Báo Cáo Những yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ gia đình nông thôn hiện nay

I. Tính cấp thiết của đề tài
Thu nhập của người dân ở mọi nơi đều là vấn đề thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu. Dù cho đó là một quốc gia giầu mạnh hay nghèo đói, cho đến những địa phương lớn hay nhỏ. Bởi vì chính nó là chỉ báo quan trọng có ý nghĩa kinh tế để đánh giá về mức sống của người dân.
Tình trạng giầu nghèo nước ta phân hóa ngày càng sâu sắc. Khoảng cách ngày một tăng cao, chi tiêu bình quân đầu người năm 2007, nhóm giầu gấp nhóm nghèo là 4,7 lần, đến năm 2009 khoảng cách này đã tăng lên 5,5 lần, đến năm 2011 đã tăng lến 6,03 lần.
Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ X đã quyết định chiến lược phát triển kinh – xã hội mười năm đầu của thế kỷ XXI là “ Chiến lược đẩy mạnh Công nghiệp hóa- hiện đại hóa theo định hướng xã hội chủ nghĩa, xây đựng nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp”. Mục tiêu là đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, nâng cao vị thế của đất nước.
Để đạt được sự nghiệp công nghiệp hóa đất nước nói trên thì thu nhập người dân là vấn đề cần quan tâm, bởi vì Việt Nam là một nước đang phát triển. Theo báo cáo của đồng chí Trần Đình Hoan (ủy viên Trung ương Đảng) tại học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tháng 2 năm 2011 thì thu nhập bình quân đầu người nước ta khoảng từ 400-450USD/người/năm, tuy vậy con số này vẫn còn quá xa vời, với phần lớn bộ phận dân cư nước ta bởi vì thu nhập giữa thành thị và nông thôn có sự chênh lệch khá cao.
Muốn giảm bớt tình trạng mất cân bằng về thu nhập giữa nông thôn và thành thị và để làm tăng GDP cả nước thì phải có sự quan tâm thích đáng đến vấn đề mức thu nhập của người dân, đặc biệt là với người dân nông thôn. Trong giai đoạn hiện nay, nông thôn trong cả nước hiện nay đang diễn ra sự thay đổi mọi mặt về đời sống kinh tế- xã hội cũng như sự thay đổi về cơ cấu nghề nghiệp, lao động, dân số, chính sách xã hội . làm đa dạng và nâng cao mức thu nhập của các hộ gia đình nông thôn. Các gia đình đang tự tìm con đường đi bằng năng lực của bản thân mình, trong đó thu nhập trong hộ gia đình chịu ảnh hưởng không nhỏ các yếu tố như tuổi, học vấn, nghề nghiệp, vốn . và thực tế những năm qua để đạt được mục tiêu: “ Dân giầu, nước mạnh xã hội công bằng dân chủ văn minh” Đảng và nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ nông thôn như: đầu tư vốn, khuyến nông, tạo công ăn việc làm . nhằm nâng cao mức sống của người dân nông thôn.
Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ gia đình nông thôn nhằm tìm hiểu mức độ ảnh hưởng của các yếu tố và khả năng cải thiện thu nhập của họ, với ý nghĩa đó tôi quyết định chọn đề tài “ Những yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ gia đình nông thôn hiện nay” để nghiên cứu.
Nghiên cứu được tiến hành tại xã Hải Hòa, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa. Đây là một xã ven biển, bởi vậy người dân ở đây rất năng động và nhạy bén với sự thay đổi của đất nước trong tình hình mới hiện nay.
*câu hỏi nghiên cứu
Những nhân tố cơ bản nào ảnh hưởng đến thu nhập của người dân nông thôn hiện nay ?
II.Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn
1. Ý nghĩa khoa học
* Nhằm củng cố lý thuyết xã hội đại cương và lý thuyết xã hội học chuyên ngành, xã hội học kinh tế, xã hội học gia đình.
* Qua việc tìm hiểu thu nhập của các hộ gia đình nông thôn sẽ cho ta thấy được đường lối chính sách phát triển kinh tế xã hội đúng đắn của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn hiện nay.
* Qua báo cáo cũng nhằm khẳng định tính ưu việt của phương phát nghiên cứu xã hội học trong nghiên cứu thực tiễn xã hội.
2. Ý nghĩa thực tiễn
* Trong khuôn khổ một báo cáo thực tập, hy vọng sẽ giúp chúng ta có thể nhìn nhận sơ bộ về các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ gia đình nông thôn trong giai đoạn hiện nay. Điều này giúp các hộ gia đình nghiên cứu tham khỏa vận dụng vào cuộc sống của mình, mặt khắc cũng giúp cho các nhà hoạch định chính sách nêu rõ định hướng phát kinh tế cho các hộ gia đình nông thôn.
* Trên cơ sở đưa ra một số giải pháp và khuyên khích nhằm nâng cao thu nhập của người dân.
III. Mục tiêu: Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
*Mục tiêu
Tìm hiểu thu nhập và những yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập
*Nhiệm vụ
1. Mô tả thực trạng thu nhập của các hộ gia đình nông thôn và sự phân hóa trong thu nhập.
2. Chỉ ra một số nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của các hộ gia đình nông thôn, ví dụ như: nghề nghiệp, học vấn, giới tính . va mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đó.
3. Đưa ra một số khuyến nghị và giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao thu nhập của người dân nông thôn.
IV. Đối tương, khách thể, phạm vi nghiên cứu và mẫu nghiên cứu.
1. Đối tượng nghiên cứu.
Những yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của các hộ gia đình ở xã Hải Hòa, huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa.
2. Khách thể nghiên cứu.
Các hộ gia đình nông thôn tại xã Hải Hòa, huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa.
3. Phạm vi nghiên cứu.
* Phạm vi thời gian
Cuộc khảo sát diễn ra từ ngày 21/8/2011 đến 25/8/2011.
* Phạm vi không gian
Tại Hải Hòa, huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa

