Luận Văn Những lý luận cơ bản về thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trươờng

Chơương I
Những lý luận cơ bản về thanh toán
không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trươờng

1.1. Sự cần thiết và vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trơường.
1.1.1.Khái niệm T2KDTM:
T2KDTM( Thanh toán chuyển khoản) là phương thức chi trả thực hiện bằng cách trích một số tiền từ tài khoản người chi chuyển sang tài khoản người được hưởng. Các tài khoản này đều được mở tại Ngân hàng.
- Thanh toán bằng tiền mặt là tổng thể các chu chuyển tiền mặt trong nền kinh tế quốc dân thông qua các chức năng phươơng tiện lơưu thông và phơương tiện thanh toán. Hình thức thanh toán bằng tiền mặt thươờng đươợc sử dụng trong quan hệ chi trả thông thươờng giữa nhân dân với nhau hoặc những khoản giao dịch giá trị tiền nhỏ giữa các đơn vị kinh tế với nhau.
- T2KDTM trong nền kinh tế quốc dân là tổng hợp các khoản thanh toán được thực hiện bằng cách trích tài khoản hoặc bù trừ giữa các đơn vị thông qua cơ quan trung gian là Ngân hàng hoặc các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
- T2KDTM là hình thức dịch chuyển số tiền nhất định từ tài khoản của đơn vị này sang tài khoản của đơn vị khác bằng các thể thức thanh toán của Ngân hàng như :ơ Uỷ nhiệm chi, Uỷ nhiệm thu, Séc . thông qua Ngân hàng để chi trả cho nhau ở cùng địa phơương hoặc khác địa phươơng.
1.1.2.Sự cần thiết khách quan của T2KDTM trong nền kinh tế thị trươờng.
Một trong những phát minh quan trọng nhất của con ngơười có tính chất đột phá, đẩy nền văn minh của nhân loại tiến một bơước dài là sự phát minh ra tiền tệ. Tiền tệ ra đời và không ngừng đơược nghiên cứu hoàn thiện nhằm 2 mục tiêu chính: sự tiện lợi và sự an toàn.
Trươớc đây ngơười ta dùng vỏ sò, vỏ hến những vật không có giá trị để làm vật trao đổi, tiếp đến là những thứ có giá trị cao nhươ vàng bạc châu báu làm phương tiện lươu thông và tích trữ. Trải qua quá trình lươu thông những đồng tiền đúc Kim loại bằng vàng, bạc hợp kim bị mòn vẹt, không đủ trọng lơượng nhơưng vẫn đơược xã hội thừa nhận nhươ những đồng tiền có đủ giá trị. Lợi dụng hiện tượng người ta dùng tiền giấy để thế tiền Kim loại trong lơưu thông vì những ươu việt của nó nhơư: gọn nhẹ, dễ vận chuyển .
Tuy nhiên tính ươu việt này chỉ phù hợp khi nền sản xuất hàng hoá chươa phát triển, việc trao đổi với số lươợng nhỏ trên phạm vi hẹp. Còn khi nền sản xuất hàng hoá phát triển ở trình độ cao, việc trao đổi hàng hoá đa dạng với khối lươợng lớn, trên bình diện rộng, dung lơượng thị trơường và cơ cấu thị trơường đơược mở rộng, mọi quan hệ kinh tế trong xã hội đều đươợc tiền tệ hoá thì việc thanh toán bằng tiền mặt đã bộc lộ nhiều hạn chế nhươ: thanh toán mất nhiều thời gian, vận chuyển không an toàn, bảo quản phức tạp. Ngoài ra mỗi quốc gia đều có đồng tiền riêng và đồng tiền của những nươớc kém phát triển và đang phát triển thơường không được chấp nhận trong thanh toán Quốc tế .
Một trong những chức năng quan trọng của tiền tệ là làm phươơng tiện thanh toán, trong thanh toán bao gồm thanh toán bằng tiền mặt và T2KDTM. Các tổ chức kinh tế và cá nhân luôn có nhu cầu thanh toán với nhau các khoản cung ứng dịch vụ và hàng hoá, phục vụ sản xuất và tiêu dùng cho con ngươời. Những nhu cầu này cần đơược xử lý linh hoạt khi dùng tiền mặt, khi T2KDTM. Đó là những vấn đề mà chúng ta cần phải đề cập tới.
Ngày nay T2KDTM đang trở thành một bộ phận không thể thiếu đơược trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp, nó đã gần gũi hơn với cuộc sống của mọi ngơười. Khi trình độ sản xuất và lươu thông hàng hoá ngày càng phát triển các mối quan hệ kinh tế ngày càng trở nên đa dạng, các thành phần kinh tế đều mở tài khoản tại Ngân hàng và thực hiện các giao dịch thanh toán với nhau thông qua Ngân hàng. Từ đó T2KDTM là vấn đề tất yếu phải đặt ra.
Khi trình độ của sản xuất và lươu thông hàng hoá còn ở mức độ thấp, tiền mặt đươợc sử dụng phổ biến và đã thể hiện tính linh hoạt của nó tức là giúp cho quan hệ mua bán đơược diễn ra nhanh chóng ở mọi lúc, mọi nơi, tiền mặt và hàng hoá vận động đồng thời từ ngươời mua sang ngươời bán và ngơược lại. Nhơưng khi sản xuất hàng hoá phát triển ở trình độ cao, thanh toán bằng tiền mặt trong nhiều trường hợp đã bộc lộ những nhươợc điểm nhất là khi quan hệ mua bán phát sinh giữa những ngươời mua và ngơười bán cách xa nhau hoặc những giá trị hàng hoá lớn thì việc thanh toán bằng tiền mặt sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển, bảo quản và tốn nhiều chi phí để in ấn kiểm đếm một khối lươợng tiền mặt rất lớn mà không thể lơường trơước đươợc những mất mát thiếu hụt có thể xảy ra. Do đó tất yếu đòi hỏi phải có một hình thức thanh toán mới đáp ứng những yêu cầu đòi hỏi của quá trình mua bán đó. Hình thức T2KDTM đã đáp ứng đơược yêu cầu đó của nền kinh tế.