Luận Văn Phát huy những giá trị văn hoá và sinh thái của làng chài Cửa Vạn trên Vịnh Hạ Long để phục vụ du lị

ĐỀ TÀI: Phát huy những giá trị văn hoá và sinh thái của làng chài Cửa Vạn trên Vịnh Hạ Long để phục vụ du lịch

PHÁT HUY NHỮNG GIÁ TRỊ VĂN HOÁ VÀ SINH THÁI CỦA LÀNG CHÀI CỬA VẠN TRấN VỊNH HẠ LONG PHỤC VỤ DU LỊCH
MỞ ĐẦU
1. Lư do chọn đề tài
Không biết v́ lư do ǵ mà đấng Tạo hoỏ đó ưu ái ban tặng cho Việt Nam biết bao cảnh đẹp. Từ những vùng rừng núi hùng vĩ của miền Tơy Bắc xa xôi đến những cánh đồng mầu mỡ của đất ṃi Cà Mâu, đi đơu ta cũng bắt gặp vẻ đẹp của quê hương đất nước ḿnh. Bên cạnh sự phong phú, đa dạng về địa h́nh, khí hậu, sông ng̣i, sinh vật với bao cảnh quan kỳ thó, Việt Nam c̣n là mảnh đất chứa đựng bề dày của Văn hoá lịch sử, mảnh đất thấm đượm những giá trị nhân văn sâu sắc. Có thể nói đó là tiềm năng rất lớn cho việc phát triển kinh tế Du lịch – vừa quảng bá h́nh ảnh đất nước con người vừa đóng góp vào nền kinh tế Quốc dân.
Khi nói đến tiềm năng du lịnh không thể không kể đến tài nguyên biển. Nước ta nằm trên bán đảo Đông Dương có ba mặt giáp biển (phía Đông, Nam, và Tây Nam ), đường biển dài 3.260 km với nhiều băi cát đẹp, biể Êp, nhiều vũng vịnh, núi non hùng vĩ và nguồn hải sản phong hú là nguồn lực lớn cho việc phát triển du lịnh biển nói riêng và du lịnh sinh thái nói chung. Tuy nhiên, hiện nay trong khi khai thác du lịch biển chúng ta mới chỉ chú ư khai thác những giá trị biển thuần tuư mà lăng quên một mẳng khác đó là những giá trị văn hoá kết tinh trong văn hoá biển. Vịnh Hạ Long là một ví dụ điển h́nh. Chỉ với hai yếu tố Đá và Nước – hai yếu tố trong biết bao yếu tố của đất trời, hai chất liệu trong vô vàn chất liệu có thể có để viết, để vẽ, để điêu khắc, để sáng tạo nên tất cả - mà thiên nhiên đă vẽ lên một kiệt tác ngoạn mục mang tên: Vịnh Hạ Long. Đúng vậy, vẻ đẹp của Di sản Thiên nhiên thế giới đă được cả thế giới ngưỡng mộ và ngợi ca.
Thế nhưng Hạ Long không chỉ đẹp bởi vẻ đẹp bởi bề ngoài diễm lệ mà Èn sâu trong nú cũn cú những giá trị văn hoá sâu sắc. Đó là nền văn hoá độc đáo mang đậm chất biển. Trải qua những biến thiên về văn hoỏ cũng nh­ sức tàn phá dữ dội của thiên nhiên cùng viển, Hạ Long vẫn giữ được nét văn hoá đặc trưng riêng, không thể trộn lẫn được. Văn hóa làng chài là một trong những thành tố tạo nên bản sắc riêng Êy. Chủ nhân của nó là những ngư dân sống trên biển từ rất lâu và cả sau này, chính họ chứ không ai khác là chủ nhân thường trực nhất, trực tiếp nhất và là một phần không thể thiếu của Vịnh Hạ Long. Họ không ngững là người sáng tạo, ǵn giữ và phát triển nền văn hoá vủa ḿnh mà cũn cú sứ mệnh cao cả là bảo vệ vẻ đẹp cho vùng biển này. Nhất là lúc này văn hoa làng chài càng phải được nh́n nhận và nâng lên một nấc mới cho xứng đáng với tầm vóc của nền văn hoá được h́nh thành và phát triển trên nền Di sản Thiên Nhiên thế giới. T́m hiểu về làng chài sẽ khiến cho du khách hiểu và yêu hơn giá trị của Vịnh Hạ Long và như vậy nền văn hoá này không c̣n là yếu tố vô tri vô giác mà c̣n là một thực thể sống mà người ta có thể khai thác và thu lợi nhuận trong kinh doanh du lịch. Có thể nói văn hoá làng chài hứa hẹn mét triển vọng mới làm thay đổi tính chất đơn điệu và mở ra một hướng mới để thu hút khỏc du lịnh đến với Hạ Long.
