Tài liệu Phần 1 [Ôn tập] - Mô hình tổ chức hoạt động của bộ máy nhà nước ta theo quy định của Hiến pháp năm 1

Câu hỏi : Trình bày mô hình tổ chức hoạt động của bộ máy nhà n¬ớc ta theo quy định của Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001). Theo anh, chị để nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước cần có những giải pháp nào?

Trả lời

Bộ máy Nhà n¬ước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là hệ thống các cơ quan nhà n¬ước từ trung ¬ơng xuống địa ph¬ương, đ¬ợc tổ chức và hoạt động theo những nguyên tắc chung, thống nhất nhằm thực hiện những nhiệm vụ chiến l¬ược và các chức năng của nhà n¬ước vì mục tiêu: dân giàu, n¬ước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Các cơ quan nhà n¬ớc rất đa dạng, nhiều chủng loại. Nh¬ưng thông th¬ưng bộ máy NN nói chung bao gồm ba loại cơ quan: cơ quan lập pháp, cơ quan hành pháp, cơ quan t¬ư pháp. Ở n¬ước ta tồn tại hệ thống các cơ quan:

1.Cơ quan quyền lực NN( Quốc hội là cơ quan lập pháp và HĐND là cơ quan quyền lực nhà n¬ớc ở địa ph¬ương);

2.Chủ tịch n¬ước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

3.Các cơ quan hành chính NN, tức là cơ quan hành pháp (đứng đầu hệ thống này là Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có chức năng quản lý nhà nư¬ớc đối vơí các ngành, lĩnh vực, các UBND cấp tỉnh, huyện, xã và t¬ương đư¬ơng, các cơ quan chuyên môn của UBND các cấp )

4. Các cơ quan xét xử (Toà án nhân dân tối cao,các Toà án nhân dân địa phư¬ơng, Toà án quân sự và các Toà án khác theo luật định);

5. Các cơ quan kiểm sát (Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các Viện kiểm sát nhân dân địa ph¬ương, các Viện kiểm sát quân sự).

Tất cả các cơ quan NN tạo thành bộ máy NN. Bộ máy NN là hệ thống thống nhất các cơ quan NN và liên hệ chặt chẽ vơí nhau theo một cơ chế đồng bộ. Mỗi cơ quan NN là một khâu (mắt xích) không thể thiếu của bộ máy NN. Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy NN tuỳ thuộc vào hiệu lực, hiệu quả hoạt động của từng cơ quan NN.