Lào . 39
1.4.3. Các nhân tố tác động đến sự phát triển của doanh nghiệp quân đội Lào 39
1.4.4. Hội nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển của doanh nghiệp quân đội Lào 45
1.5. Hệ các phương pháp, tiêu chí và chỉ tiêu đánh giá sự phát triển và hoạt động của doanh nghiệp quân đội Lào . 47
1.5.1. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá sự phát triển và hoạt động của doanh nghiệp quân đội Lào 47
1.5.2. Hệ các phương pháp đánh giá sự phát triển và hoạt động của doanh nghiệp quân đội Lào 54
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 . 55

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN CÁC DOANH NGHIỆP QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ GIAI ĐOẠN TỪ
1986 ĐẾN 2010 (TẬP TRUNG GIAI ĐOẠN 2006 - 2010) . 57

2.1. Tổng quan về xây dựng và phát triển doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào 57
2.1.1. Giới thiệu về Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào . 57
2.1.2. Mục tiêu phát triển doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào 64
2.1.3. Quá trình xây dựng và phát triển của doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào 65
2.2. Thực trạng phát triển của các doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào. 69
2.2.1. Thực trạng về cơ cấu, số lượng, phân loại các doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào . 70
2.2.2. Thực trạng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào năm 2010 72
2.2.3. Tổng số vốn đăng ký kinh doanh của các doanh nghiệp quân đội nhân dân Lào 77
2.2.4. Tổng tài sản của các doanh nghiệp quân đội Lào . 81
2.3. Thực trạng về kết quả hoạt động của các doanh nghiệp quân đội Lào .84
2.3.1. Thực trạng về kết quả hoạt động của loại hình doanh nghiệp sản xuất kinh doanh . 84
2.3.2. Thực trạng về kết quả hoạt động của doanh nghiệp sản xuất quốc phòng theo chế độ hành chính bao cấp 89
2.3.3. Thực trạng về kết quả hoạt động của doanh nghiệp cho thuê hoặc giao khoán chỉ tiêu nộp ngân sách cho Bộ Quốc phòng 92
2.4. Thực trạng một số chỉ tiêu hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp quân đội Lào . 93
2.4.1. Tỷ suất lợi nhuận theo doanh thu và tỷ suất lợi nhuận trên tài sản . 93
2.4.2. Tỷ số doanh thu trên tổng chi phí 96
2.5. Thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp quân đội Lào . 97
2.5.1. Nhóm các nhân tố bên ngoài . 97
2.5.2. Nhóm các nhân tố bên trong . 98
2.6. Đánh giá thực trạng hoạt động và phát triển của doanh nghiệp quân đội Lào . 99
2.6.1. Ưu điểm . 99
2.6.2. Những hạn chế 101
2.6.3. Nguyên nhân của các hạn chế . 102
2.6.4. Những vấn đề đặt ra cần xây dựng và phát triển . 105
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 . 106

CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM, PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÁC DOANH NGHIỆP QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ GIAI ĐOẠN 2011-2020 109
3.1. Tác động của quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào đến sự phát triển các doanh nghiệp quân đội 109
3.1.1. Quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế của các doanh nghiệp nhà nước Lào 110
3.1.2. Tác động của quá trình kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế đến sự phát triển các doanh nghiệp quân đội Lào . 119
3.2. Quan điểm, phương hướng và mục tiêu phát triển doanh nghiệp quân đội Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế giai đoạn 2011-2020 . 122
3.2.1. Quan điểm phát triển doanh nghiệp quân đội Lào 123
3.2.2. Mục tiêu và phương hướng phát triển doanh nghiệp quân đội Lào 124
3.2.3. Nhiệm vụ trọng tâm phát triển doanh nghiệp quân đội từ năm 2010 - 2015 127
3.3. Các giải pháp phát triển doanh nghiệp quân đội Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế giai đoạn 2011- 2020 . 133
3.3.1. Các đề xuất đối với cấp quản lý nhà nước 133
3.3.2. Giải pháp, đề xuất đối với bản thân các doanh nghiệp . 140
3.3.3. Kiến nghị về điều kiện để thực hiện các giải pháp . 145

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 . 147
KẾT LUẬN . 150
DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG
BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN . 152
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 153
TÀI LIỆU BẰNG CHỮ LÀO . 158

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) đang trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) và hội nhập kinh tế quốc tế, thực hiện mở cửa thị trường theo cam kết gia nhập khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA), từng bước trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Các doanh nghiệp (DN) Quân đội nhân dân Lào (QĐND) là các DN có tính chất đặc thù, vừa thực hiện nhiệm vụ quốc phòng vừa thực hiện nhiệm vụ hoạt động kinh tế theo cơ chế thị trường.
Thực tế phát triển các DN QĐND Lào cho thấy: các DN này có vai trò to lớn trong việc phát triển kinh tế xã hội của cả nước. Việc phát triển DN QĐND Lào cho phép khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên, nguồn vốn, công nghệ và thị trường; tạo công ăn việc làm cho người lao động; góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế; giảm bớt chênh lệch giàu nghèo; hỗ trợ cho sự phát triển các DN lớn; duy trì và phát triển các ngành nghề truyền thống,
Tuy vậy, qua các năm hoạt động, các DN QĐND Lào cũng còn có nhiều hạn chế về năng lực cạnh tranh, hiệu quả SXKD không cao, nhất là trong bối cảnh xây dựng nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế.
Trong điều kiện nền kinh tế CHDCND Lào ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, đã tạo ra không ít những cơ hội và thách thức đối với sự phát triển của các DN QĐND Lào. Hội nhập kinh tế quốc tế không chỉ đòi hỏi có sự thay đổi mạnh mẽ từ phía Chính phủ, mà còn đòi hỏi có sự thay đổi cơ bản trong chính các DN QĐND Lào để nâng cao năng lực cạnh tranh của mình nhằm tận dụng các cơ hội và giảm thiểu các thách thức có thể xảy ra.
Đề tài về: “Phát triển các DN QĐND Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế” đã thu hút được sự quan tâm của nhiều học giả,các nhà nghiên cứu, và các nhà hoạch định chính sách trong những năm gần đây. Đã có nhiều sách, báo và các công trình nghiên cứu về DN QĐND Lào (được nêu chi tiết hơn trong phần “Tổng quan tình hình nghiên cứu”). Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có một luận án tiến sỹ nào viết về sự phát triển của các DN QĐND Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.
Xuất phát từ thực tiễn đó, đề tài “Phát triển các DN QĐND Lào trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế”, đã được chọn để
nghiên cứu.