Sự kết hợp giưa thiên nhiên Hạ Long và những yếu tố nhân văn kết tinh nơi đây tự thân nú đó rất chặt chẽ, hữu cơ một cách tự nhiên. Du khách khi thăm Vịnh Hạ Long ngời nhu cầu tham quan thắng cảnh c̣n muốn khám phá ra một thế giới bí Èn, diệu kỳ Èn sâu trong nó. Đến với làng chài là một trong những cỏch giỳp cho du khách tiếp cận được vẻ đẹp tiềm Èn Êy. Ngày nay, trong sự phát triển của nhiều quốc gia, du lịch đă, đang và sẽ là một nền kinh tế ṃi nhọn đóng góp tỉ trọng lớn cho nền kinh tế quốc dân. V́ thế người ta t́m mọi hướng để phát triển nền kinh tế này, mà để làm điều đó không ǵ tốt hơn là nắm được nhu cầu và thị hiếu của du khách, từ đó xây dưng sản phẩm phù hợp. Du lịch Việt Nam cũng không năm ngoài quy luật này. chúng ta phải nắm bắt những xu thế chung trong nhu cầu của khách du khách, từ đó phục vụ họ một cách tốt nhất. Trong xu thế hiện nay, sự kết hợp giữa du lịch văn hoá và du lịch sinh thái hết sức được quan tâm bởi lẽ sở thích của du khách là được đắm ḿnh trong thiên nhiên tươi đẹp để t́m lại sự cân bằng tâm sinh lư sau những giờ phút lao động căng thẳng, vừa muốn được hiểu biết, được hoà nhập vào cuộc sống của địa phương nơi họ đến. Ngành du lịch nắm bắt và thoả măn được nhu cầu này sẽ thực sự cuốn hót được du khách, tạo nên sự phát triển du lịch bền vững. ở Việt Nam rất nhiều điển du lịch có đầu dủ các yếu tố sinh thái và nền văn hoá làng chài trên biển Hạ Long là một điển h́nh.
Trên Hạ Long có rất nhiều làng chài song Cửa Vạn là làng chài lớn nhất, tiều biểu nhất, mang những nét đặc trưng nhất của làng chài trên Vịnh Hạ Long. Là một sinh viên khoa Văn hoá du lịch, lại được sinh ra và lớn lên trên quê hương Hạ Long, em xin mạnh dạn chọn đề tài: “Phỏt huy những giá trị văn hoá và sinh thái của làng chài Cửa Vạn trên Vịnh Hạ Long để phục vụ du lịch”. Hy vọng qua những t́m hiểu bước đầu sẽ gúp thờm một phần nho nhá trong cái mong muốn lớn lao là thành lập một làng chài du lịch trên biển Hạ Long – một điểm du lịch văn hoá và sinh thái độc đáo, hấp dẫn, thu hót du khách trong và ngoài nước.
