Thạc Sĩ Phát triển bền vững nhờ lợi thế đi sau - góc nhìn từ việt nam

2


MỤC LỤC

Lời giới thiệu 3
Phần thứ nhất: Xu hướng kinh tế của Thế kỷ 21 4
Phần thứ hai: Phát triển của Việt Nam từ giữa Thế kỷ 20 đến
nay
13
Phần thứ ba: Kinh nghiệm của người đi trước 23
Phần thứ tư: Lợi thế đi sau 32
Phần thứ năm: Kinh thế tri thức trong lợi thế đi sau 38
Phần thứ sáu: Tam giác phát triển bền vững 58
Phần thứ bẩy: Mô hình công nghiệp hóa 68
Phần thứ tám: Thay cho lời kết 78












3


LỜI GIỚI THIỆU

Cả nước ta đang phấn đấu để đến năm 2020 “cơ bản trở thành một
nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. Trong quá trình thực hiện công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì tri thức khoa học và công nghệ cùng
với lao động chất lượng cao là lực lượng sản xuất quan trọng mang tính
quyết định. Văn kiện Đại hội XI của Đảng đã xác định ”Tận dụng các cơ
hội thuận lợi do bối cảnh quốc tế tạo ra và các tiềm năng, lợi thế của nước ta
để rút ngắn quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định
hướng xã hội chủ nghĩa gắn với từng bước phát triển kinh tế tri thức, coi
kinh tế tri thức là yếu tố quan trọng của nền kinh tế và công nghiệp hóa,
hiện đại hóa”.
Nhờ cuộc cách mạng khoa học và công nghệ mới, những nước có
xuất phát điểm thấp như Việt Nam có thể tiếp cận được với trình độ khoa
học và công nghệ hiện đại trên con đường công nghiệp hóa. Để rút ngắn
khoảng cách so với các nước phát triển, nước ta vừa phải tiến hành công
nghiệp hóa, vừa phải tìm cách đi thẳng vào kinh tế tri thức, công nghiệp
công nghệ cao. Đảng và Nhà nước ta không ngừng tập trung xây dựng và
phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ của đất nước, tăng cường năng
lực tiếp thu, làm chủ các công nghệ hiện đại, nhằm tạo ra bước nhảy vọt về
chất lượng và hiệu quả của nền kinh tế.
Trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, chúng ta chọn hướng đi
nhằm đạt mục tiêu đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ trong các ngành
sản xuất và dịch vụ chủ yếu, đi thẳng vào công nghệ hiện đại đối với các
lĩnh vực sản xuất then chốt có tác động đến nhiều ngành khác, các lĩnh vực
sản xuất sản phẩm xuất khẩu, các lĩnh vực đầu tư mới, và nắm bắt các công
nghệ cao như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu
mới, những công nghệ mới trong chế tạo máy . để có thể đi nhanh vào hiện
đại ở những khâu quyết định.
Sang đến thể kỷ 21, nhiều vấn đề được dự báo trong thế kỷ 20 đã trở
thành hiện thực như biến đổi khí hậu, mực nước biển dâng, . Hay những
vấn đề về an sinh xã hội như khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn, sự mất
bình đẳng trong việc sử dụng các dịch vụ y tế, diachj vụ giáo dục, chăm soc tuổi già, . giữa nông thôn và đô thị. Những vấn đề mới đặt ra câu hỏi làm
thế nào để việc phát triển kinh tế không mâu thuẫn với đảm bảo anh sinh xã
hội và bảo vệ môi trường sống? Mối quan hệ của các nhóm vấn đề được sử
lý như thế nào trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội của các nước đi
trước là những kinh nghiệp quý báu cho các nước đang phát triển.
Cuốn sách mang đến cho đông đảo bạn đọc hình dung bước đầu của
các tác giả về con đường phát triển của nước ta trong những năm tới với
việc tận dụng lợi thế ”người đi sau” và gắn với phát triển kinh tế tri thức.
Nhiều nội dung trong cuốn sách này là kết quả của việc hợp tác
nghiên cứu về phát triển bền vững tại CHLB Đức do Viện Friedrich Ebert
Stiftung tài trợ cho nhóm tác giả. Giáo sư Micheal von Hauff từ Đại học kỹ
thuật Kaiserslautern CHLB Đức giới thiệu trong cuốn sách này những vấn
đề cơ bản về lý thuyết phát triển bền vững.
Tuy đã rất cố gắng, xong chắc khó tránh khỏi các thiếu sót trong quá
trình nghiên cứu và viết cuốn sách này, nên nhóm tác giả vừa xin trân trọng
giới thiệu và vừa mong nhận được nhiều ý kiến góp ý của quý bạn đọc.