Luận Văn Nghiên cứu xây dựng và sử dụng các thí nghiệm vật lí tự làm nhằm tích cực hoá hoạt động học tập của

1- Lí do chọn đề tài
Bước vào thế kỷ thứ 21, đất nước ta đang trên đường phát
triển và hội nhập mạnh mẽ với các nước trong khu vực và trên thế
giới. Thực tiễn đó đòi hỏi ngành giáo dục phải đổi mới nhằm đáp
ứng những nhiệm vụ đào tạo nguồn lực cho công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nước, đào tạo những con người có đủ trình độ và năng
lực thích ứng với sự phát triển năng động của kinh tế. Đại hội Đảng
lần thứ VIII đã chỉ rõ “ Cải tiến chất lượng dạy học, khắc phục yếu
kém trong ngành giáo dục để hoàn thành nhiệm vụ đào tạo nguồn
lực cho công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước ” (Chương trình thí
điểm trung học cơ sở môn Vật lí).
Một trong những vị trí của môn vật lí ở trường THCS là
“cung cấp cho HS một hệ thống kiến thức cơ bản ở trình độ THCS,
bước đầu hình thành ở HS những kĩ năng cơ bản phổ thông và thói
quen làm việc khoa học đối với môn vật lí nói riêng và đối với các
môn khoa học nói chung, góp phần hình thành ở họ năng lực nhận
thức và các phẩm chất nhân cách mà mục tiêu giáo dục THCS đã
đề ra ”. Muốn vậy, việc dạy học vật lí ở trường THCS phải “góp
phần hình thành và rèn luyện HS cách thức tư duy và làm việc khoa
học, tự lực thu thập và xử lí thông tin, tự lực phát hiện và giải quyết
vấn đề cũng như góp phần giáo dục HS ý thức thái độ trách nhiệm
trong việc cải thiện và bảo vệ điều kiện sống, bảo vệ môi trường.”
(Sách đã dẫn)
Để đáp ứng yêu cầu trên, chương trình thay SGK đặc biệt chú
trọng vai trò của bị thí nghiệm tự làm (TNTL) do GV, HS hoặc
nhóm HS thiết kế chế tạo để đáp ứng yêu cầu học tập của bộ môn.
2
Để nhiều HS có thể cùng tham gia vào thí nghiệm này, các vật liệu
sử dụng phải dễ tìm kiếm, rẻ tiền, thậm chí đôi khi đó là các phế
liệu, phế phẩm. TNTL góp phần rất lớn trong việc hình thành tư duy
(sự thông minh sáng tạo, tính nhanh nhẹn, nhạy bén ) các phẩm
chất, nhân cách của con người (tiết kiệm, bảo vệ môi trường, thích
ứng với mọi hoàn cảnh của thiên nhiên ).
Với những lí do đã nêu ở trên, chúng tôi lựa chọn và nghiên
cứu đề tài : “Nghiên cứu xây dựng và sử dụng các thí nghiệm vật lí
tự làm nhằm tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh trung học
cơ sở ”.