2. Mục đích – nhiệm vụ
Việc xơy dựng và phát triển làng chài trên biển Hạ Long thành một điểm du lịch có rất nhiều ư nghĩa. Sản phẩm du lịch này được h́nh thành không những làm giầu thêm cho những giá trị du lịch của Vịnh Hạ Long, giới thiệu với bạn bè thế giới về một nền văn hoá biển độc đáo mà c̣n góp phần quảng bá thêm cho h́nh ảnh đất nước và con người Việt Nam.
Hơn thế nữa đây sẽ là cơ hội để chúng ta giới thiệu những ghỏ trị vật thể và phi vật thể độc đáo của làng chài trên bển Hạ Long. T́m hiểu được những nét văn hoá Êy không những giúp du khách khám phá “mảnh đất” này mà cũn giỳp họ hiểu được ư nghĩa của chúng, từ đó trân trọng và bảo vệ nó như ǵn giữ một nền văn hoá độc đáo, mang những đặc thù riêng mà chỉ nơi đây mới có.
Việc nghiên cứu và đưa những làng chài này vào hoạt động du lịch nhằm mục đích tạo ta những Tour du kịch bổ sung, làm phong phú thêm cho những Tuor hiện có của Hạ Long, kéo dài thời gian lưu trú của du khách từ đó thu lợi nhuận. Tuy Vịnh Hạ Long cú gớa trị du lịch rất lớn song những hoạt động du lịch ở đây vẫn c̣n đơn điệu, chưa khai thác được hết những tiềm năng vốn có. Du lịch làng chài sẽ làm phong phú hơn những loại h́nh du lịch nơi đây, sẽ thu hót ngày càng nhiều dy khách đếm với Di sản Thiên nhiên Thế giới này.
Song, mục đích có ư nghĩa thiết thực và trực tiếp nhất cung nh­ mong muốn của người viết đó là từ việc phát triển nơi đây thành một làng chài du lịch sẽ giúp cho đời sống nghèo túng, thiếu thèn nh­ nh­ hiện tại. một điều dễ dàng nhận thấy đó là phát triển làng chài hiện có ở Hạ Long thành làng chài Du lịch sẽ là một bước dịch chuyển kinh tế lớn, yêu cầu của nó là phải đồng thời phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân với việc ǵn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hoá của Làng chài. Ngư dân sẽ đứng trước thách thức và vận hội mới khi trực tiếp tham gia vào hoạt động du lịch. Song song với việc phát triển kinh tế là việc nâng cao tŕnh độ dân trí cho ngư dân - những người vốn quen dăi dầu sương gió hơn con chữ, bị rất nhiều thiệt tḥi và hạn chế về việc nhận thức và tiếp nhận thông tin. Việc phát triển du lịch ở đây sẽ góp phần nâng cao tŕnh độ dân trí cho họ. Để họ xứng đáng là chủ nhân cũng là người trực tiếp bảo vệ và phát huy những giá trị của Di sản thiên nhiên thế giới này.
Nh­ vậy, nhiệm vụ đặt ra của đề tài này là:
Nêu và phân tích những tiềm năng du lịch văn hoá và sinh thái của Làng chài Cửa Vạn (Vịnh Hạ Long ).
Phân tích đánh giá thực trạng và đưa ra những giải pháp thiết thực để biến làng chài Cửa Vạn thành một điểm du lịch văn hoá và sinh thái hấp dẫn, thu hót khách du lịch.
3. Phạm vi nghiên cứu
Vịnh Hạ Long là một khu vực rộng lớn, có diện tích 1.553 km[SUP]2[/SUP], bao gồm các đảo đá và hang động. Trên vịnh c̣n có nhiều làng chài đang sinh sống tản mát. Trong khuôn khổ một bài tốt nghiệp này, người viết chỉ xin đề cập đến một làng chài lớn nhất trờn Vịnh Hạ Long – Làng chài Cửa Vạn dưới góc độ t́m hiểu những giá trị văn hoá và sinh thái để từ đó phát huy nó phục vụ du lịch. Tuy nhiên, v́ Vịnh Hạ Long chính là môi trường sống của ngư dân nơi đơy nờn làng chài Cửa Vạn được đặt trong mối quan hệ tổng thể đó.
