Chuyên Đề PH ĂNGGHEN – Một bó đuốc sáng ngời trong những trí tuệ anh minh , một trái tim vĩ đại trong những tr

Ph.Ăngghen(1820–1895) là một “bó đuốc sáng ngời” trong những trí tuệ anh minh, là một “trái tim vĩ đại” trong những trái tim nhân loại – đó là sự khẳng định mà V.I.Lênin đã đưa ra trong một bài viết về con người vĩ đại này –Phriđrích Ăngghen.
Thật vậy, Ph.Ăngghen, như chúng ta đều biết, không chỉ là người bạn thân thiết nhất, người cộng sự đắc lực nhất của C.Mác, người đã cùng với C.Mác tạo nên cuộc cách mạng vĩ đại trong lịch sử tư tưởng triết học nhân loại, sáng lập nên chủ nghĩa xã hội khoa học và giúp C.Mác hoàn thành bộTư bản– “tác phẩm chính trị kinh tế học vĩ đại nhất” trong thời đại chúng ta, mà còn là “nhà bác học và người thầy lỗi lạc nhất của giai cấp vô sản hiện đại trong toàn thế giới văn minh(1). Và, như V.I.Lênin đã khẳng định: “Muốn đánh giá đúng đắn những quan điểm của Mác, tuyệt đối phải đọc những tác phẩm của người cùng tư tưởng và người cộng tác gần gũi nhất của Mác làPhriđrích Ăngghen.Không thể nào hiểu được chủ nghĩa Mác và trình bày đầy đủ được chủ nghĩa Mác, nếu không chú ý đếntoàn bộnhững tác phẩm của Ăngghen”(2).
Chúng ta thật khó có thể nêu ra một ngành nào trong các khoa học về xã hội và nhân văn mà không gắn liền với tên tuổi của Ph.Ăngghen. Chúng ta cũng thật khó có thể nói hết những cống hiến của ông cho phong trào cách mạng của giai cấp vô sản thế giới. Kỷ niệm 190năm Ngày sinh Ph.Ăngghen (28/11/1820–28/11/2010), trong bài viết này, chúng tôi chỉ có thể góp thêm một tiếng nói khẳng định cống hiến lớn lao của ông với tư cách là nhà lý luận thiên tài, lãnh tụ vĩ đại của giai cấp vô sản thế giới, người đã cùng với C.Mác mở ra một trang mới trong lịch sử nhân loại nói chung, trong lịch sử tư tưởng nhân loại nói riêng.
Hoạt động lý luận và thực tiễn cách mạng của Ph.Ăngghen bắt đầu vào những năm 40 của thế kỷ XIX, khi mà các cuộc cách mạng dân chủ - tư sản đã chín muồi ở nhiều nước Tây Âu. Song, ngay vào thời kỳ đó, với trí tuệ anh minh và tài nhìn xa trông rộng của một thiên tài, Ph.Ăngghen đã sớm nhìn thấy cái ngày mà giai cấp tư sản buộc phải rút lui khỏi vũ đài lịch sử, bởi nó không còn là giai cấp cách mạng nữa và đã trở thành một lực lượng phản tiến bộ về chính trị, để nhường chỗ cho một giai cấp cách mạng mới bước lên vũ đài lịch sử đó – giai cấp vô sản. Khi đó, ở một mức độ lớn, phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản vẫn còn là một phong trào tự phát, không có tổ chức, chưa có một mục đích rõ rệt và giai cấp vô sản cũng chưa ý thức được những lợi ích giai cấp của mình. Song, nhà lý luận, nhà hoạt động thực tiễn cách mạng trẻ tuổi – Ph.Ăngghen – đã nhìn thấy ở giai cấp này khả năng đưa phong trào đấu tranh đó phát triển thành một phong trào tự giác, có tổ chức, có mục đích rõ rệt, khi họ ý thức được những lợi ích giai cấp của mình và sẵn sàng gánh vác sứ mệnh lịch sử mà lịch sử nhân loại trao cho họ với tư cách đội quân tiên phong trong sự nghiệp giải phóng nhân loại. Và, khi nhận thấy học thuyết của các nhà xã hội chủ nghĩa không tưởng đang hiện diện trong phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản như một lý luận cách mạng, nhưng bản thân học thuyết này lại tồn tại tách rời với cuộc đấu tranh thực tiễn của giai cấp vô sản; nó phê phán một cách gay gắt và vạch trần những tệ nạn của chủ nghĩa tư bản, nhưng lại không chỉ ra được đâu là động lực của sự phát triển và tiến bộ xã hội, ông đã ý thức rõ ràng rằng, giai cấp vô sản chỉ có thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử giải phóng nhân loại, giải phóng giai cấp, khi nó được vũ trang bởi một học thuyết cách mạng thực sự - chủ nghĩa xã hội khoa học.