Thạc Sĩ Phân tích mối quan hệ giữa sự đóng góp và hưởng thụ của người dân trong tài chính công cấp cơ sở ở h

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Phân tích mối quan hệ giữa sự đóng góp và hưởng thụ của người dân trong tài chính công cấp cơ sở ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các chữ viết tắt vi
Danh mục bảng vii
Danh mục sơ ñồ và hình ảnh viii
1. ðẶT VẤN ðỀ 1
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2. Mục tiêu của ñề tài 2
1.2.1. Mục tiêu chung 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể 3
1.3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3
1.3.1. ðối tượng nghiên cứu 3
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu 3
2. MỘT SỐ VẤN ðỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỐI
QUAN HỆ GIỮA SỰ ðÓNG GÓP CỦA DÂN VỚI MỨC
HƯƠNG THỤ CỦA HỌ TỪ TÀI CHÍNH CÔNG CẤP CƠ SỞ 4
2.1. Một số vấn ñề lý luận về mối quan hệ giữa sự ñóng góp của dân
với mức hưởng thụ của họ từ tài chính công 4
2.1.1. Một số khái niệm 4
2.1.2. Vai trò việc ñóng góp của người dân trong tài chính công cấp cơ
sở ở nông thôn. 14
2.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới mối quan hệ giữa mức ñóng góp và
hưởng thụ của nhân dân trong tài chính công cấp cơ sở 15
2.1.4. Những vấn ñề ñặt ra cho nghiên cứu. 17
2.2. Cơ sở thực tiễn về mối quan hệ giữa sự ñóng góp của dân với
mức hưởng thụ của họ từ tài chính công 18
2.2.1. Kinh nghiệm về việc thực hiện cung cấp hànghóa công cộng ở
một số nước phát triển 18
2.2.2 Kinh nghiệm trong việc huy ñộng và sử dụng các khoản thu từ
nhân dân ở một số ñịa phương ngoài tỉnh, ngoài huyện. 22
3: ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU 25
3.1. ðiều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng của huyện Lục Nam 25
3.1.1 ðiều kiện tự nhiên 25
3.1.2. ðiều kiện cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lơi 27
3.2. ðiều kiện kinh tế xã hội 28
3.2.1. Tình hình ñất ñai và phân bổ dân cư trên ñịa bàn huyện 28
3.2.2. Tình hình dân số và lao ñộng của huyện 31
3.2.3. Tình hình sản xuất kinh doanh trên ñịa bàn huyện 33
3.2.4. Tình hình thu chi tài chính của huyện lục nam 35
3.3. ðiều kiện cơ sở hạ tầng vật chất huyện Lục Nam 37
3.4 Phương pháp nghiên cứu 41
3.4.1. Phương pháp chọn ñiểm ñiều tra 41
3.4.2 Phương pháp thu thập số liệu 42
3.4.3. Phương pháp xử lý số liệu 42
3.4.4. Phương pháp phân tích 43
3.4.5. Phương pháp ñánh giá có sự tham gia 44
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 45
4.1. Thực trạng mối quan hệ giữa ñóng góp và hưởngthụ của các hộ
dân trong tài chính công cấp cơ sở ở huyện Lục Nam-Bắc Giang 45
4.1.1 Thông tin về hộ ñiều tra 45
4.1.2 Chinh sách, căn cứ, quyết ñịnh ñóng góp và sự ñiều tiết số tiền
thu ñược ñịa phương ñược. 48
4.1.3 Thực trạng ñóng góp của các hộ ñược ñiều traở nông thôn huyện
Lục Nam 49
4.1.4. Thực trạng sử dụng các khoản ñóng góp huy ñộng ñược huy
ñộng từ hộ. 60
4.1.5 Thực trạng hưởng thụ của các hộ ñiều tra 62
4.1.6 Quan hệ giữa mức ñóng góp và hưởng thụ của hộ với tài chính
công ở nông thôn 73
4.2. ðịnh hướng và giải pháp về ñóng góp và phát huy mức hưởng lợi
từ các khoản ñóng góp với tài chính công ở nông thôn huyện Lục
Nam 94
4.2.1 ðịnh hướng 94
4.2.2. Giải pháp 94
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 100
5.1. Kết luận 100
5.2. Kiến nghị 101
TÀI LIỆU THAM KHẢO 104

1. ðẶT VẤN ðỀ
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
Sự chuyển ñổi cơ chế từ kế hoạch tập trung quan liêu và chế ñộ bao
cấp bình quân hiện vật sang cơ chế thị trường thúc ñẩy nền kinh tế phát
triển nhanh chóng, cùng với ñó là quá trình công nghiệp hóa, ñô thị hóa
nhanh hơn. Tuy nhiên nền kinh tế càng phát triển sựchênh lệch về mức
sống giữa thành thị và nông thôn, người giầu và người nghèo càng cao.
