Tiểu Luận Những nghiên cứu của trường phái hệ thống thế giới

MỤC LỤC


I. BỐI CẢNH LỊCH SỬ 2
1) Bối cảnh . 2
2) Nguyên nhân ra đời của trường phái 2

II. THỪA KẾ LÝ THUYẾT . 3
1) Nền tảng lý thuyết . 3
2) Quan điểm 4

III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .5
1) Trên nguyên tắc khoa học xã hội .5
2) Trong lịch sử và khoa học xã hội .6
3) Trên một đơn vị phân tích: Xã hội chống lại hệ thống lịch sử 6
4) Trên định nghĩa của chủ nghĩa tư bản 7
5) Trên sự tiến bộ . 8

IV. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC NƯỚC TRUNG GIAN . 9
1) Từ ngoại vi đến trung gian thế giới .9
2) Từ vị trí trung gian lên vị trí trung tâm 10
3) Chú ý trong chiến lược xã hội hoá đất nước .11

V. LỊCH SỬ CỦA NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI TBCN .12

1) Trước năm 1945 12
2) Từ sau năm 1945 .13
3) Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu .13

VI. SO SÁNH TRƯỜNG PHÁI SỰ PHỤ THUỘC VÀ TRƯỜNG PHÁI HỆ THỐNG THẾ GIỚI 14


I. BỐI CẢNH LỊCH SỬ.

1. Bối cảnh:
Khi hợp chủng quốc Hoa Kỳ trở thành siêu cường quốc sau chiến tranh thế giới lần thứ hai, những nhà nghiên cứu xã hội học của Mỹ được yêu cầu nghiên cứu về vấn đề phát triển của thế giới thứ 3. Đây chính là khởi điểm của trường phái hiện đại hóa - trường phái thống trị lĩnh vực phát triển trong suốt những năm 1960. Tuy nhiên sự thất bại của chương trình hiện đại hóa ở Mỹ La Tinh trong những năm 1960 đã dẫn tới sự ra đời của trường phái phụ thuộc hiện đại Marxist. Trường phái phụ thuộc này bị phê phán khắt khe, bởi trường phái hiện đại hóa luôn luôn chỉ trích vào sự hợp lý hóa của chủ nghĩa đế quốc. Từ Mỹ La Tinh trường phái Phụ Thuộc đã nhanh chóng lan rộng đến hợp chủng quốc Hoa Kỳ, bởi nó hoàn toàn phù hợp với tư tưởng chống chiến tranh của nhiều sinh viên người Mỹ.
Mặc dù trường phái Phụ Thuộc không thể phá hủy được trường phái Hiện Đại Hóa nhưng cũng không thể loại trừ quan điểm chống đối không chính đáng của mình. Sự đồng tồn tại của hai viễn cảnh trái ngược nhau trong lĩnh vực phát triển đã tạo nên trong những năm 1970 trở thành thời đại của trí tuệ.

2. Nguyên nhân ra đời của trường phái:
Vào giữa những năm 1970 cuộc chiến đấu về hệ tư tưởng giữa trường phái Hiện Đại Hóa và trường phái Phụ Thuộc bắt đầu lắng xuống. Cuộc tranh luận về sự phát triển ở thế giới thứ ba trở nên ít hệ tư tưởng và đầy ướt át. Một nhóm các nhà nghiên cứu cấp tiến dẫn đầu bởi Immanuel Wallerstein phát hiện ra rằng đã có rất nhiều hoạt động trong hệ kinh tế tư bản của thế giới không thể giải thích được trong phạm vi hạn chế của viễn cảnh phụ thuộc.
Thứ nhất, ở Đông Á (Nhật Bản, Đài Loan, Nam Triều Tiên, Hồng Kông và Singapore) vượt qua những tăng trưởng đáng kinh ngạc về kinh tế. Càng ngày việc khắc họa kỳ diệu nền kinh tế ở Đông Á càng trở nên khó khăn hơn như “chủ nghĩa đế quốc Thuộc địa” “sự phát triển Phụ thuộc” phụ thuộc mạnh mẽ bởi lẽ nền công nghiệp ở Đông Á đang thách thức nền kinh tế thượng đẳng Hoa Kỳ.
Thứ hai, có một sự khủng hoảng trong học thuyết kinh tế và chính trị giữa các nước XHCN, sự chia rẽ Trung Hoa, Xô Viết, sự thất bại của cuộc cách mạng văn hóa, sự trì trệ của nền kinh tế trong nước XHCN, sự mở cửa dần dần của các nước XHCN để đầu tư tư bản mang dấu hiệu đổ vỡ. Rất nhiều những nhà nghiên cứu cấp tiến bắt đàu cân nhắc lại liệu nền kinh tế tư bản có thực sự phù hợp để áp dụng ở các nước thế giới thứ 3.
Thứ ba, xuất hiện sự khủng hoảng trong tư bản chủ nghĩa Hoa Kỳ trong cuộc chiến tranh tại Việt Nam, các lệnh cấm vận dầu mỏ vào năm 1975 kết hợp với sự trì trệ, lạm phát trong cuối thập niên 70 ngày càng gia tăng. Quan điểm và chế độ bảo vệ nền công nghiệp trong nước, sồ tiền thiếu hụt chưa từng có của Chính Phủ và sự gia tăng thiếu sót trong thương mại vào nhưng năm 1980