Luận Văn Nông nghiệp, nông thôn và kinh tế việt nam sau khủng hoảng

NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN VÀ KINH TẾ VIỆT NAM


SAU KHỦNG HOẢNG








I. Tác động của khủng hoảng kinh tế tới Việt Nam


1. Khủng hoảng kinh tế tác động lớn đến khu vực nông thôn, làm gia tăng
mâu thuẫn và khoảng cách giữa nông thôn với thành thị :


- Số lượng người mất việc tăng lên : 17,8% lao động di cư trong nước, lao động làm việc trong các doanh nghiệp tại địa phương bị mất việc từ đầu năm đến tháng 7/2009; lao động di cư mất việc diễn ra ở 71% xã; lao động làm việc trong các trang trại tại địa phương giảm 4,6%.


- Hộ nuôi trồng thuỷ sản và chăn nuôi lợn bị ảnh hưởng nặng : 18% diện tích nuôi trồng thuỷ sản bỏ hoá, cao hơn năm 2008 là 3%. Do giá giảm nên phần lớn hộ nuôi trồng thuỷ sản bị lỗ. Các trang trại, gia trại giảm quy mô chăn nuôi và mặc dù vẫn có lãi, nhưng mức lãi rất thấp và giảm 60-90% so với năm 2008. Các hộ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ phần lớn là lỗ, vì vậy khoảng 20% hộ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ đã ngừng chăn nuôi.


- Thu nhập của hộ nông dân bị ảnh hưởng khác nhau tuỳ thuộc vào hoạt động sản xuất của hộ. Hộ chăn nuôi quy mô lớn, hộ có nhiều hoạt động phi nông nghiệp bị ảnh hưởng nặng hơn. Ở vùng đồng bằng sông Hồng và miền núi phía Bắc, các hộ nông dân bị giảm thu nhập từ 10 đến 37% 1.


2. Ngành nông nghiệp giúp Việt Nam giảm bớt ảnh hưởng của khủng hoảng.


- Trong thời gian qua, nền kinh tế Việt Nam đã kề cận bên lề 3 cuộc khủng hoảng vào cuối thập kỷ 80, 90 và 2000. Cả 3 lần, trong khi công nghiệp và dịch vụ giảm tăng trưởng thì nông nghiệp vẫn giữ được đà tăng trưởng, tạo ra việc làm và thu nhập cho đông đảo lao động nông thôn và quan trọng nhất là đảm bảo an ninh lương thực, giảm lạm phát, bình ổn xã hội. Người lao động mất việc từ công nghiệp và đô thị thường quay trở về nông thôn làm nông nghiệp. Ngoài ra, trong mỗi giai đoạn khó






1 Báo cáo đánh giá "Ảnh hưởng của suy thoái kinh tế đến hộ nông thôn". Đơn vị thực hiện: Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Hội nông dân Việt Nam, Trung tâm phát triển nông thôn bền vững, và
Action Aid Việt Nam.

khăn, xuất khẩu nông sản thường tăng, đóng góp quan trọng cho cán cân
thương mại.


16


14


12


10


8


6


4


2


0


-2


-4


Tổng Nông nghiệp Công nghiệp Dịch vụ




Hình 1 : Tăng trưởng GDP theo ngành, 1986-2008 (%, giá so sánh
năm 1994)


Nguồn : Tổng cục thống kê


- Nông nghiệp không chỉ là phao cứu sinh cho đất nước mỗi khi gặp khó khăn, với hiệu suất đầu tư cao, tác động lan toả lớn, đầu tư vào sản xuất nông nghiệp có tác động tốt cho tăng trưởng kinh tế của đất nước nói chung và còn lan truyền tác động tích cực cho các ngành khác.


Dưới đây là kết quả mô phỏng tác động đến toàn nền kinh tế khi kích cầu cho từng ngành riêng lẻ. Cú sốc tăng cầu giả định này có giá trị tương đương với 1% GDP (tính theo giá sản xuất của năm 2005), làm tròn thành 7000 tỉ đồng.