Tiểu Luận Những tư tưởng cơ bản của nho giáo và ảnh hưởng của nó ở nước ta

lời mở đầu

F. Enghen đó khẳng định:
“Khụng cú cơ sở văn minh Hi Lạp và đế quốc La Mó thỡ tuyệt nhiờn khụng cú Chõu Âu hiện đại”.
Vậy học tập Enghen chỳng ta cú thể đặt vấn đề:
“Nếu khụng cú văn minh cổ đại Trung Quốc thỡ khụng cú nước Việt Nam ngày nay”.
Núi đến nền văn minh cổ đại Trung Quốc thỡ quả là rộng lớn. Biết bao nhiờu hệ tư tưởng xuất hiện và tồn tại mói cho đến ngày nay. Từ thuyết õm dương ngũ hành, học thuyết của Khổng Tử, Lóo tử . Thế nhưng trong cỏc học thuyết ấy, khụng ai cú thể chối cói được rằng học thuyết Nho gia. Nhà người phỏt khởi phỏt là Khổng tử là cú vị trớ quan trọng hơn hết trong lịch sử phỏt triển của Trung Quốc núi chung và cỏc nước Đụng Nam ỏ núi riờng. Kể từ lỳc xuất hiện từ vài thế kỷ trước cụng nguyờn cho đến thời nhà Hỏn (Hỏn Vũ Đế) Nho giỏo đó chớnh thức trở thành hệ tư tưởng độc tụn và luụn luụn giữ vị trớ đú cho đến ngày cuối cựng của chế độ phong kiến. Điều đú đó minh chứng rừ ràng: Nho giỏo hẳn phải cú những giỏ trị tớch cực đặc biệt, nếu khụng sao nú cú thể cú sức sống mạnh mẽ đến như vậy.
Từ đầu thế kỷ XX đến nay, rất nhiều người đó phờ phỏn đạo Nho, tố cỏo tớnh chất bảo thủ, phi khoa học của nú. Nhưng nếu lấy quan điểm lịch sử mà xem xột, ở thế kỷ XX rừ ràng Nho giỏo là cổ hủ nhưng ở giai đoạn trước cú vậy khụng.
Vào thế kỷ X trờn bỏn đảo Đụng Dương cú 3 vương quốc: Đại Việt, Cham Pa, Khmer, lực lượng ngang nhau. Dần dần Đại Việt chiếm ưu thế, vừa đủ sức chống lại phong kiến phương Bắc, vừa khai hoang Nam Tiến, ỏt hẳn 2 vương quốc kia. Phải chăng đạo Nho đó đúng một vai nhất định trong sự hỡnh thành tương quan lực lượng ấy. Phải chăng chỳng ta đó du nhập đạo Nho của Trung Quốc rồi sau đú biến thành một cụng cụ chống laị. Biện chứng lịch sử là như thế. Nho giỏo là cụng cụ để phong kiến phương Bắc dựng để lệ thuộc cỏc dõn tộc khỏc, nhưng vừa là cụng cụ giỳp cỏc dõn tộc chống lại Trung Quốc.
Chớnh vỡ ý nghĩa và vai trũ to lớn của Nho giỏo đối với tiến trỡnh phỏt triển của Trung Quốc và Việt Nam nờn em cú hứng thỳ đặc biệt với đề tài “Những tư tưởng cơ bản của nho giỏo và ảnh hưởng của nú ở nước ta”. Nội dung đề tài ngoài phần mở đầu và kết luận gồm 2 phần:
Phần I: Tiến trỡnh phỏt triển của Nho giỏo và một số nội dung chớnh của nú.
Phần II: ảnh hưởng của Nho giỏo tới đời sống văn hoỏ Việt Nam.
Trang
Lời mở đầu 1
Phần I: Vài nét về tiến trình phát triển của Nho giáo và một số nội dung tích cực của nó 3
I/ Vài nét về tiến trình phát triển của Nho giáo 3
II/ Một số nội dung chính của Nho giáo 6
1. Tư tưởng Nho giáo là gì? 7
2. Vấn đề tính luận trong Nho giáo 9
3. Thái độ của Nho giáo đối với cuộc sống 11
4. Quan niệm về đạo đức trong Nho giáo 12
Phần II: ảnh hưởng của Nho giáo tới đời sống văn hoá Việt Nam 15
I/ Quá trình du nhập của Nho học vào Việt Nam 15
II/ ảnh hưởng của Nho giáo trong tư tưởng Việt Nam 16
1. Những nhu cầu xã hội giúp cho Nho giáo chiếm được địa vị độc tôn trong thời kỳ phát triển của chế độ phong kiến 16
2. ảnh hưởng tích cực và tiêu cực của Nho giáo đối với xã hội Việt nam 19
Kết luận 23
Tài liệu tham khảo 24