Sách Nhân chứng cuối cùng – Thanh Châu

Lễ sinh nhật thứ 52 của ông Lê Mai, một vị chánh án hồi hưu được tiếng là thanh liêm trong ngành tư pháp, được tổ chức thật long trọng tại biệt thự Hồng Hoa, tư thất của ông Lê Mai. Buổi dạ hội hóa trang tối hôm đó được sự tham dự của rất nhiều bạn bè, mỗi người hóa trang một cách, và khéo léo đến nỗi không còn nhận ra nhau nữa. Không khí ồn ào, vui vẻ lan tràn trong bữa tiệc và nổi bật nhất là tiếng đàn dương cầm của chủ nhân, tiếng đàn vui tươi, dồn dập trước sự tán thưởng của mọi người. Nhưng riêng Nguyễn Phương, chàng hoạ sĩ trẻ tuổi lại có một cảm tưởng khác biệt hơn.
Tiếng đàn vui tươi, rộn rã thật nhưng sao Nguyễn Phương lại thấy một vẻ réo rắt, u uẩn như chứa chất một tâm sự buồn bã. Bất giác, chàng ngửng lên nhìn ông Lê Mai. Với mái tóc bạc trắng do tuổi đời chồng chất, ông Lê Mai đang thả hồn theo tiếng nhạc, ánh mắt tựa hồ đang theo dõi một thế giới xa xăm nào khác. Thái độ có vẻ quá cách biệt với những cung đàn rộn rịp cho phép Nguyễn Phương tin tưởng vào sự nhận xét vừa rồi. Nhưng chàng hoạ sĩ cũng không có thời giờ suy nghĩ thêm vì tiếng đàn đã chậm dần và chấm dứt. Tiếng vỗ tay vang lên dồn dập và chủ nhân nói lớn:
- Bây giờ xin mời các bạn qua phòng triển lãm hoạ phẩm, tôi sẽ dành cho các bạn một sự ngạc nhiên.
Nguyễn Phương nốt gót theo đám đông sang phòng bên. Có khoảng gần 100 bức tranh được sắp xếp thứ tự và đúng như lời ông Lê Mai, tất cả mọi người đều sửng sốt. Những hoạ phẩm đều trái với mọi sức ức đoán vì phần lớn mang một màu sắc tối, xám đen và nhất là nét vẽ hay đứt đoạn, gẫy khúc. Đề tài lại thuộc loại siêu thực, vẽ những cảnh như ám ảnh, hối hận hoặc các giấc mơ hãi hùng ghê gớm. Tuy vậy, Nguyễn Phương phải nhận rằng các họa phẩm của ông Lê Mai có một nét đặc biệt và nghệ thuật đả khá cao. Sau một lát yên lặng, một người khách chợt lên tiếng hỏi chủ nhân:
- Tôi không hiểu tại sao anh lại chuyển hướng lạ lùng như vậy. Cách đây vài năm, anh thường vẻ cảnh vui tươi với màu sắc lộng lẫy chói mắt mà bây giờ anh lại vẻ những gì có thể gọi là huyền hoặc tối tăm nhất