Trong bối cảnh ñó, Chính phủ Việt Nam rất quan tâm ñến việc hoàn thiện thể
chế kinh tế trong ñó
Thời gian gần ñây công luận lên tiếng nhiều về việchạt thóc cõng quá
nhiều khoản phí, lệ phí. Theo bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn các
khoản thu có tính chất giống thuế mà bất kỳ người nông dân nào cũng phải
nộp lên tới 122 khoản: Khai sinh, chứng tử, xác nhận lý lịch, ñăng ký hộ
khẩu với mức ñóng từ 2.000 ñồng ñến 25.000 ñồng. Thêm vào ñó là các
khoản quỹ có tính chất tự nguyện: quỹ làm ñường, quỹ môi trường, các quỹ
hội Hơn thế hiện nay một số tổ chức ñược thu các loại quỹ hoạt ñộng phi lợi
nhuận, một số phí hoạt ñộng dịch vụ không do nhà nước ñầu tư, hoặc nhà nước
ñầu tư giao tổ chức cá nhân thu phải nộp thuế. Các khoản ñóng góp trung bình
của một hộ nông dân ở miền Bắc từ 250.000 ñồng ñến 500.000 ñồng/hộ/năm
trong khi theo báo cáo của Ủy ban thẩm tra tài chính ngân sách Quốc hội các
hộ ở Hà Nội phải ñóng trung bình 106.632 ñồng/năm/hộ. Các khoản ñóng góp
của các hộ ở nông thôn chiếm hơn 5% thu nhập của người nông dân trong khi
nông dân không có tiền ñể chi phí cho các nhu cầu thiết yếu: ñi học, chữa bệnh,
làm nhà ðiều ñó khiến cho người dân sống ở nôngthôn vốn ñã có mức sống
thấp càng thêm vất vả.
Mặt khác việc cung cấp các loại hàng hóa công cộng phục vụ ñời sống
của nhân dân nông thôn còn nhiều bất cập cơ sở hạ tầng nông thôn lạc hậu các
công trình phúc lợi cơ bản: ñiện, ñường, trường, trạm còn lạc hậu nhiều nơi
còn thiếu thốn. Thiếu sự công rất lớn về ñầu tư, nhất là các công trình phúc lợi
giữa thành thị và nông thôn. Trong khi nhiều các công trình phúc lợi chất
lượng cao ñược xây dựng ở thành thị bằng ngân sách của nhà nước thì ở nông
thôn, chủ yếu người dân phải bỏ tiền xây dựng công trình phúc lợi, chất lượng
kém hơn nhiều. Như vậy, với các khoản phải ñóng vào tài chính công của các
hộ ở nông thôn cao hơn ở thành phố nhưng nhân dân nông thôn ñược hưởng
lợi từ tài chính công ñem lại ít hơn so với ở thànhphố.
Hơn thế, việc quản lý và sử dụng các khoản thu của nhân dân ở nhiều
nơi còn bất cập, thiếu tính minh bạch, thiếu sự dânchủ. Chưa thực hiện ñược
dân chủ cơ sở: dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểmtra. Các khoản thu ñặc biệt
là các khoản quỹ còn chưa thực hiện ñúng với mục ñích của nó. Nhân dân chưa
ñược hưởng lợi nhiều trong các khoản mà họ ñã ñóng góp cơ sở hạ tầng, giao
thông thủy lợi ở nông thôn còn lạc hậu. ðiều ñó dẫnñến việc huy ñộng sự tham
gia của người dân ñể xây dựng cơ sở hạ tầng ñáp ứngchính nhu cầu của họ trở
nên khó khăn. Mối quan hệ giữa người thu và người ñược hưởng lợi trong tài
chính công ở cấp cơ sở ở nông thôn còn nhiều bất cập, thiếu sự công bằng.
