Thạc Sĩ Phân tích cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam

MỤC LỤC ( Luận văn gồm 95 trang có File WORD)

Lời cam đoan i
Danh mục chữ viết tắt . ii
Danh mục các bảng và hình . iii
Lời mở đầu 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ LÝ THUYẾT CẠNH TRANH. .4
1.1 Lý luận chung về cạnh tranh 4
1.1.1 Khái niệm cạnh tranh 4
1.1.2 Năng lực cạnh tranh 5
1.1.3 Lợi thế cạnh tranh 7
1.1.4 Đặc thù trong cạnh tranh của ngân hàng thương mại . 8
1.2 Các nhân tố tác động đến năng lực cạnh tranh của ngân hàng thương mại .10
1.2.1 Các nhân tố bên ngoài ngân hàng thương mại .10
1.2.1.1 Cầu đối với các dịch vụ ngân hàng . 10
1.2.1.2 Sự phát triển của các ngành liên quan . 11
1.2.1.3 Những yếu tố của môi trường kinh tế vĩ mô 12
1.2.1.4 Vai trò của Nhà nước . 12
1.2.2 Các nhân tố bên trong nội bộ ngân hàng thương mại .13
1.2.2.1 Năng lực tài chính 13
1.2.2.2 Năng lực về công nghệ 14
1.2.2.3 Nguồn nhân lực 15
1.2.2.4 Năng lực quản lý và cơ cấu tổ chức 16
1.2.2.5 Hệ thống kênh phân phối và mức độ đa dạng hóa các dịch vụ 17
1.3 Các mô hình phân tích đánh giá cạnh tranh .17
1.3.1 Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter 17
1.3.1.1 Nguy cơ xâm nhập từ các đối thủ tiềm năng .18
1.3.1.2 Áp lực cạnh tranh của các đối thủ hiện tại trong ngành 19
1.3.1.3 Áp lực từ các sản phẩm thay thế .20
1.3.1.4 Áp lực từ phía khách hàng .21

1.3.1.5 Áp lực của nhà cung ứng .22
1.3.2 Mô hình lợi thế cạnh tranh .23
1.3.2.1 Năng lực cạnh tranh 23
1.3.2.2 Lợi thế cạnh tranh 24
1.3.2.3 Biểu hiện lợi thế cạnh tranh 25
1.3.2.4 Vị thế cạnh tranh 27
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 . 28

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CẠNH TRANH TRONG HỆ THỐNG NGÂN HÀNG VIỆT NAM
2.1 Quá trình thành lập và phát triển hệ thống ngân hàng Việt Nam 29
2.1.1 Sự ra đời của hệ thống ngân hàng Việt Nam 29
2.1.2 Hệ thống ngân hàng Việt Nam trong thời kỳ hội nhập kinh tế 32
2.1.2.1 Những cam kết của Việt Nam liên quan lĩnh vực ngân hàng trong
đàm phán gia nhập WTO 32
2.1.2.2 Phân tích SWOT cho ngân hàng Việt Nam nói chung . 36
2.2 Phân tích cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng Việt Nam 41
2.2.1 Nhóm Ngân hàng thương mại Quốc doanh 44
2.2.2 Nhóm Ngân hàng thương mại Cổ phần 47
2.2.3 Phân tích cạnh tranh giữa nhóm Ngân hàng thương mại Quốc doanh và nhóm Ngân hàng thương mại Cổ phần .49
2.2.3.1 Thị phần 49
2.2.3.2 Tiềm lực về vốn . 49
2.2.3.3 Chất lượng tài sản có . 51
2.2.3.4 Mức sinh lợi . 53
2.2.3.5 Sản phẩm dịch vụ ngân hàng . 59
2.2.4 Nhóm Ngân hàng nước ngoài, liên doanh và các tổ chức tài chính khác 63
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 . 65

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM


3.1 Định hướng chiến lược phát triển nền kinh tế và hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam đến năm 2020
3.1.1 Định hướng phát triển nền kinh tế Việt Nam đến năm 2020 .66
3.1.2 Định hướng chiến lược phát triển hệ thống ngân hàng thương mại đến năm 2020
3.2 Các gợi ý chính sách ở cấp vĩ mô 69
3.3 Các giải pháp ở cấp độ vi mô .71
3.3.1 Tăng cường năng lực tài chính .71
3.3.1.1 Tăng vốn điều lệ 71
3.3.1.2 Nâng cao chất lượng tài sản có 74
3.3.1.3 Nâng cao mức sinh lợi 77
3.3.2 Nâng cao năng lực công nghệ 77
3.3.3 Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực .79
3.3.4 Nâng cao năng lực quản lý và cơ cấu tổ chức 80
3.3.5 Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm .81
3.3.6 Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng 82

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 . 84
KẾT LUẬN .85
Tài liệu tham khảo . iv

ĐẶT VẤN ĐỀ

Trong nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, các tổ chức kinh tế, các cá nhân hoạt động kinh doanh trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Trong đó, sự phát triển của ngành ngân hàng là một đóng góp không thể thiếu đối với nền kinh tế thị trường hiện nay. Nền kinh tế chỉ có thể phát triển với tốc độ cao nếu có một hệ thống ngân hàng lớn mạnh.
Khi nền kinh tế thị trường phát triển, tính cạnh tranh giữa các định chế tài chính trung gian ngày càng diễn ra mạnh hơn, họ cạnh tranh bằng nhiều hình thức như đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ ngân hàng nhằm thu hút khách hàng về phía họ. Rõ ràng, thành công của ngân hàng hoàn toàn phụ thuộc vào năng lực trong việc xác định các sản phẩm, dịch vụ tài chính mà xã hội đang có nhu cầu; thực hiện một cách hiệu quả và bán chúng tại một mức giá cạnh tranh.
Đề tài: “Phân tích cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam” nhằm nghiên cứu thực trạng cạnh tranh giữa các NHTM Việt Nam nhằm đưa ra một số giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh của các NHTM Việt Nam.
2. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu của đề tài là phân tích và đánh giá tình hình cạnh tranh giữa các NHTM Việt Nam để từ đó đề xuất một số giải pháp chung cho việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các NHTM Việt Nam, cũng như các hàm ý chính sách hướng tới một môi trường cạnh tranh ngày càng bình đẳng hơn trong hệ thống ngân hàng Việt Nam

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là sự cạnh tranh giữa 4 NHTM Quốc doanh và 4 NHTM Cổ phần trong lĩnh vực ngân hàng, so sánh thực trạng hoạt động cũng như đưa ra các giải pháp thúc đẩy, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các NHTM Việt Nam nói chung.
Phạm vi nghiên cứu của luận văn là các NHTM ở Việt Nam, trong đó tập trung phân tích trường hợp các NHTM Quốc doanh và NHTM Cổ phần.


4. Phương pháp nghiên cứu
Qua những dữ liệu đã có trong quá trình hoạt động của các NHTM, cùng với những đánh giá tổng quan của tác giả đối với các nhân tố làm ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của các NHTM Việt Nam đã giúp cho tác giả có những phân tích và đưa ra những giải pháp phù hợp, việc nghiên cứu của tác giả dựa trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử đồng thời tác giả cũng đã sử dụng phương pháp tổng hợp, thống kê, phân tích và so sánh để từ đó đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các NHTM Việt Nam.