MỤC LỤC

PHẦN I: 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG 1
I. Tính cấp thiết của đề tài 1
II.Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn. 2
1. Ý nghĩa khoa học. 2
2. Ý nghĩa thực tiễn. 3
III. Mục tiêu: Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 3
IV. Đối tương, khách thể, phạm vi nghiên cứu và mẫu nghiên cứu. 3
1. Đối tượng nghiên cứu. 3
2. Khách thể nghiên cứu. 3
3. Phạm vi nghiên cứu. 3
4. Mẫu nghiên cứu. 4
V. Phương pháp nghiên cứu. 6
1. Phương pháp luận. 6
2. Phương pháp nghiên cứu xã hội học. 7
VI. Giả thuyết nghiên cứu và khung lý thuyết 8
1. Giả thuyết nghiên cứu. 8
2.Khung lý thuyết. 8
PHẦN II 9
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 9
A.Tổng quan địa bàn nghiên cứu. 9
I. Tổng quan địa bàn. 9
1. Vị trí địa lý, dân số. 9
2 Kinh tế - xã hội 9
3. Về giáo dục. 10
4. Về y tế. 10
5 Văn hóa. 10
6. An ninh quốc phòng. 10
II. Các khái niệm công cụ. 11
3.Khái niệm Thu nhập: 11
4.Khái niệm lao động. 12
B. Kết quả nghiên cứu, phân tích thực nghiệm. 12
I. Sơ lược tình hình thu nhập. 12
II. Những nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập. 16
1. Nghề nghiệp việc làm chi phối thu nhập. 16
2. Trình độ học vấn ảnh hưởng đến thu nhập. 20
3. Vấn đề giới và người tạo thu nhập chính ảnh hưởng đến thu nhập. 25
PHẦN III 28
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 28
I. Kết luận. 28
II. Khuyến nghị. 28






DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1: Mô tả cơ cấu thu nhập đầu người của hộ gia đình trong năm qua (000/người/năm) 12
Bảng 2: Mô tả cơ cấu nghề 13
Bảng 3a: Bảng thời gian trước năm và sau năm 2005 thu nhập của từng lao động ở từng ngành nghề 14
Bảng 3b: Bảng thời gian sau năm và sau năm 2005 thu nhập của từng lao động ở từng ngành nghề 15
Bảng 4: Tương quan giữa việc làm chính hiện tại với bình quân thu nhập (%) (nghìn/người/năm. 16
Bảng 5: Tương quan giữa BQTN – loại hộ (1000/người/năm) (%) 19
Bảng 6: Tương quan giữa trình độ học vấn của các thành viên trong hộ gia đình với BQTN (%) (000/người/năm) 20
Bảng 6b: Tương quan giữa số thành viên có trình độ tiểu học -BQTN . 21
Bảng 6c.Tương quan giữa số thành viên có trình độ THCS -BQTN 21
Bảng 6 d. Tương quan giữa số thành viên có trình độ THPT- BQTN . 23
Bảng 6 e. Tương quan giữa số thành viên có trình độ CĐ-ĐH với BQTN . 24
Bảng 7: Yếu tố lao động ảnh hưởng đến thu nhập . 25