Với mục ñích tìm ra những khuyết ñiểm trong việc sử dụng các khoản
thu từ dân ñể ñáp ứng nh cho dân. Nâng phúc lợi chongười dân ở nông thôn,
thúc ñẩy quá trình xã hội hóa. Tôi thực hiện nghiêncứu ñề tài: “Phân tích
mối quan hệ giữa sự ñóng góp và hưởng thụ của ngườidân trong tài chính
công cấp cơ sở ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang”
1.2. Mục tiêu của ñề tài
1.2.1. Mục tiêu chung
Phân tích mối quan hệ giữa sự ñóng góp và hưởng thụ của người dân
nông thôn trong tài chính công cấp cơ sở ở huyện Lục Nam –Bắc Giang.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
-Hệ thống hoá ñược cơ sở lý luận về mối quan hệ giữa sự ñóng góp của
dân với mức hưởng thụ của họ từ tài chính công cấp cơ sở
- ðánh giá ñược thực trạng mối quan hệ giữa sự ñónggóp của dân với
mức hưởng thụ của họ từ tài chính công cấp cơ sở ở Huyện Lục Nam
- ðề xuất một số giải pháp ñối với việc huy ñộng vàhưởng thụ của các
hộ ở nông thôn trong tài chính công cấp cơ sở
1.3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. ðối tượng nghiên cứu
ðối tượng nội dung: ðề tài tập trung nghiên cứu những vấn ñề lý
luận và thực tiễn về mối quan hệ giữa sự ñóng góp của người dân nông
thôn trong tài chính công cấp cơ sở với mức hưởng thụ của họ từ tài chính
công cấp cơ sở
ðối tượng khảo sát: ðề tài tập trung ñiều tra nghiên cứu các hộ nông
dân ở nông thôn huyện Lục Nam – tỉnh Bắc Giang.
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Phạm vi nghiên cứu của ñề tài là mối quan hệ giữa sự
ñóng góp và mức ñộ hưởng thụ của hộ nông dân với tài chính công trên ñịa
bàn nghiên cứu.
Về không gian: ðề tài tiến hành tại Huyện Lục Nam, tỉnh Bắc giang
Về thời gian: ðề tài nghiên cứu sự ñóng góp và mức ñộ hưởng thụcủa
các hộ nông dân của huyện trong 3 năm gần nhất.

2. MỘT SỐ VẤN ðỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỐI
QUAN HỆ GIỮA SỰ ðÓNG GÓP CỦA DÂN VỚI MỨC
HƯƠNG THỤ CỦA HỌ TỪ TÀI CHÍNH CÔNG CẤP CƠ SỞ
2.1. Một số vấn ñề lý luận về mối quan hệ giữa sự ñóng góp của dân với
mức hưởng thụ của họ từ tài chính công
2.1.1. Một số khái niệm
2.1.1.1. Tài chính công, tài chính công cấp cơ sở
Theo sách giáo khoa tài chính công của Trường ñại học Sài Gòn viết “tài
chính công có ñối tượng là nghiên cứu hoạt ñộng củaquốc gia, khi quốc gia
sử dụng những kỹ thuật ñặc biệt gọi là kỹ thuật tài chính công: Công phí,
thuế, công trái, thay ñổi giá trị tiền tệ và ngân sách ”
Trong cuốn Quản lý tài chính công, PGS.TS. Trần ðình Ty xem tài
chính công là: “các hoạt ñộng thu chi bằng tiền củanhà nước, phản ánh hệ
thống các quan hệ kinh tế dưới hình thức giá trị trong quá trình hình thành và
sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước ñể phục vụ những chức năng vốn có
(không nhằm mục ñích sinh lời) của nhà nước ñối vớixã hội.
Theo Giáo sư Harvey Rosen tài chính công là “Lĩnh vực kinh tế học
phân tích thuế của chính phủ và chính sách chi tiêu”
Tài chính công có tính chất sau:
- Trong khuôn khổ một quốc gia, tài chính công tài chính công thuộc
hình thức sở hữu nhà nước và nhà nước hay quốc hội là cơ quan quyền lực tối
cao có quyền áp ñặt mọi khoản thu chi của một quốc gia hay có thể ủy quyền
cho chính phủ hoặc cơ quan công quyền quyết ñịnh ñó.
- Tài chính công không hoạt ñộng vì lợi nhuận
- Tài chính công cung cấp hàng hóa công, gắn liền với nhu cầu thiết yếu
của ñời sống xã hội. Mọi người dân ñều có thể tiếp cận và sử dụng những
hàng hóa và dịch vụ do khâu tài chính này ñem lại.
- Những người tiếp cận và sử dụng hàng hóa và dịchvụ này ñều không
phải trả tiền, hoặc trả với giá bằng không theo cơ chế giá thị trường.
- Sự quản lý tài chính công phải tôn trọng nguyên tắc công khai, minh
bạch và có sự tham gia của người dân
Tóm lại: tài chính công là tổng thể những quan hệ kinh tế phát sinh
trong quá trình phân phối các nguồn lực tài chính của xã hội thông qua việc
tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước nhằm thực hiện
các chức năng vốn có của nhà nước trong việc cung cấp hàng hóa công, phục
vụ lợi ích kinh tế xã hội cộng ñồng, không vì lợi ích lợi nhuận.