4. Phương pháp nghiên cứu
`Trong bài khoá luận này, người viết đă áp dụng một số phương pháp như phương pháp nghiên cứu tài liệu tổng hợp, phân tích và đưa vào bài viết một cách hợp lư, phương pháp điều tra xă hội học đồng thời sử dụng phương pháp hệ thống các vấn đề sau đó dựng lớ luận về du lịch để phân tích lại. Người viết cũng đă được trực tiếp tham gia vào cuộc sống của ngư dân Cửa Vạn để hiểu hơn về nơi đây.
Tuy nhiên, trong quá tŕnh t́m hiểu không tránh khỏi những sai sót, bất cập, rất mong được sự góp ư của những người quan tâm đến vấn đề này.
5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Vịnh Hạ Long với vẻ đẹp lung linh của ḿnh đă là nguồn cảm hứng bất tận cho các nghệ sĩ, là nơi cuốn hót biết bao nhà khoa học khám phá và t́m hiểu. Vịnh mang trong ḿnh những giá trị địa chất, địa mạo, giá trị sinh học hết sức quư báu, là một kho tàng tư liệu cho các nhà nghiên cứu. Thế nhưng những con người sinh sống trên biển cũng như cuộc sống của họ chưa được quan tâm một cách đúng cuộc sống của họ chưa được quan tâm một cách đúng mức có lẽ v́ hầu hết các làng chài quanh năm sống lênh đênh trên biển, tản mát và manh mún. Măi cho đến tháng 6 năm 2003, tổ chức văn hoá, khoa học và giáo dục Liên hợp quốc UNESCO phối hợp cùng bộ văn hóa – thông tin và UBND tỉnh Quảng Ninh thực hiện dự án Bảo tàng sinh thái Hạ Long mới cho khảo sát và nghiên cứu lại giá trị tổng thể của Vịnh Hạ Long và bước đưa những làng chài này vào quy hoạch lại.
Việc khảo sát, nghiên cứu vẫn đang trong quá tŕnh thực hiện, chưa có một tài liệu cụ thể nào viết về văn hoá sinh thái của làng chài Cửa Vạn. Với khoá luận này, em mong muốn sẽ góp một phần nhỏ trong việc đưa ra một số phân tích về thế mạnh văn hoá - QT và ư kiến về việc quy hoạch tổng thể làng chài Cửa Vạn thành làng chài du lịch, trở thành tư liệu giúp các nhà quản lư hay Ban dự án Bảo tàng sinh thái Hạ Long tham khảo.
6. Bố cục
Bài viết bao gồm các vấn đề chính sau:
Các chương nghiên cứu chính:
v Chương 1:
v Chương 2:
v Chương 3:
Ngoài ra bài viết cũn cú cỏc phần:
v Mở đầu
v Kết luận
v Tài liệu tham khảo
v Phụ lục





















CHƯƠNG 1:
KHÁI QUÁT VỀ LÀNG CHÀI CỬA VẠN TRấN VỊNH HẠ LONG
1. Đặc điểm địa lư - kinh tế của làng chài Cửa Vạn
1.1. Đặc điểm địa lư
Cửa Vạn là làng chài lớn nhất năm trong khu vực Vịnh Hạ Long v́ thế nó mang những đặc điểm về địa lư, tự nhiên giống nh­ Vịnh Hạ Long. Để t́m hiểu những đặc điểm địa lư của Cửa Vạn trước hết ta cần có cái nh́n khái quát về Vịnh Hạ Long.
Vịnh Hạ Long nằm ở vùng biển phía Bắc Vịnh Bắc Bộ thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh – một tỉnh biên giới nằm phía Đông Bắc Tổ quốc, cách Hà Nội 165 km.
Di sản Vịnh Hạ Long được chia thành 3 khu vực: khu vực di sản thế giới, vùng đệm và khu vực Bảo tồn quốc gia.