Tài chính công cấp cơ sở là tài chính công của một cộng ñồng nhỏ, như
vậy ñó là những quan hệ kinh tế phát sinh trong quátrình sử dụng các quỹ
tiền tệ của nhà nước, của ñịa phương, của cộng ñồngnhằm thực hiện các chức
năng của nhà nước là cung cấp hàng hóa, dịch vụ công cộng phục vụ lợi ích
kinh tế xã hội của cộng ñồng mà không có mục ñích vì lợi ích lợi nhuận.
2.1.1.2. Các khoản ñóng góp của người dân ở nông thôn trong tài chính công
cấp cơ sở
Các khoản ñóng góp của người dân nông thôn bao gồm các khoản thu
bắt buộc và các khoản thu tự nguyện. và ñóng góp bắt buộc.
a/ Các khoản ñóng góp bắt buộc là các khoản ñóng góp vào ngân sách
nhà nước bao gồm các khoản: thuế, phí và lệ phí.
+) Thuế: là số tiền thu của các công dân, hoạt ñộng và ñồ vật (như giao
dịch, tài sản) nhằm huy ñộng tài chính cho chính quyền, nhằm tái phân phối
thu nhập, hay nhằm ñiều tiết các hoạt ñộng kinh tế-xã hội
ðối với những hộ ở nông thôn các khoản thuế phải trực tiếp nộp bao
gồm: Thuế nhà, ñất, thuế sử dụng ñất nông nghiệp, thuế môn bài (với các hộ
kinh doanh nhỏ ở ñịa phương)
+) Phí và lệ phí: Theo quy ñịnh tại ñiều 1 Pháp lệnh phí, lệ phí thì Pháp

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. GS.TS. Sử ñình thành. Bài giảng tài chính công.
2. Th.sỹ. Vũ Cương (2002) giáo trình kinh tế và tài chính công. NXB thống
kê
3. http://www.svgtvt.net/data/giaotrinh/Tai_chinh_cong.pdf
4. Luận bàn về phạm trù tài chính công. http://www.tapchiketoan.com
5. Những quy ñịnh pháp luật về quản lý tài chính ñối với xã, phường, thị
trấn (1999) NXB tài chính.
6. Tìm hiểu các quy ñịnh pháp luật về ngân sách nhà nước. (2004) NXB lao
ñộng – xã hội.
7. Phạm Lan Anh. 20005. Tìm hiểu pháp luật về phí và lệ phí, những quy
ñịnh chung. NXB Tư pháp.
8. Thái Lan cải tổ ñể phát triển trong tình hình mới (2002) Nơi xuất bản:
trung tâm thông tin bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn.
9. Nhìn lại mô hình “nông thôn mới” của hàn quốc Http://cap.gov.vn.
10. Phát triển nông thôn – từ ñiểm nhìn Hàn Quốc: Phong trào seamaul
undong http://Agriviet.com
11. Hàng hóa công cộng. http://vi.wikipedia.org
12. TS. Phạm Sỹ Liêm. Khái niệm chung về dịch vụ công cộng và không
gian dịch vụ công cộng. http://www.vncold.vn/
13. Loạn thu phí và lệ phí ở nông thôn. http://vietbao.vn
14. Nghị quyết 11/2007/NQ-HðND về việc quy ñịnh mức thuvà tỷ lệ ñiều
tiết các loại phí, lệ phí của tỉnh Bắc Giang.
15. Nghị quyết 11/2010/NQ-HðND về việc sửa ñổi, bổ sung một số loại
phí, lệ phí quy ñịnh tại nghị quyết số 11/2007/NQ-HðND ngày
19/7/2007 của HðND tỉnh.
16. Niêm giám thống kê huyện Lục Nam năm 2008
17. Số liệu thống kê huyện Lục Nam năm 2009 của phòng thống kê huyện
Lục Nam
18. Báo cáo UBND xã phương Sơn về tình hình kinh tế xã hội năm
2007,2008,2009.
19. Báo cáo của UBND xã Bắc Lũng về tình hình kinh tế xã hội năm 2007,
2008,2009.
20. Báo cáo của UBND xã Lục Sơn về tình hình kinh tế xãhội năm 2007,
2008,2009.
21. Lịch sử của ðảng bộ nhân dân xã Phương sơn
22. Báo cáo quyết toán thu chi ngân sách xã phương sơn năm 2009
23. Báo cáo quyết toán thu chi ngân sách xã lục Sơn năm2009
24. Báo cáo quyết toán thu chi ngân sách xã Bắc Lũng năm2009